چکیده
طرح پرسشهایى درباره حجاب در مورد سه آیه مربوط به حجاب در قرآن کریم است. فلسفه حجاب چنان که از آیات مربوطه در قرآن به دست مى‌آید حفظ کرامت و عفّت زنان مسلمان است اما نحوه آن با توجّه به شرایط زمان و مکان متفاوت است. پویایى اجتهاد، نوکاوى در مسایل فقهى و از جمله موضوعِ حجابِ زنان را، مى‌طلبد. نگارنده با پیشداشت این نکته به بررسى آیات مربوط به حجاب مى‌پردازد، نخستین آیات، آیه‌هاى 32 و 33 سوره احزاب است که در باور نویسنده و به دلیل قرائن و شواهد موجود در خود آیه و نیز نبود نشانه‌اى بر عموم، اختصاص به همسران پیامبر دارد، آن هم در خصوص کارهاى اجتماعى و سیاسى ایشان و نه فقط چگونه سخن گفتن ایشان. بررسى آیه جلباب )احزاب/59) و تعیین مفهوم دقیق آن براى رهیافت به قلمرو حجاب زنان دومین آیه مورد بحث نویسنده است که پس از یاد کرد شأن نزول و نقل اقوال مفسّران، به اضطراب سخنان مفسّران در این باره اشاره مى‌کند و بدین نتیجه مى‌رسد که پوشاندن صورت زنان یا پرهیز از هرگونه رفتار توجه برانگیز را نمى‌شود از این آیه استفاده کرد. آیه حجاب )نور/31 و 30) آخرین آیه مورد بررسى در این نوشتار است که پژوهنده از آن نکات زیر را استفاده مى‌کند: زنان و مردان هر دو به غض بصر فرمان داده شده‌اند، این آیه پس از آیه جلباب نازل شده است و حدود حجاب را مشخص مى‌کند، سرانجام اینکه مقصود از زینت‌هایى که در آیه اعلام شده نباید ظاهر شوند، قسمت‌هایى از بدن زن است که آشکار شدن آنها زنان آزاد را همچون کنیزان نشان مى‌دهد، چه کنیزان موظف به پوشاندن تمامى بدن حتى قسمت‌هاى غیر از سر و صورت نیز نبودند.
کلیدواژه‌ها
حجاب جلباب تبرج جاهلى اظهار زینت همسران پیامبر )ص( حدود حجاب آداب سخن گفتن زنان حقوق اجتماعى زن در قرآن
