پرسش:
اگر با اعضای خانواده یا غریبه، کوچکتر یا بزرگتر از خودمان، تند حرف بزنیم و مثلا بگوییم برو گمشو و حالم ازت بهم میخوره یا دیوانه یا احمق و… آیا باید حلالیت گرفت؟
پاسخ:
این نوع حرف زدن خلاف اخلاق است و باید ترک شود و مسلما صحبت کردن با بیادبی و بیاحترامی با بزرگتر اشتباه است و حتی با کوچکترها نیز میبایست بهترین اخلاق و رفتار را داشت و در صورتی که ممکن است حتما حلالیت بطلبید و با اخلاق پسندیده اشتباهاتشان را به ایشان گوشزد کنید.
در مورد فرزندان:
کودکان در سنین مختلف، نیازمند توجه و احترام هستند، از این رو، والدین باید با دقت، این خواسته آنها را پاسخ گو باشند. روح ظرافت و حساس کودک، با کوچکترین حرکت نادرست، ناراحت و پژمرده میشود. پس باید از هرگونه تحقیر و تمسخر کودک و به زبان آوردن عیبها و خطاهای او به ویژه در مهمانیها و دیدارهای خانوادگی پرهیز کرد و با شیوهای خردمندانه به تأیید ویژگیهای مثبت وی و تشویق او پرداخت. برخی از والدین، به غلط میپندارند پدر و مادر، حق هر گونه اعمال نظر سلطه جویانه بر فرزندان خود را دارند و هرگونه که بخواهند، میتوانند با آنها رفتار کنند.
در این زمینه، گفتار و کردار پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله و پیشوایان معصوم (علیهم السلام) با فرزندان خود، بزرگترین درسهای تربیتی نسل بشر است. از رسول خدا (صلی الله علیه و آله) روایت است: «اَکرِمُوا أوْلادَکُمْ وَ أَحْسِنُوا آدابَهُم یغْفَرْلَکُم»(۱)؛ فرزندان خود را احترام کنید و آدابشان را نیکو بگزارید که از رحمت الهی برخوردار شوید.
پی نوشت:
۱-مکارم الاخلاق، ص۲۲۲.