حجت الاسلام والمسلمین نعمت الله غفاری، عضو شورای علمای شیعه افغانستان، در سمینار «بررسی شخصیت علمی- فرهنگی امام صادق (ع)» گفت: در بین بزرگان دینی اختلاف نظر وجود داشته و دارد، اما آدم‌های جاهل این اختلاف نظر را تبدیل می‌کنند به خصومت و دشمنی. این خیلی احمقانه است. گاهی متأسفانه کسانی بودند در بین مسلمان‌ها که به خاطر جهالت و غفلت از وظیفه دینی خودشان و غفلت از آموزه‌های دینی به این وادی‌ها سیر می‌کردند و گاهی هم تا به اندازه‌ای به خاطر دخالت دشمنان است.
حجت الاسلام والمسلمین غفاری افزود: ائمه ما و شما، همه چه ائمه اهل بیت (ع) چه ائمه مسلمانان در طول تاریخ وظیفه خود می دانستند که دستورات قرآن را و سنت پیامبر اکرم (ص) را در جامعه تطبیق و ترویج کنند. ائمه اهل بیت (ع) وظیفه‌شان همین بود. همچنان که درباره وحدت مسلمانان در قرآن آمده است انمالمومنون اخوه، واعتصموا بحبل الله جمیعا و لاتفرقوا، هذه امتکم امه واحده. پیامبر بزرگوار اسلام در هر موردی که کوچکترین نزاعی در جامعه پیش می‌آمد عاجل به آن رسیدگی می‌کرد و باعث اتحاد و یکپارچگی جامعه اسلامی بود. نمونه بسیار بزرگش همان اختلاف طولانی بین اوس و خزرج بود که به سبب پیامبر به صلح تبدیل شد.
منافقین به ظاهر کلمه‌خوانده و مسلمان‌شده در سایه حکومت اسلامی پیامبر زندگی می‌کردند، ولی همیشه در کمین بودند تا برای پیامبر دردسر ایجاد کنند و شکافی در جامعه اسلامی به وجود بیاورند.
او همچنین گفت: زمینه‌های زیادی سبب می‌شد که بین مسلمانان تفرقه ایجاد شود، اما سیره پیامبر همین بود که وحدت برای مسلمانان در جامعه اسلامی محقق شود. هر زمینه‌ای برای تفرقه به وجود می‌آمد پیامبر کوشش می کرد برطرف کند.
او تأکید کرد: امام جعفر صادق (ع) و همه ائمه من و شما در ادامه تطبیق دستورات قرآن و سیره پیامبر اسلام کار می‌کردند و در همین مسیر می‌رفتند. از امام علی (ع) تا به امام جعفر صادق (ع). در زمان امام جعفر صادق فرقه‌ها و مذاهب دیگر هم ظهور کردند و پیدا شدند. به خاطر این‌که مسلمانان از زمان صدر اسلام فاصله می‌گرفتند و سرزمین اسلامی هم بسیار وسعت پیدا کرده بود. به هر صورت امکان این‌که به مدینه و منبع علم اسلامی دسترسی داشته باشند برای مسلمانان بسیار کم بود. لذا فرقه‌های مختلف و مذاهب مختلف ایجاد شد. بعد هم بزرگان جامعه اسلامی آن زمان مذاهب را محدود ساختند به چند مذهب تا صدها مذهب ایجاد نشود. در همچنین شرایطی اختلاف نظر وجود دارد. اختلاف نظر در بین عوام الناس و جامعه جاهلی عاجل تبدیل می شود به خصومت. شبهات در حوزه علوم دینی آن زمان خیلی زیاد شده بود. حتی آدم‌های بی‌دینی بودند که درباره ذات خداوند شک و تردید و شبهه ایجاد می‌کردند. تبیین عقاید اسلامی و احکام دینی، دفع شبهات، نشر احادیث پیامبر، از جمله کارهای اهل بیت (ع) بود. یکی از علما به نام حسن بن علی ابن زیاد وشاء در عصر امام رضا ع می‌گوید در مسجد کوفه نهصد نفر درس حدیث می‌گفتند و تمام شان روایت را از طریق امام جعفر صادق (ع) بیان می‌کردند.
حجت الاسلام والمسلمین غفاری همزیستی و رفتار مسالمت‌آمیز امام صادق (ع) را با پیروان مذاهب دیگر یادآور شد و گفت: آن حضرت با کسانی که پیروان خودشان نبود، به اصطلاح امروزی ما و شما شیعیان خودش نبود هم عملا بسیار صمیمی و با ملاطفت و احترام برخورد می‌کرد. شب‌ها یک پشتاره نان خشک را بر دوش می‌کشید و برای بی‌خانمان‌ها می‌برد و زیر سر هرکدام شان یک تکه نان می‌گذاشت. معلی بن خنیس سوال کرد یابن رسول الله اینها از شیعیان شمایند؟ فرمود نه یک نفرشان از شیعیان ما نیست. اما بالاخره برادران مسلمان ما هستند. بزرگان جهان اسلام در آن زمان از جمله بزرگان مذاهب اسلامی در مباحثات علمی ایشان شرکت می‌کردند. به همین خاطر یک حسن ظنی وجود داشت. به هر صورت بین بزرگان دینی اختلاف نظر وجود داشته و دارد، اما آدم‌های جاهل این اختلاف نظر را تبدیل می‌کنند به خصومت. اختلاف نظر به معنای دشمنی. این خیلی احمقانه است. گاهی برخی از مسلمان‌ها به خاطر جهالت و به خاطر غفلت از وظیفه دینی خودشان و غفلت از آموزه‌های دینی متاسفانه به این وادی‌ها سیر می‌کنند. گاهی هم تا به اندازه‌ای به خاطر دخالت دشمنان است. دخالت دشمنان بوده؟ بله صددرصد بوده، ولی زمینه بین جامعه اسلامی وجود داشته است، به خاطر غفلت از آموزه های دینی و قرآن و سیره. بدانیم که اختلاف نظر بین بزرگان ما به معنای خصومت و دشمنی بین آنها نبوده است. حرف زشتی از هیچ کدامشان در مورد دیگری در هیچ کتاب و تاریخی نداریم.
سمینار علمی تخصصی «بررسی شخصیت علمی- فرهنگی امام صادق (ع)» با حضور پرشمار عالمان دین، استادان و طلاب علوم دینی و به کوشش شورای علمای شیعه افغانستان روز شنبه ششم ثور ۱۴۰۴ خورشیدی در حوزه علمیه خاتم‌النبیین (ص) برگزار کرد.
/پایان/
