پرسش:
آیا در جوامع و ادیان قبل از اسلام نیز زکات بوده است؟
پاسخ:
آیات قرآن به صراحت بر وجود فریضه زکات در ادیان الهی قبل از اسلام تأکید میکند:
«وَکانَ یَأْمُرُ أَهْلَهُ بِالصَّلاةِ وَالزَّکاةِ وَکانَ عِنْدَ رَبِّهِ مَرْضِیًّا»؛ حضرت اسماعیل(ع) خاندان خود را به نماز و زکات فرمان میداد و همواره رضایت خاطر پروردگارش را فراهم میآورد.
«وَإِذْ أَخَذْنا میثاقَ بَنی إِسْرائیلَ لا تَعْبُدُونَ إِلاَّ اللَّهَ وَبِالْوالِدَیْنِ إِحْساناً وَذِی الْقُرْبى وَالْیَتامى وَالْمَساکینِ وَقُولُوا لِلنَّاسِ حُسْناً وَأَقیمُوا الصَّلاةَ وَآتُوا الزَّکاةَ ثُمَّ تَوَلَّیْتُمْ إِلاَّ قَلیلاً مِنْکُمْ وَأَنْتُمْ مُعْرِضُونَ»؛ و چون از فرزندان یعقوب پیمانی محکم گرفتیم که جز خدا را نپرستید، و به پدر و مادر، و خویشان و یتیمان و مستمندان احسان کنید، و با مردم به زبانِ خوش سخن بگویید، و نماز را به پا دارید، و زکات را بدهید؛ ولی جز اندکى از شما، همگى با حالتی اعتراضآمیز روى برتافتید.
«وَجَعَلَنی مُبارَکاً أَیْنَ ما کُنْتُ وَأَوْصانی بِالصَّلاةِ وَالزَّکاةِ ما دُمْتُ حَیًّا»؛ (حضرت عیسی(ع) فرمود:) و خداوند مرا هر کجا که باشم بابرکت قرار داده، و تا زندهام به نماز و زکات سفارشم کرده است.
و…
با توجه به این آیات، زکات در ادیان دیگر وجود داشت و مردم مأمور به پرداخت آن بودند؛ اما اینکه نحوه پرداخت زکات چگونه بود و به چه چیزهایی تعلق میگرفت موضوعی است که میتواند زمینه تحقیق بیشتری در این زمینه باشد