کتاب مکین الاساس فی احوال مولانا ابی الفضل العباس در زُمره آثار آیت الله محمدباقر بیرجندی است. موضوع این کتاب همان طور که از عنوانش پیداست راجع به زندگی و اقدامات حضرت اباالفضل است. مؤلف مطالب مربوط به زندگی قمر بنی هاشم را در شش مجلس به رشته تحریر درآورده است.

در این مقاله تلاش شده است تا به روش توصیفی – تحلیلی مباحث این کتاب مورد نقد و ارزیابی قرار گیرد. بر اساس یافته های این مقاله، کتاب مکین الاساس کتابی است که درباره زندگی حضرت عباس (قمر بنی هاشم) و برخی حوادث مهم صدر اسلام، مطالب و تحلیل های در خور توجهی دارد.

نویسنده برخی از اخبار مربوط به حضرت ابالفضل را با دیدی انتقادی مورد کنکاش قرار داده است. با وجود این، در مواردی که کم هم نیست، مؤلف اخباری از کتب متأخر و مربوط به عهد قاجار را نیز نقل می کند، در حالی که تعدادی از گزارش هایش در این باره با آن چه در منابع متقدم آمده، در تضاد است و با شواهد و قرائن تاریخی هم سازگاری ندارد.

پراکندگی بعضی موضوعات مطرح شده در کتاب و عدم انسجام مطالب آن، از دیگر ایرادات این کتاب محسوب می شود.

واقعه قتل عام خاندان پیغمبر (ص) در کربلا به سال ۶۱ قمری حادثه ای بود که سراسر جهان اسلام را متأثر ساخت. خلیفه ای که خود را جانشین رسول خدا (ص) می دانست، خاندان آن حضرت را به طرز فجیعی قتل عام نمود. هنوز پنجاه سال از وفات پیامبر نمی گذشت که این فاجعه رخ داد از همان ابتدا اذهان عموم مسلمانان نسبت به این رخداد حساس بود و روایات و گزارشهای آنان ابتدا به صورت شفاهی حفظ می شد. این اخبار و روایات کمی بعد در اواخر قرن اول و اوایل قرن دوم به شکل مکتوب درآمد.

معمولا عنوان کتابهایی که به واقعه طف و قتل عام خاندان رسول اکرم (ص) می پرداختند “مقتل الحسین” نام داشت کتب مقاتل عمدتاً به شرح حال، مقدمات و چگونگی شهادت امام حسین (ع) و یارانش پرداخته اند و درباره حضرت ابالفضل به صورت مستقل کتابی در این حد و اندازه و با پرداختن به همه زوایای زندگی ابالفضل تألیف نشده است و برخی کتابها در این زمینه هم بسیار جدید و تا حدی متأثر از مکین الاساس هستند.

لینک کوتاه مطلب : https://ofoghandisha.com/?p=36608

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

آخرین مطالب