مدفونان در شیخان به افرادی اشاره دارد که در قبرستان شیخان در قم دفن شده‌اند. این قبرستان که در میدان آستانه و در نزدیکی حرم حضرت معصومه(س) قرار دارد، محل دفن مشاهیری از اصحاب و وکلای امامان شیعه تا عالمان و دیگر چهره‌های شناخته‌شده است. دفن‌شُدگان در این مجموعه با ذکر تاریخ وفات آن‌ها در کتاب «زندگینامه بزرگان مدفون در شیخان کبیر» فهرست شده‌اند.[۱] در قبرستان شیخان، ۶۳۵ شهید از شهدای جنگ ایران و عراق و ۷ نفر از شهدای حزب جمهوری اسلامی در حادثه تروریستی هفتم تیر نیز مدفونند.[۲] فهرست مدفونان در این قبرستان با ذکر تاریخ وفات آنان، به شرح ذیل است:

  • زکریا بن آدم اشعری قمی از محدثان شیعه در قرن دوم و سوم هجری و از اصحاب امامان شیعه
  • زکریا بن ادریس اشعری قمی از محدثّان شیعه در قرن دوم و سوم هجری و از اصحاب امامان شیعه
  • آدم بن اسحاق اشعری قمی از راویان شیعه در قرن سوم هجری
  • میرزای قمی (درگذشت ۱۲۳۱ق) از مراجع تقلید شیعه در قرن دوازدهم و سیزدهم قمری و صاحب کتاب قوانین الاصول
  • میرزا جواد ملکی تبریزی (درگذشت ۱۳۴۳ق) فقیه، عارف و استاد اخلاق و نویسنده کتاب المراقبات
  • میرزا حبیب‌الله عسگری اشتهاردی (درگذشت ۱۳۳۲ش) از عالمان شیعه در حوزه علمیه قم و نجف
  • شیخ حسن خاتمی بروجردی (درگذشت ۱۳۷۳ق) از عالمان شیعه در حوزه علمیه قم و نجف
  • محمد شریف‌رازی (درگذشت ۱۴۱۶ق) مورخ، تراجم‌نگار و نویسنده کتاب گنجینه دانشمندان
  • محمدحسین فاضل تونی (درگذشت ۱۳۳۹ش) معروف به فاضل تونی، مجتهد، ادیب و مدرّس حکمت و عرفان
  • ملا محمدجواد آخوند قمی (درگذشت ۱۳۱۲ق) از عالمان اهل قم
  • بانو مجتهده فاطمه ایروانی (درگذشت ۱۳۸۱ش) از بانوان علوم دینی در قم
  • بانو شهربانو صفری (درگذشت ۱۳۹۲ش) مؤسس حوزه‌های علمیه عصمتیه در ایران
  • دکتر محمد قریب (درگذشت ۱۳۵۳ش) پزشک کودکان و بنیان‌گذار دانش نوین پزشکی کودکان در ایران
  • میرزا احمد معروف به حجةالاسلام، جدّ پدری محمدرضا شریعتمدار ساوجی
  • سید رضا برقعی (درگذشت ۱۳۹۴ش) از استادان حوزه علمیه قم و عضو دفتر امام خمینی در نجف اشرف
  • مهدی حائری تهرانی (درگذشت ۱۳۷۹ش) روحانیِ شیعه، امام جماعت مسجد ارک تهران و مؤسس مراکز خیریه، کتابخانه‌ها و مدارس علوم دینی
  • علی‌اکبر حکمی یزدی (درگذشت ۱۳۴۴ق) معروف به حکیم‌الهی، از مدرّسان فلسفه و عرفان در قم
  • میرزا علی‌آقا شیرازی (درگذشت ۱۳۷۵ق) از عالمان و فقیهان شیعه در اصفهان و از شارحان نهج‌البلاغه
