حجت الاسلام والمسلمین سید محمدحسین رضوانی بامیانی، رئیس کمیسیون فرهنگی شورای علمای شیعه افغانستان، در گفت و گوی اختصاصی با افق اندیشه به آسیبشناسی فرهنگی کار فرهنگی برای جامعه دینی افغانستان پرداخت و گفت: بایستی نسل جوان بیشتر از دیگران مورد توجه باشد و یک مبلغ زمانی میتواند برای نسل جوان موثر واقع شود و با نسل جوان کار کند که خودش از معلومات جامع و اطلاعات جامع علمی برخوردار باشد.
حجت الاسلام والمسلمین رضوانی وابستگی به احزاب را برای انجام کار فرهنگی در جامعه افغانستان یکی از دشواریهای فعالیت فرهنگی در دهه شصت و هفتاد خورشیدی دانست گفت: یک تجربه تلخی که ما داشتیم و زاییده شرایط و معلول شرایط خاص بود، اسیرشدن یا محصورشدن در قالب احزاب آن زمان بود که حالا الحمدلله نیستند. آن زمان اگر شما میخواستید در داخل کشور کار فرهنگی بکنید ناگزیر بودید قالب یکی از احزاب را انتخاب بکنید و الا اصلا نمیتوانستید کار بکنید و امنیت جانی نداشتید. این یک ضرر کلان بود که امیدوارم دیگر برای فرهنگیهای ما در زمانهای بعدی تکرار نشود.
رئیس کمیسیون فرهنگی شورای علمای شیعه افغانستان به ضرورت وجود حامی بدون غرض و مرض از منابع حوزوی و مربوط به مراجع عظام تقلید برای استحکام کار فرهنگی تأکید کرد و گفت: بدون داشتن حامی، تا زمانی که موقعیت اجتماعی و فرهنگی و دینی یک عنصر فعال فرهنگی استحکام پیدا کند، طول میکشد و لذا داشتن حامی بسیار ضروری است.
توجه به نسل جوان در امر تبلیغ
حجت الاسلام والمسلمین بامیانی توجه به جوانها را در امر تبلیغ و کار فرهنگی موکد کرد و گفت: یکی از چیزهایی که بارها گفته شده و مکرر گفته شده، توجه به جوانهاست. نسل میانی و نسل مسن گمراه نمی شوند. اینها الحمدلله متدین بار آمدند و متدین هستند و متدین میمانند، ولی نسل جوان در معرض خطر است. بنابراین بایستی نسل جوان بیشتر از دیگران مورد توجه باشد. یک عنصر فرهنگی و یک مبلغ زمانی میتواند برای نسل جوان موثر واقع شود و با نسل جوان کار کند که خودش از معلومات جامع و اطلاعات جامع علمی برخوردار باشد.
او دانستن و فراگیری علوم حوزوی از قبیل فقه و اصول و منطق و کلام و عقاید را لازم، اما ناکافی شمرد و افزود: شرایط امروز ایجاب میکند که مبلغان آموزشهای دیگری را هم ببینند. یعنی سوای آموزشهای متداول و رایج در حوزه بعضی از علوم دیگر در شرایط فعلی لازم است که از جمله دانستن فلسفه اسلامی و فلسفه غرب است. فضای مجازی و کار در فضای مجازی را باید آموزش ببینند، و همین طور کامپیوتر و انگلیسی را در حد کفایت بدانند یعنی در حدی که بتوانند در نیازهای تبلیغی خود از آنها استفاده کند.
تندروی و افراط ممنوع
حجت الاسلام والمسلمین رضوانی تندروی و افراطگرایی را یکی از آسیبهای موجود در فعالیت مبلغان تازهکار شمرد و گفت: غالبا طلبههای جوان که میآیند ناخواسته درگیر یک تندروی میشوند. تندروی و افراطگرایی از هر دو نوعش. گاهی در بیان مطالب مذهب و معارف اهل بیت (ع) و معرفی ائمه معصومین علیهم السلام دچار یک افراط میشوند و این افراطگری گاهی در حد افراطگری خوارج میرسد. گاهی وقتها تندروی به شکل دیگری صورت میگیرد، به این معنا که عقاید مردم و سنتهای مردم را و باورهای مردم را مورد تمسخر و استهزا قرار میدهند. گرچه بعضی از این باورها و بعضی از این عقاید و رسوم و عنعنات ریشه دینی ندارد و چه بسا خرافات است، اما این یک روند تدریجی و آرام میخواهد که باید با اینها مبارزه شود و در حدی در جای مناسب اصلاح شده برسد.
رئیس کمیسیون فرهنگی شورای علمای شیعه افغانستان آموزش طلاب را امری ضروری و مهم شمرد و تأکید کرد: متولیان مدارس باید طلبه را از طرفی متعبد بار بیاورد و از طرف دیگر جامع بار بیاورد. اگر در هریک از این دو بعد، خلاء وجود داشته باشد موفق نمیشوند. بحث اول که بسیار مهم است، بحث تعبد است، آن هم نه با شیوههای خسته کننده و اجبار و تحمیل، بلکه با شیوه هایی که متخصصان علوم تربیتی تجویز میکنند. بحث دوم جامعیت در تمام ابعاد است از جمله در علومی که باید آنها را یاد بگیرد مطابق عصر حاضر، مطابق شرائط حاضر و مطابق دشمنان حاضر. این را باید به اندازه کافی آموزش ببیند در ابعاد مختلف. اگر آدم جامع نباشد و علوم متداول و اصلی و زبان دنیای امروز را نفهمد موفق نخواهد بود.