نشست علمی «اخوت اسلامی با تاکید بر سیره پیامبر اسلام(ص) روز چهار شنبه تاریخ 1403/6/28 در نمایندگی جامعة المصطفی افغانستان با حضور اساتید و کارمندان نمایندگی و دانشجویان برگزار گردید. کارشناسان این نشست آقایان سید آقاحسن حسینی و محمدکریم امیری و دبیر علمی نشست آقای عبدالظاهر صدیقی بود.
نشست با تلاوت قرآن کریم توسط آقای صدیقی آغاز شد و در ادامه آقای حسینی بحث خویش را با عنوان «کاربردهای قرآنی اخوت» آغاز نمود و یادآوری کرد: اخ و مشتقات آن 96 بار در قرآن کریم ذکر شده است. اخوت در قرآن به معنای برادر نسبی، برادر رضاعی و برادر قلبی و دینی به کار رفته است.
وی با اشاره به آیه «وَإِلَى عَادٍ أَخَاهُمْ هُودًا – وَإِلَى مَدْيَنَ أَخَاهُمْ شُعَيْبًا» یکی از معانی مجازی و استعاری «اخوت» را عضویت در قوم خاص و اهل شهر یا قریه خاص دانست و گفت: برادری حضرت هود (ع) و حضرت شعیب (ع) به معنای این است که از آن منطقه و عضو قوم مذکور است.
آقای حسینی اشتراک قلبی و ایمانی را یکی کاربردهای قرآنی اخوت دانست و یادآوری کرد: کسانی که در کفر، شرک و نفاق اشتراک دارند با هم برادرند و کسانی که در صفای باطنی و ایمان اشتراک دارند با یکدیگر برادر هستند. وی آیات « إِنَّ الْمُبَذِّرينَ كانُوا إِخْوانَ الشَّياطينِ»، « وَإِخْوَانُهُمْ يَمُدُّونَهُمْ فِي الْغَيِّ» و « و لا تَكُونُوا كَالَّذينَ كَفَرُوا وَ قالُوا لإِخْوانِهِمْ» را نمونهی اخوت در مسیر کفر و شرک دانست و آیه « إِخْوانًا عَلي سُرُرٍ مُتَقابِلينَ» را نمونه برادری پاکان و بهشتیان دانست و گفت: با اینکه در قرآن به حضرت مریم (س) خطاب ««يا أُخْتَ هارُونَ» شده است ولی این خواهر و برادری از نوع خواهر و برادر ایمانی و قلبی است.
ایشان در ادامه با ذکر نمونههایی از عقد اخوت بین اصحاب پیامبر (ص) به امر آن حضرت در مکه و مدینه به فواید عقد اخوت اشاره کرد و موراد ذیل را جزء اهداف عقد اخوت در صدر اسلام بر شمرد: 1) اجرای عدالت اجتماعی و برداشتن فاصله طبقاتی، 2) کمرنگ ساختن رابطههای خویشاوندی و تقویت رابطههای ایمانی، 3) زدودن کینهها و دشمنیها از بین قبایل مختلف که تازه مسلمان شده بودند مانند: اوس و خزرج، 4) عدم احساس غربت مهاجرین در شهر مدینه، 5) احساس مسئولیت مسلمانان نسبت به برادران ایمانی خود و کمک و یاری به آنان.
در ادامه آقای محمد کریم امیری بحثی را با عنوان «اخوت در سیره قولی و روایات» مطرح نمود و با ذکر روایت «المؤمن اخو المؤمن کالجسد الواحد» گفت: برادران ایمانی مانند یک پیکر معرفی شده است، به قسمی که با خوشحالی یا ناراحتی یک عضو، سایر اعضاء هم خوشحال یا ناراحت میشوند. در واقع بینشان رابطه قلبی وجود دارد.
ایشان با قرائت روایت «اکثروا من الاصدقاء فى الدّنیا فانّهم ینفعون فى الدّنیا و الآخرة – انّ العبد لیخرج الى اخیه فى اللّه لیزوره فما یرجع حتّى یغفرله ذنوبه» که به آثار و فواید اخوت اسلامی اشاره دارد، موارد زیر را بحیث فواید و آثار اخوت دینی و ایمانی بر شمرد: 1) منفعت دنیایی و آخرتی، 2) اجر و پاداش فراوان، 3) بخشش گناهان و جلب رحمت الهى، 4) یارى و لطف خداوند در دنیا و آخرت نسبت به برادران ایمانی.
آقای امیری در اخیر پیرامون تفاوت اخوت اسلامی در روایات شیعه و اهل سنت، با ذکر برخی روایات، تاکید نمود که روایات دال بر اخوت اسلامی در منابع حدیثی فریقین اعم از صحاح سته و کتب اربعه نقل شده است.