  • ملا محمدصادق قمی (درگذشت ۱۲۹۸ق) از عالمان و مجتهدان شیعه در قرن سیزدهم قمری
  • محمد ارباب قمی (درگذشت ۱۳۴۱ق) صاحب کتاب الاربعین الحسینیة
  • میرزا ابوالقاسم طباطبایی قمی (درگذشت ۱۳۳۳ق)
  • محمدعلی مدرس تبریزی (درگذشت ۱۳۷۳ق) از عالمان قرن چهاردهم قمری و نویسنده کتاب ریحانة الادب
شهدای مدفون در شیخان
  • محمدباقر ملکی میانجی (درگذشت ۱۴۱۹ق) از عالمان اهل آذربایجان و از معتقدان به مکتب تفکیک
  • ملا محمدطاهر قمی (درگذشت ۱۰۹۸ق) شیخ الاسلام و امام جمعه قم در عهد شاه سلیمان صفوی
  • میرزا ابوطالب حسینی قمی (درگذشت ۱۲۴۹ق) عالم شیعه و داماد میرزای قمی
  • میرزا علی‌رضا طاهری قمی (۱۲۴۸ق) داماد میرزای قمی و پدر سید جواد قمی
  • میرزا محمدحسن آغاسی قمی (۱۳۰۴ق) از عالمان شیعه در قم و امام جماعت مسجد امام حسن عسکری(ع)
  • سید احمد طباطبایی (درگذشت ۱۳۳۴ق) پدر همسر شیخ عباس قمی
  • سید محمدتقی جواد قمی (درگذشت ۱۳۰۳ق) از عالمان و فقیهان اهل قم و از نوادگان دختری میرزای قمی
  • سید عبدالحسین طاهری قمی (۱۳۳۷ق) عالم شیعه و فرزند سید جواد قمی
  • سید یونس یونسی اردبیلی (درگذشت ۱۳۵۳ش) از عالمان اردبیل
  • ملا محمد طاهری قمی (درگذشت ۱۰۹۸ق)
  • محمدمهدی بیگدلی دزفولی (درگذشت ۱۳۷۰ق) از عالمان اهل خوزستان
  • شیخ علی لطیفی گنبدی (درگذشت ۱۳۶۹ق)، فقیه، عارف و از شاگردان ملا حسینقلی همدانی.[۳]
  • شیخ اسماعیل رحمت‌خواه تبریزی (درگذشت ۱۳۹۵ش) از عالمان حوزه علمیه قم
  • شیخ محمد فکور یزدی (درگذشت ۱۳۹۴ق) از مدرسان حوزه علمیه قم
  • شیخ محمدتقی صدیقین اصفهانی (درگذشت ۱۳۸۳ش) مدیر حوزه علمیه کمالیه خرم‌آباد
  • سید مرتضی علوی فریدنی (درگذشت ۱۳۷۴ش) داماد آیت‌الله گلپایگانی
  • سید صادق روحانی قمی (درگذشت ۱۳۳۸ق) از فقیهان شیعه و از بزرگان خاندان روحانی در قم و بانی مسجد و مدرسه سید صادق
  • سید احمد روحانی (درگذشت ۱۳۴۳ش) عالم شیعه و از فرزندان سید صادق روحانی
  • سید ابوالقاسم روحانی (درگذشت ۱۳۸۴ق) عالم شیعه و از فرزندان سید صادق روحانی
  • سید حسن سیدی (درگذشت ۱۴۲۲ق) از نوادگان دختری میرزای قمی
  • میرزا محمد کبیر قمی (درگذشت ۱۳۶۹ق) از استادان حوزه علمیه قم به‌همراه دو فرزندش
  • شیخ حسین کبیر قمی (درگذشت ۱۳۸۷ق)
  • میرزا عبدالهادی حاج آخوند (درگذشت ۱۳۶۶ق) از عالمان اهل قم
  • فاضل موحدی لنکرانی (درگذشت ۱۳۹۲ق) پدر محمد فاضل لنکرانی
