پرسش:
عکسهایی که در صفحههای مجازی یافت میشود در مورد اینکه اسکلت قوم عاد و ثمود در عربستان پیدا شده درست است یاخیر؟
پاسخ:
در قرآن کریم خداوند متعال از میان اقوام گذشته، به دو قوم “عاد و ثمود”، با ذکر شاخصههایی اشاره نموده است.
«وَعَادًا وَثَمُودَ وَأَصْحَابَ الرَّسِّ وَقُرُونًا بَيْنَ ذَلِكَ كَثِيرًا» (الفرقان، 38)
ترجمه: و [نيز] عاديان و ثموديان و اصحابِ رَسّ و نسلهاىِ بسيارى ميان اين [جماعتها] را [هلاك كرديم].
نسبت قوم حضرت هود علیه السلام به «عاد بن عوص بن ارم بن سام بن نوح» میرسد و به همین جهت آنان را قوم “عاد” خواندهاند و نسبت قوم حضرت صالح علیه السلام نیز به «ثمود بن عامربن ارم بن سام بن نوح» میرسد و از این جهت آنان را قوم «ثمود» نامیدند.
سرزمین قوم عاد، «احقاف» و در جنوب غربی جزیرة العرب بین یمن و حضرموت،یا یمن ومهرة بود [وَاذْكُرْ أَخَا عَادٍ إِذْ أَنذَرَ قَوْمَهُ بِالْأَحْقَافِ…/ الأحقاف، 21] و سرزمین قوم ثمود، منطقهای به نام «حجر» بود که میان حجاز و شام قرار داشت.
پیامبر قوم عاد، حضرت هود علیه السلام بود؛
«وَإِلَى عَادٍ أَخَاهُمْ هُوداً قَالَ يَا قَوْمِ اعْبُدُواْ اللّهَ مَا لَكُم مِّنْ إِلَـهٍ غَيْرُهُ أَفَلاَ تَتَّقُونَ» (الأعراف، 65)
ترجمه: و به سوى عاد، برادرشان هود را [فرستاديم] گفت: «اى قوم من، خدا را بپرستيد كه براى شما معبودى جز او نيست، پس آيا پرهيزگارى نمىكنيد؟»
و پیامبر قوم ثمود نیز حضرت صالح علیه السلام بود،
«وَإِلَى ثَمُودَ أَخَاهُمْ صَالِحًا قَالَ يَا قَوْمِ اعْبُدُواْ اللّهَ مَا لَكُم مِّنْ إِلَـهٍ غَيْرُهُ قَدْ جَاءتْكُم بَيِّنَةٌ مِّن رَّبِّكُمْ هَـذِهِ نَاقَةُ اللّهِ لَكُمْ آيَةً فَذَرُوهَا تَأْكُلْ فِي أَرْضِ اللّهِ وَلاَ تَمَسُّوهَا بِسُوَءٍ فَيَأْخُذَكُمْ عَذَابٌ أَلِيمٌ» (الأعراف، 73)
ترجمه: و به سوى [قوم] ثمود، صالح، برادرشان را [فرستاديم] گفت: «اى قوم من، خدا را بپرستيد، براى شما معبودى جز او نيست در حقيقت، براى شما از جانب پروردگارتان دليلى آشكار آمده است. اين، ماده شتر خدا براى شماست كه پديدهاى شگرف است. پس آن را بگذاريد تا در زمين خدا بخورد و گزندى به او نرسانيد تا [مبادا] شما را عذابى دردناك فرو گيرد.
و قبر هر دو بزرگوار در “وادیالسلام / نجف اشرف” میباشد.
الف – از جمله شاخصههای هر دو قوم، قوی بودن آنها در هیکل و قدرت بدنی و نیز در صنعت خانهسازی بود و همین دو ویژه سبب برخورداری آنها از جمعیت و هویت خاصی گردید، تا آنجا که حتی به آن فخر و تکبر میکردند. قوم عاد میگفتند: هیچ قومی از ما نیرومندتر نمیباشد:
«فَأَمَّا عَادٌ فَاسْتَكْبَرُوا فِي الْأَرْضِ بِغَيْرِ الْحَقِّ وَقَالُوا مَنْ أَشَدُّ مِنَّا قُوَّةً أَوَلَمْ يَرَوْا أَنَّ اللَّهَ الَّذِي خَلَقَهُمْ هُوَ أَشَدُّ مِنْهُمْ قُوَّةً وَكَانُوا بِآيَاتِنَا يَجْحَدُونَ» (فصلت، 15)
ترجمه: و امّا عاديان، به ناحقّ، در زمين سر برافراشتند و گفتند: «از ما نيرومندتر كيست؟» آيا ندانستهاند كه آن خدايى كه خلقشان كرده خود از ايشان نيرومندتر است؟ و در نتيجه آيات ما را انكار مىكردند.
