افق اندیشه در گفتوگوی اختصاصی با حجت الاسلام والمسلمین سید نصرالله واعظی، ریاست شورای علمای شیعه در بامیان، به مرور کارنامه آموزشی و فرهنگی ایشان پرداخته است و وضعیت کنونی حوزههای علمیه را بررسی میکند. تفصیل این گفت و گو را بخوانید.
1. لطفا دربارهی چگونگی و سیر علمآموزی و تحصیلات حوزوی خود بفرمایید، چگونه آغاز و تکمیل شد.
ج۱- این جانب سید نصرالله واعظی فرزند سید محمدعظیم در اول حمل/ فروردين سال ۱۳۵۳ در قریه کتوای مرکز بامیان در یک خانواده فقیر، اما متدین دیده به جهان گشودم و تحصیلات ابتدایام را نزد علمای منطقه آغاز کردم. کتابهای مقدمات، سیوطی و حاشیه را نزد همان علما به اتمام رسانیده و در سالهای ۱۳۷۳ وارد مدرسه علمیه مهدیه فولادی و سادات شدم. آنجا دروس مطول و معالم و قوانین الاصول و بخشی از رسائل را نزد اساتیدی همچون حاجی عبدالله انصاری و حاجی غلامحسن و حاجی شیخ امیر محقق و حاجی عبدالحسین رضوانی فرا گرفتم. بعد از شهادت شهید رضوانی و متفرق شدن طلاب مدرسه با جمعی از طلاب در مسجد مرکز بامیان (حوزه علمیه رهبر شهید) نزد استاد علیزاده مالستانی و استاد سعادت غزنوی و همچنين استاد آیت الله صادقی پروانی بخش هایی از رسائل و لمعه و اصول فقه و تفسیر بخشی از قرآن کریم را فرا گرفتم.
بعد از تحولات و فروپاشی حزب وحدت و تعطیلی این مدرسه دوباره به مدرسه مهدیه باز گشتم و در آن جا کفایت الاصول و مکاسب را نزد الحاج شیخ محرمعلی رفیعی و حاجی کریمی فرا گرفتم.
2. جنابعالی در حوزههای مختلف خدمترسانی علمی و فرهنگی کردید. لطفا درباره نوع حضور و کارهایی که در این موارد انجام دادید بگویید.
ج2- در سال ۱۳۸۲ در امتحان تثبیت سویه علما در لیسه استقلال کابل شرکت نموده سند چهارده را دریافت نمودم و به عنوان استاد دارالعلوم اتفاق مرکز بامیان استخدام و به مدت ۱۰ سال در آن نهاد علمی ایفای وظیفه نمودم. که در همان زمان به مدت یک سال ریاست شورای علمای شیعه مرکز بامیان را به عهده داشتم. در همان زمانی که استاد در دارالعلوم اتفاق بودم زمینه راهیابی در بورسیهی دانشگاه المصطفی مشهد در جمهوری اسلامی ایران برایم فراهم شد و دوره لیسانس را در رشتهی معارف اسلامی در مشهد مقدس به پایان رساندم و درسهای کلام و عقاید در مدرسه آیت الله العظمی خوی هم اشتراک داشتم. بعد از فراغت و برگشت به وطن مدتی در همان دارالعلوم و بعد به عنوان امام جمعه مصلای نمازجمعه دره سادات انجام وظیفه نموده و در دانشگاه بامیان در پوهنحی شرعیات تدریس داشتم.
در شرایط فعلی هم در کنار مردم و در بین مردم هستم. بیشترین دعاوی هم حقوقی و هم شرعی که مربوط احوال شخصیه میشود توسط محکمه و حوزه های امنیتی ارجاع داده میشود حل و فصل میگردد. در کل عرض نمایم که در شرایط فعلی مدافع مردم در همهی عرصهها به توفیق خداوند متعال هستم.
