زندگی و سیرة مردان بزرگ الهی, محل تجلّی دانش, باورها و کمالات آنان است. بر این اساس, قرآن مسلمانان را به مطالعۀ قصص و زندگانی انبیا دعوت نموده است و رسول خدا را که انسان کامل و سرآمد انبیا و پیشوای انسان های وارسته می باشد به عنوان اسوه معرفی کرده و از مردم خواسته که از سیره نورانی او پیروی کنند. آشنایی با مواضع اعتقادی, تربیتی, سیاسی, اجتماعی, اقتصادی و نظامی پیامبر برای بنای تمدن نوین اسلامی اجتناب ناپذیر است. امام علی (ع) در نهج البلاغه به مناسبت های مختلف به شرایط فرهنگی, سیاسی و اجتماعی جامعه جهانی بهویژه عرب جاهلی در عصر بعثت اشاره فرموده و تأثیر اسلام در ایجاد تحول همه جانبه در عالم مخصوصاً در شبه جزیره عربستان را گوشزد نموده است. پژوهش حاضر در صدد است نقش پیامبر در تحولات همه جانبه صدر اسلام و ضرورت استفاده از سیره آن حضرت در زندگی انسان معاصر را توضیح دهد. لذا با استفاده از روش تحلیلی و توصیفی, فرازهایی از تاریخ زندگی و سیرة پیامبر اکرم را از زبان امیرالمؤمنین در نهج البلاغه مورد بررسی قرار داده و به این نتیجه رسید که جامعه اسلامی برای رسیدن به سعادت, رفاه, آسایش, اقتدار و تمدن نوین اسلامی, باید سادهزیستی, حسن خلق, حسن تدبیر, عدالت محوری, قانونمداری, قناعت و اعتماد به خدا در زندگی پیامبر را چراغ راه زندگی خود قرار دهد.