و قوم ثمود نیز از این دو ویژگی برخوردار بودند و به لحاظ قدرت بدنی نیز میتوانستند سنگهای صخرهای را در مسافتی طولانی و برای خانهسازی جا به جا کنند. خداوند متعال در قرآن کریم تصریح مینماید که قومی مانند اینها شهرسازی (یا به تعبیر برجسازی) نداشتند:
«أَلَمْ تَرَ كَيْفَ فَعَلَ رَبُّكَ بِعَادٍ * إِرَمَ ذَاتِ الْعِمَادِ * الَّتِي لَمْ يُخْلَقْ مِثْلُهَا فِي الْبِلَادِ * وَثَمُودَ الَّذِينَ جَابُوا الصَّخْرَ بِالْوَادِ» (الفجر، 6 تا 9)
ترجمه: مگر ندانستهاى كه پروردگارت با عاد چه كرد؟ * صاحب [بناهايى چون] تيركهاى بلند * كه مانندش در شهرها ساخته نشده بود؟ * و با ثمود (قوم صالح) آنها كه صخرهها را در دل آن وادى (ميان عمان و حضرموت) مىبريدند (و ساختمان مىساختند).
ب – هر دو قوم، پس از دعوت، اتمام حجّت پیامبرشان از یک سو و عناد و لجاج آنها در کفر و استکبار از سوی دیگر، به عذاب وعده شدهی الهی دچار و نابود شدند.
ج – در قرآن کریم تصریح شده است که آثاری از آنان باقی مانده است و برخی از شما در مساکن ویران شدهی آنها راه میروید. اما الزامی ندارد که این آثار، حتماً اسکلتهایی از آنان باشد. طبق شواهدی از گسترش و نیز کوچ اقوام، گفته میشود که اهرام نیز مهندسی و ساخته قوم عاد بوده است. قرآن کریم تصریح نموده است که هنر و قدرت ساخت و ساز ثمود تا این حد بود که در دل کوهها برای خود خانه و مسکن میساختند. و البته برخی از این آثار نیز هنوز باقی است.
اسکلتهای یافت شده:
اما آن چه در برخی از سایتها تحت عنوان «اسکلتهای قول پیکر از انسانهای قوم عاد و ثمود» منتشر یافته، نه تنها سندیت ندارد، بلکه اکثر آنها از سایتی به نام «Worth1000.com» برداشت شده که پایگاهی برای عکاسی و هنر گرافیک و کار با فتوشاپ میباشد.
جالب آن که در ذیل عکسها و کارهای فتوشاپی در آن سایت، توضیح و سند نیز درج شده است. به عنوان مثال زیر عکس اسکلت سری که میگویند: مربوط به اقوام عاد و ثمود است، نوشته «عکس سر و دندان دزدان دریایی – ویرجینیا» – و در ذیل عکس دیگری نوشته: «اسکلت یک دایناسور گیاهخواری 60 فوتی که در سال 1933 در نیجر کشف شده است»، و در عکسهای دیگری نشان میدهد که چطور با هنر عکاسی، نقاشی، گرافیک و فتوشاپ، سنگوارههای گوناگون و حتی سمبلیک (مثل انسان بالدار) یا کومیک (ترکیب سنگواره با تکنولوژی جدید) طراحی میکنند.
در حاشیه چند عکس از هنرهای ذوقی، تخیلی و ترکیبی عکاسی و فتوشاپ، که در سایت «Worth1000.com» درج شده است را مشاهده مینمایید.
نکته:
جای تأسف است که چرا کار یک عده، فریب دادن اذهان عمومی است و تأسفبارتر آن که چرا یک عده زود باور میکنند؟!
بارها و بارها مواجه شدهایم (و شدهاید) با افرادی که وقتی برای آنان حجت و برهان عقلی در مورد موضوعی آورده میشود، با تعصب رد میکنند – وقتی آیه قرآن تلاوت میشود، تکذیب یا دست کم تردید میکنند – وقتی مستندات ارائه میشود، زیر بار نمیروند … – قیافه روشنفکرانه نیز میگیرند – اما به محض این که دروغی، شایعهای، حرف بیمنطق و سندی به آنها گفته میشود، خرافهای ارائه میشود و…، سریعاً میپذیرند.
به ویژه پس از وسعت و کثرت یافتن شبکههای مجازی، بسیار مواجه شدیم با افرادی که حتی نماز نمیخوانند، اما به مردم “ذکر”های درست یا من درآوردی هم میدهند – خانم پزشکِ تحصیلکردهای در مجلسی، کلّی خرافه بافت و برای خرافاتش حدیث هم میآورد و هر دو جمله یک بار تأکید میکرد که در قرآن هم آمده! وقتی از او پرسیدیم: از کجا میگویی؟! ابتدا کمی این در و آن در زد و در نهایت اقرار کرد که در “گروه” آمده بود و جالب آن که اصرار داشت: «این که دروغ نمیشه»!
متأسفانه این شبکههای اجتماعی و گروهها و پیامهایشان، برای برخی به منزلهی وحی مُنزل، کتاب مرجع، مفاتیح الجنان و منبع موثق علمی و تاریخی شده است! اما شما باور نکنید.