در سال گذشته (۱۴۰۲) با اشتراک در امتحان ماستری دوره العالمیه شرکت نموده وکامیاب گردیدم.
دستاوردها و اقدامات اینجانب عبارتند از:
الف: تأسیس و عضویت نهاد علمی و فرهنگی تنویر و تکامل
ب: عضویت شورای اخوت اسلامی در مرکز بامیان و در اکثر جلسات برادرن اهل سنت مرکز بامیان مانند جلسات میلادالنبی و عاشورا. به عنوان سخنران اشتراک مینمایم.
ج: عضویت و ریاست شورای علمای شیعه در بامیان.
د: تأسیس مکتب خصوصی کوثر دانش و مدرسه علمیه الزهرا در دره سادات بامیان.
فعلا هم شش سال میشود که به عنوان ریاست شورای علما و خطیب رسمی مصلای نمازجمعه دره سادات ایفای وظیفه میکنم.
ه: تجلیل از مناسبتهای دینی و مذهبی مثل غدیر و نیمه شعبان و جا انداختن ایام فاطمیه در ولایت بامیان که هر سال بیست روز از اول ایام فاطمیه اول تا آخر فاطمیه دوم به طور متصل در دفتر شورای علما با دعوت از علما و خطبای مشهور تجلیل میگردد و در ایام عاشورا تقریبا همه ساله ۶ الي ۷ هفت جلسه سخنرانی در خدمت عزاداران حسینی در بزرگترین و پرجمعیت ترین مساجد و تکیهخانههای مرکز بامیان هستم.
3. از آثار علمی و تالیفی خود بگویید و بفرمایید چگونه بین حضور اجتماعی و فرهنگی و نیز کارهای علمی جمع کردید که به تولید اثر علمی بی توجهی نشود.
ج3- آثار مکتوب را توفیق پیدا نتوانستم. فقط یک مقاله در رابطه به رأفت و رحمت پیامبر اسلام داشتم و ترجمه مناجات شعبانیه و یک پایان نامه در رابطه به بررسی وضعیت حوزه های علمیه افغانستان داشتم. اگرچند نوشته های قلمی در موضوعات مختلف به صورت فیشهای منبر دارم که تا هنوز موفق به چاپ نشدم. سخنرانی و بیانیه و خطابه در شرایط مختلف داشتم که ویدیوهای آن در شبکههای مجازی موجود است. که از آن جمله میتوان به سخنرانی در لویه جرگه علما و متنفذین که از سوی امارت اسلامی برگزار شده بود در دفاع از تحصیل دختران و رسمیت مذهب تشيع به صحبت پرداختهام و همچنین سخنرانی و صحبت در رابطه به رسمیت فقه جعفری در پوهنتون بامیان اشاره نمود.
4. وضعیت حوزههای علمیه را در دوران جمهوریت و اکنون چگونه می بینید؟
ج4- حوزه های علمیه در دوران جمهوریت تقریبا به یک شکلی به انزوا کشیده شده بود و محتوای قابل قبولی هم دیده نداشت، به جز چند حوزه که خوب درخشیده بودند، مثل حوزه علمیه خاتم النبین ص. در دوران امارت، حوزه های علمیه رونق خوبی پیدا کرده است و خانمها هم بیشتر به دلیل بسته شدن دانشگاه ها به حوزه ها روی آورده و استقبال خیلی خوبی نمودهاند.
5. به نظر شما وضعیت حوزه های علمیه چگونه بهبود پیدا می کند؟
ج5- برای تقویت حوزههای علمیه راهکارهای مناسب سنجیده شود که استقلال اقتصادی پیدا نمایند. متون درسی نیز نیاز به اصلاح دارد که عملی شدن آن نیازمند سعی و تلاش زیاد در این زمینه است تا دروسی که نیاز جامعه و مردم است گنجانیده شود و از دروس اضافی اجتناب صورت گیرد.
/انتها/