  • ملا محمدابراهیم مازندرانی (درگذشت ۱۲۸۱ق)
  • سید محمدکاظم موسوی گلپایگانی (درگذشت ۱۳۹۶ق) از عالمان شیعه در قرن چهاردهم قمری
  • شیخ عباسعلی شاهرودی (درگذشت ۱۳۸۳ق) از عالمان و مدرسان حوزه علمیه قم
  • شیخ عباس صبایی گلپایگانی (درگذشت ۱۳۸۶ش) بنیانگذار حوزه علمیه ساوجبلاغ
  • شیخ فضلعلی قزوینی (درگذشت ۱۳۶۷ق) عالم شیعه و نویسنده کتاب الامام الحسین و اصحابه
  • شیخ مرتضی انصاری قمی (درگذشت ۱۳۵۰ش) از خطیبان شیعه و از شاگردان عبدالکریم حائری یزدی
  • شیخ محمدعلی انصاری قمی (درگذشت ۱۳۶۳ش) مترجم نهج البلاغه
  • شیخ محمود انصاری قمی (درگذشت ۱۳۷۷ش) نماینده آیت‌الله خویی در ایران
  • شیخ احمدعلی طاهری اشعری (درگذشت ۱۳۹۶ش) از شاگردان آیت‌الله بروجردی و امام خمینی
  • شیخ محمدمهدی امامی امیرکلائی (درگذشت ۱۳۳۷ش) از عالمان و فقیهان شیعه و از شاگردان شیخ فضل‌الله نوری
  • میرزا محمد مجاهدی تبریزی (درگذشت ۱۳۸۰ق) از عالمان و مدرسان حوزه علمیه قم
  • سید علی فرش‌فروش حسینی اردهالی (درگذشت ۱۳۴۷ق)
  • سید محمد فاطمی قمی (درگذشت ۱۳۶۴ق) پدر قانون‌نویسی مدنی ایران
  • عبدالحسین حائری (درگذشت ۱۳۹۴ش) از نسخه‌شناسان ایران
  • قاضی القضات میر سید محمد فاطمی قمی (درگذشت ۱۳۶۴ق)
  • سید محمدعلی حائری طبسی (درگذشت ۱۴۲۴ق) مؤسس حسینیه کربلایی‌ها در قم و امام جمعه طبس
  • سید نورالدین میلانی فرزند سید محمدهادی میلانی
  • سید یحیی برقعی (درگذشت ۱۳۸۲ق) شاعر عارف‌مسلک.[۴] [۵]
  • سید یحیی مدرسی‌زاده یزدی (درگذشت ۱۳۸۳ق) از عالمان و فقیهان شیعه در قم.[۶]
  • عبدالعلی قرهی (درگذشت ۱۳۹۴ش) از عالمان و فقیهان شیعه در قم.[۷]
  • یوسف صانعی (درگذشت ۱۳۹۹ش) از مراجع تقلید شیعه.[۸]
  • فارس حسون (درگذشت ۱۳۸۴ش) از نویسندگان و محققان شیعه حوزه علمیه قم.[۹]
  • محمد محمدی اشتهاردی (درگذشت ۱۳۸۵ش) روحانی مترجم و نویسنده شیعه در حوزه علمیه قم.[۱۰]
  • شیخ احمد منتظری قمی (درگذشت ۱۳۹۲ش) عضو دفتر امام خمینی در نجف و قم.[۱۱]
  • شیخ حسن سعید طهرانی (درگذشت ۱۳۷۴ش) از عالمان شیعه در تهران
  • شیخ قاسم اسلامی (درگذشت ۱۳۵۹ش) از عالمان شیعه در تهران
  • محمدحسن نویسی قمی (درگذشت ۱۳۷۱ش) از عالمان و فقیهان شیعه در قم
  • مصطفی نورانی اردبیلی (درگذشت ۱۳۸۲ش) نماینده اردبیل در مجلس خبرگان رهبری.[۱۲]
  • غلامحسین حقانی (درگذشت ۱۳۶۰ش)، روحانی شیعه که در انفجار دفتر مرکزی حزب جمهوری اسلامی در ۷ تیر ۱۳۶۰ش به شهادت رسید.[۱۳]

