بارزترین جلوه شخصیت امام جواد(ع)، امامت وی در سن کودکی و همچنین جُود و سخاوت آن بزرگوار در طول زندگی پربارش بود؛ تا اینکه لقب جواد را به خود اختصاص داد.
آیت الله سید محسن حجت کابلی با بیان مطلب فوق بیان کرد و افزود که تناسب بسیار زیبا و ظریف بین دو طایفه از معصومان یعنی انبیا و ائمه معصومین وجود دارد و آن اینکه از انبیا(ع) دو تن در سنین کودکی به نبوت رسیده اند؛ یکی حضرت عیسی و دیگری حضرت یحیا و در بین ائمه نیز دو تن قبل از سن بلوغ به امامت رسیده اند؛ یکی حضرت امام جواد و دیگری امام هادی(ع).
به گفته وی، احراز منصب امامت پس از شهادت حضرت امام رضا(ع) توسط فرزندش حضرت امام جواد(ع) برای خیلی ها ایجاد اشکال کرده بود که چگونه می تواند یک صغیر جانشین امام معصوم گردد؛ اما امام جواد(ع) با علم لدنی و قدرت و توانایی‌ای که خداوند به او داده بود، این مسئله را آشکار کرد و امامت خود را با برهان قوی ثابت کرده و در بین مردم مسلمان آن روز و امروز مانند شخصیت پدرش امام رضا(ع) و سایر امامان معصوم جا افتاد.
به گفته حجت، شبهه هایی که در امامت امام جواد(ع) به دلیل کمی سن وی ایجاد شده بود، برخی را به این واداشت که حتی امام را امتحان کنند؛ به همین دلیل یحیا بن اکتم و سایر دانشمندان آن روز هر از گاه با امام مناظره می کردند و موضوعات مهم علمی را از آنحضرت سؤال می کردند و امام نیز با نهایت توانمندی و متانت جواب می گفت.
اما به گفته وی جالب اینجاست زمانی که امام مسئله ای را مطرح می کرد کسی جواب آنحضرت را داده نمی توانست، همین بود که همه مسلمانان حتی علما و دانشمندان به امامت آنحضرت یقین کردند.
این عالم برجسته دینی در ادامه گفت که با اظهار علم امام بسیاری از واقعیت ها آشکار شد و شخصیت وی را مانند پدران بزرگوارش برجسته شده و تمام تردیدها از بین رفت و مردم را متیقن ساخت که چنین شخصی باید جانشین امام باشد.
آقای حجت در رابطه با فعالیت های علمی امام جواد(ع) افزود که پس از شهادت امام رضا(ع) به دلیل ظهور مکاتب مختلف و به وجود آمدن اندیشه ها و عقاید گوناگون و پدیدارشدن ادیان منسوخه و باطله، مسائل علمی و رد شبهات بیشتر مطرح بود.
او گفت با اینکه امام جواد(ع) تحت نظر شدید خلفای بنی عباس قرار داشت و فرصت چندانی برای انتشار معارف اهل بیت(ع) نداشت، در عین حال از هیچ گونه تلاش در فرصت های مختلف فروگذار نمی کرد و همواره حقیقت ها و ارزش های دینی را بیان کرده و افکار و اندیشه های غلط را که پشتیبان حکومتی نیز در آن زمان داشت به چالش می کشید.
او گفت که همه امامان معصوم(ع) نظر به شرایط و زمان خود تلاش می کردند که در مقاطع مختلف اسلام را به مردم معرفی کنند و بر مذهب های باطل چه برخاسته از درون جامعه اسلامی بودند و چه از بیرون، خط بطلان بکشند، امام جواد(ع) نیز راه پدرانش را در این راستا ادامه داد.
آقای حجت نسبت به فعالیت های سیاسی و اجتماعی امام جواد(ع) گفت: از آنجایی که خلفای بنی عباس، امام کاظم و امام رضا(ع) را به خاطر ملحوظات سیاسی به شهادت رسانده بودند، امام جواد(ع) تلاش می کرد تا جایگاهی در سیاست و اداره اجتماع پیدا کند؛ تا از یکسو دست شیعیان مؤمن را بگیرد و از سوی دیگر اشتباهات خلفای عباسی را در اداره جامعه آشکار کند.
به گفته این مدرس حوزه علمیه، امام در حوزه سیاست، فعالیت های مشخصی داشت و آن اینکه در قدم اول می خواست ناکارآیی وضعف خلفای بنی عباس در اداره مملکت را در اذهان مردم به تصویر بکشد و از سوی دیگر تلاش می کرد راهی را که اسلام در مدیریت جامعه مشخص کرده است بیان کند.
علاوه بر این امام می خواست؛ تا مردم بدانند که حقیقت دستورات دین اسلام را تنها از طریق اهل بیت(ع) می توان به دست آورد.
به گفته حجت، زحمات امام جواد(ع) در مباحثات علمی و سیاسی مشخص بود و موضع امام در برابر حرکت های نابخردانه حکام جور عباسی، تنها دفاع از اسلام اصیل و سنت پیامبر(ص) و اجداد گرامی شان بود؛ تا زحمات ۲۳ ساله رسول اکرم(ص) به هدر نرود و ارزش‌های دینی بازیچه افراد عیاش و هوسباز قرار نگیرد.
انتهای پیام
