چکیده
وطن از عناوینی است که نزد همة انسان ها و نیز در ادیان آسمانی و بخصوص، دین مقدّس اسلام مورد توجّه بوده و از قداست و احترام ویژه ای برخوردار است و در آموزه های دینی به محبّت و مهرورزی نسبت به آن سفارش فراوان شده است. عشق به وطن، میلی طبیعی است که خداوند در بین مخلوقاتش قرار داده است به گونه ای که حتّی حیوانات نیز به محلّ زندگی خود گرایش غریزی دارند.
دین اسلام این میل را مورد توجّه قرار داده و ترک وطن و مهاجرت از آن را تنها در مواقع و شرایط خاص، مطلوب معرّفی می کند. از دیدگاه اسلام، وطنگرایی، نباید جنبة افراطی و منفی به خود بگیرد و بالتّبع، موجب تبعیض گردد و انسانها را تحت عنوان ملیّتهای مختلف، از یکدیگر جدا و روابط خصمانه و جنگهای خونینی در بین آنان ایجاد کند. اینگونه وطن دوستی در اسلام مذموم است.
دانشمندان و مفسّران اسلامی در شرعی بودن حُبّ وطن تردیدی ننموده و با بسیاری از آیات و روایات آن را اثبات کرده اند. در این مقاله، نظر اسلام پیرامون وطن دوستی مورد بحث قرار می گیرد.