پانویس

  1.  احمدیان، زندگینامه بزرگان مدفون در شیخان کبیر، ۱۳۸۳ش، ص۳۵۳-۴۴۶؛ ص۴۸۷-۵۰۲.
  2.  شیخان؛ گنجینه‌ای بی‌نظیر از علما و محدثین شیعه، خبرگزاری ایکنا.
  3.  «لطیفی گنبدی، علی»، پایگاه اطلاع رسانی حوزه.
  4.  قبرستان شیخان قم کجاست؟، سایت دیده‌بان ایران.
  5.  شیخان؛ گنجینه‌ای بی‌نظیر از علما و محدثین شیعه، خبرگزاری ایکنا.
  6.  سید یحیی مدرسی‌زاده یزدی، پایگاه اطلاع‌رسانی قلم.
  7.  پیکر آیت‌الله قرهی در قم تشییع و به‌خاک سپرده شد، سایت مشرق‌نیوز.
  8.  «پیکر آیت‌الله صانعی در قم به خاک سپرده شد»، خبرگزاری ایرنا.
  9.  شیخ فارس تبریزیان الحسون، بنیاد محقق طباطبایی.
  10.  «کتاب زندگینامه آیت‌الله اشتهاردی رونمایی شد»، خبرگزاری مهر.
  11.  پیکر آیت‌الله منتظری قمی به خاک سپرده شد، سایت مشرق‌نیوز.
  12.  مصطفی نورانی نماینده اردبیل در مجلس خبرگان رهبری، سایت شبکه الاجتهاد.
  13.  بازخوانی فاجعه هفتم تیر+ زندگینامه شهدا سایت ایسنا.

منابع

  • احمدیان، مینا، زندگینامه بزرگان مدفون در شیخان کبیر، قم، دلیل ما، ۱۳۸۳ش.
  • پیکر آیت‌الله قرهی در قم تشییع و به‌خاک سپرده شد، سایت مشرق‌نیوز، تاریخ انتشار: ۲۳ مرداد ۱۳۹۴ش.
  • پیکر آیت‌الله منتظری قمی به خاک سپرده شد، سایت مشرق‌نیوز، تاریخ انتشار: ۲ فروردین ۱۳۹۹ش.
  • «پیکر آیت‌الله صانعی در قم به خاک سپرده شد»، سایت خبرگزاری جمهوری اسلامی، تاریخ درج مطلب: ۲۳ شهریور ۱۳۹۹ش، تاریخ بازدید: ۲۴ شهریور ۱۳۹۹ش.
  • سید یحیی مدرسی‌زاده یزدی، پایگاه اطلاع‌رسانی قلم، تاریخ بازدید: ۲ بهمن ۱۳۹۹ش.
  • شیخ فارس تبریزیان الحسون، بنیاد محقق طباطبایی، تاریخ بازدید: ۲۲ آبان ۱۳۹۹ش.
  • شیخان؛ گنجینه‌ای بی‌نظیر از علما و محدثین شیعه، خبرگزاری ایکنا، تاریخ انتشار: ۳۰ دی ۱۳۹۷ش.
  • قبرستان شیخان قم کجاست؟، سایت دیده‌بان ایران، تاریخ انتشار: ۱۳۹۹/۰۶/۲۲.
  • «کتاب زندگینامه آیت‌الله اشتهاردی رونمایی شد»، خبرگزاری مهر، تاریخ درج خبر: ۲۸ مهر ۱۳۹۱ش.
  • «لطیفی گنبدی، علی»، پایگاه اطلاع رسانی حوزه، تاریخ درج مطلب: ۸ آبان ماه ۱۳۹۸ش، تاریخ بازدید، ۱۲ خرداد ۱۴۰۲ش.
  • مصطفی نورانی نماینده اردبیل در مجلس خبرگان رهبری، سایت شبکه الاجتهاد، تاریخ انتشار: ۲ فروردین ۱۳۹۹ش.
  • بازخوانی فاجعه هفتم تیر+ زندگینامه شهدا سایت ایسنا، تاریخ انتشار: ۶ تیر ۱۳۹۲ش.

لینک کوتاه مطلب : https://ofoghandisha.com/?p=19576

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

آخرین مطالب