پس از یک دهه کشمکش، مخالفتهای افراطی و تلاشهای خستگیناپذیر جامعه مسلمانان، شهر بندیگو در ایالت ویکتوریای استرالیا بالاخره شاهد طلوع منارهای است که نهتنها نشان ایمان مسلمانان، بلکه نماد احترام متقابل و وحدت فرهنگی در این شهر به شمار میآید.
به گزارش خبرگزاری شبستان به نقل از گاردین، در زمینی پوشیده از درختان در حاشیه صنعتی شهر بندیگو، منارهای از نمای مسجدی تازهساز سر برآورده است. هیچ حصاری اطراف آن کشیده نشده تا نخستین مسجد این شهر در مرکز ایالت ویکتوریا از خیابانهای اطراف بهخوبی دیده شود.
این طراحی کاملاً هدفمند است. سمیر سید، از بنیانگذاران مرکز اسلامی بندیگو، میگوید: از ابتدا رویای ما ساخت یک مسجد باز بود. میخواستیم فضایی بسازیم صمیمی، گشوده و در دسترس. جایی که مردم حس خوبی داشته باشند و بتوانند بهراحتی وارد شوند، قهوهای بنوشند و گفتوگو کنند.
عایشه نیلام، سخنگوی مرکز، با لبخند اضافه میکند: مردم میتوانند بیایند و با یک مسلمان آشنا شوند.
بیش از ده سال پیش، زمانی که طرح ساخت عبادتگاهی برای جامعه مسلمانان بندیگو مطرح شد، موجی از مخالفتهای شدید بهویژه از سوی افراطگرایان راستگرا برخاست و خبر آن در سراسر جهان بازتاب یافت.
در یکی از جنجالیترین رخدادها، بلر کاترل رهبر گروه افراطی «جبهه اتحادیه میهنپرستان »، بههمراه دو نفر دیگر در برابر ساختمان شورای شهر دست به صحنهسازی یک «سر بریدن نمایشی» زدند؛ اقدامی که منجر به نخستین محکومیت قضایی بهدلیل نفرتپراکنی نژادی در ویکتوریا شد. در سال ۲۰۱۶ نیز تلاش مخالفان برای توقف ساخت مسجد در دادگاه عالی ناکام ماند.
سید تغییر نگرش عمومی را حاصل دو عامل میداند: کارزار مردمی «به بندیگو ایمان داشته باش» و فعالیتهای ارتباطی رهبران مسلمان. او میگوید: گرچه هنوز تعداد اندکی معترض باقی ماندهاند، اما بیشتر مردم با مسجد احساس نزدیکی میکنند.
اکنون، پس از گذشت یک دهه، مرکز اسلامی بندیگو آماده بهرهبرداری از نخستین ساختمان تکمیلشده خود در هفتههای آینده است؛ هرچند ساخت مسجد اصلی هنوز ادامه دارد.
نیلام که نزدیک به ۲۰ سال در بندیگو زندگی کرده، میگوید: ما تلاش کردیم وقایع تلخ سال ۲۰۱۵ را تنها لکهای کوچک در داستان بزرگ خود ببینیم. نقطه درخشان این مسیر، تلاش کسانی بود که با همت و ایمان، مسجد را به اینجا رساندند و باعث تقویت پیوند و همبستگی در جامعه شدند، نه تفرقه.
نیلام تاکید کرد که ساخت مسجد موجب گفتوگوهای سازنده و افزایش احترام میان مردم شد و ارتباطات تازهای را در شهر بهوجود آورد.
در همین راستا، رهبران دینی با همکاری یکدیگر شورای گفتوگوی میانادیان بندیگو را تشکیل دادند تا تفاهم و احترام متقابل را تقویت کنند.
آنتونی رادفورد، از مؤسسان کمپین «به بندیگو ایمان داشته باش»، میگوید: ما تلاش کردیم ارزشهای مخالفان را درک کنیم. بیشترشان کارگران جوان و افراد طبقه کارگر بودند. بنابراین پیام خود را بر پایه همان ارزشها تنظیم کردیم و با صداقت به سراغشان رفتیم تا واقعیت را نشان دهیم»
نیلام میگوید جامعه مسلمانان پس از آن وقایع بیدار شد و تصمیم گرفت چهرهای آشکار و فعال در جامعه داشته باشد؛ از جمله با برگزاری کارگاههای آموزشی در محیطهای کاری. او تأکید میکند: موضوع فقط اسلام نیست، بلکه درباره چندفرهنگی بودن و یادگیری پذیرش دیگران است.
سید، نایبرئیس مرکز، نیز میافزاید: ما باید حضور جامعه مسلمان را عادی کنیم. ما همهجا هستیم.
کلنگ نخستین ساختمان در سال ۲۰۱۹ به زمین خورد، اما همهگیری کرونا روند ساخت را متوقف کرد.
مرکز اسلامی بندیگو تاکنون بیش از یک میلیون دلار کمکهزینه دریافت کرده، اما بیشتر هزینهها از طریق کمکهای مردمی تأمین شده است. مراسم جمعآوری کمک در شهرهای ملبورن، سیدنی و بالارات برگزار شده است. نیلام میگوید: در این پروژه روحیه جمعی بسیاری نهفته است؛ عشق و دلسوزی فراوانی صرف آن شده.
در دو دهه گذشته، جامعه مسلمان بندیگو برای نماز از اتاق کوچکی در دانشگاه لاتروب استفاده میکرد و مراسم رمضان را در تالارهای عمومی شهر برگزار مینمود.
نخستین مسجد بندیگو، نماد همزیستی و گفتوگوی میان ادیان در قلب استرالیا
سید میگوید نخستین بنای تکمیلشده، که فضایی چندمنظوره است، پس از دریافت مجوز بهرهبرداری برای نماز جمعه و برنامههای اجتماعی استفاده خواهد شد و مرکز امیدوار است اوایل سال آینده مراسم افتتاح رسمی برگزار کند.
با تکمیل پروژه، مسجد ظرفیت حدود ۳۷۵ نفر را خواهد داشت و در کنار آن، مرکز ورزشی، فضای اجتماعی و حیاط روباز نیز ساخته میشود.
سید در پایان میگوید: چشمانداز ما همیشه این بوده که این مسجد تنها برای مسلمانان نباشد، بلکه برای همه مردم بندیگو باشد.
