سید ابوالحسن فاضل در سال ۱۳۱۹ هجرى شمسى در «کجاب بهسود» استان میدان افغانستان که در ۱۰۰ کیلومترى شهر کابل (پایتخت) واقع گردیده است، در یک خانواده مذهبى و علمى دیده به جهان گشود. پدرش حجت الاسلام سید محسن مصطفوى پیش از تولد وی درگذشته بود.
سید ابوالحسن فاضل تحصیلات ابتدایى را در زادگاهش نزد عمویش حاج سید حسن مصطفوى به پایان رسانید. دروس مقدماتى و قسمتى از قوانین را نیز نزد عمویش فراگرفت و پس از فوت او بخش دیگرى از قوانین و همچنین رسایل را نزد مرحوم شیخ خان على خواتى (مشهور به حاج شیخ) فراگرفت.
پس از آن که مدارس بهسود را فراخور نیاز و ضرورت تحصیلى خود ندید، براى طى نمودن مدارج بالاتر علمى به کابل عزیمت و دروس سطوح عالیه را نزد استاد فرزانه و عالم ربانى حضرت آیت الله شهید سید محمد سرور واعظ آموخت و بسیار سریع از چهره هاى ممتاز حوزه علمیه محمدیه – که زیر نظر و هدایت شهید واعظ اداره مى شد – گردید و جایگاه خاصى را در بین طلاب علوم دینى باز نمود.
در سال ۱۳۴۹ هجرى شمسى جهت تحصیل، عازم نجف اشرف شد و به درس کفایة الاصول مرحوم آیت الله شیخ صدرا بادکوبى و نیز در درس مکاسب آیت الله شیخ حسین لنکرانى، شرکت و بهره فراوانى از این دو عالم بزرگوار گرفت و از سال ۱۳۵۱ به مدت ۱۰ سال در دروس خارج آیات عظام و مراجع بزرگ و افتخارات حوزه علمیه نجف اشرف، چون آیت الله خوئى و شهید صدر شرکت داشت و از سرچشمه هاى فضیلت، تقوى و فقاهت این دو چهره علمى کمال استفاده را برد.
سید ابوالحسن فاضل پس از ۱۵ سال اقامت در کنار بارگاه ملکوتى امیرالمومنین علیه‌السلام و بهره گیرى از منابع سرشار فقهى و اصولى… سرانجام به درجه اجتهاد نائل آمد.
تدریس و شاگردان
آیت الله فاضل در اول شروع تحصیلات – چه در بهسود و یا کابل – و پس از اتمام دروس خویش به تدریس آن‌ها مى پرداخت. او مدت زمانی که در نجف اشرف بود، علاوه بر شرکت در درس‌هاى خارج اصول و فقه، فلسفه و کلام و پژوهش پیرامون معارف اسلامى و توجه به مسایل جهان و مشکلات جامعه اسلامى، به تدریس نیز مبادرت مى ورزید؛ یکى از بستگانش مى گوید: «آن فقید سعید در نجف اشرف، درس هاى سطوح عالیه از جمله کفایه، مکاسب، رسایل، حلقات شهید صدر و درس‌هاى عقائد را تدریس مى کردند که در درس‌هاى ایشان طلاب فاضل از کشورهاى مختلف افغانستان، پاکستان، ایران، لبنان و عراق شرکت مى نمودند».
آیت الله فاضل پس از ورود به ایران و اقامت در حوزه علمیه قم، پیرو درخواست تعدادى از فضلاء افغانى حوزه قم در سال ۱۳۶۵ به تدریس خارج فقه و اصول مشغول مى گردد. این جلسات نخست در مدرسه توحید که زیر نظر شخص وی تأسیس شده و اداره مى گردید، دایر و در سال ۱۳۶۹ هجرى شمسى به سالن شماره ۳۱ مدرسه آیت الله العظمى گلپایگانى منتقل گردید، تا این که مجدداً از سال ۱۳۷۵ در دفتر وی دوباره آغاز و تا قبل از ارتحال ایشان ادامه یافت.
آیت الله فاضل در مدت حضور خویش در افغانستان، نجف اشرف و قم، شاگردان فراوانى از ملیت های مختلف تربیت نموده اند و از فیض و کمال علمى خویش بهرمند ساخته اند، از جمله شاگردان وی می توان به شیخ على‌اکبر محقق؛ سید محمدباقر زکى؛ شیخ محمد محقق؛- شیخ ابواحمد ساعدى؛- سید عبدالله فضل الله لبنانى و سید باقر علوى اشاره کرد.
آثار و تألیفات
آیت الله فاضل به موازات تحصیل و تدریس در نجف اشرف، کتاب‌هایى را نیز به رشته تحریر درآورده اند و چند اثر از وی منتشر شده است. آراءالذرین، حول الذرة والحرکة، حول المعتقدات، حوار حول المهدى الفاطمى، منتهى المطالب فى شرح المکاسب از جمله این آثار هستند.
آیت الله فاضل غیر از آثاری که به چاپ رسانده است، نوشته ها و آثار غیرچاپى را نیز تدوین و آماده انتشار ساخ:
۱- تقریرات درس خارج اصول آیت الله خوئى؛
۲- تقریرات فقه آیت الله خوئى؛
۳- تقریرات خارج فقه شهید صدر؛
۴- تقریرات خارج اصول آیت الله صدر؛
۵- تقریر موضوعى: که سلسله درس هاى استادش شهید صدر است.
۶- خاطرات دوران جهاد
آیه الله فاضل پس از سال‌ها خدمت و عمری تلاش بى‌وقفه علمى-سیاسى، در سحرگاه 23 میزان1377 و به سن ۵۸ سالگى، در اثر بیمارى سرطان خون، روحش به ملکوت اعلى پرواز کرد.
پیکر وی، در شهر مقدس قم به سوى حرم مطهر فاطمه معصومه سلام الله علیها تشییع شد و پس از اقامه نماز توسط آیت الله العظمى وحید خراسانى درگلزار شیخان قم در کنار تربت پاک زکریا بن آدم و میرزاى قمى به خاک سپرده شد.
