پرسش:
آیا اگر کسی لباس نیمه برهنه پوشید، می‌شود به او فاحشه یا هرزه گفت؟
پاسخ:
«فحشا»، یک معنای عام دارد و یک معنای خاص که به هر دو در قرآن مجید تصریح شده است.
الف – در معنای عام، به هر گونه کار زشت، ناپسند و گناه، از جانب مرد باشد یا زن، به ویژه اگر علنی انجام پذیرد، «فحشا» گفته می‌شود، چنان که به ناسزا نیز «فحش» گفته می‌شود؛ یعنی گفتاری زشت و ناپسند.
«وَالَّذِينَ إِذَا فَعَلُوا فَاحِشَةً أَوْ ظَلَمُوا أَنْفُسَهُمْ ذَكَرُوا اللَّهَ فَاسْتَغْفَرُوا لِذُنُوبِهِمْ وَمَنْ يَغْفِرُ الذُّنُوبَ إِلَّا اللَّهُ وَلَمْ يُصِرُّوا عَلَى مَا فَعَلُوا وَهُمْ يَعْلَمُونَ» (آل عمران، 135)
– و آنها كه وقتی مرتكب عمل زشتی شوند، يا به خود ستم كنند به ياد خدا میافتند، و برای گناهان خود طلب آمرزش میكنند – و كيست جز خدا كه گناهان را ببخشد؟ – و بر گناه، اصرار نمیورزند، با اينكه میدانند.
خداوند سبحان به این گروه از بندگانش، ارج بسیاری می‌گذارد و پاداش هم می‌دهد، چنان که در آیۀ بعد فرمود:
«أُولَئِكَ جَزَاؤُهُمْ مَغْفِرَةٌ مِنْ رَبِّهِمْ وَجَنَّاتٌ تَجْرِي مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهَارُ خَالِدِينَ فِيهَا وَنِعْمَ أَجْرُ الْعَامِلِينَ» (همان، 136)
– پاداش آنها، آمرزش پروردگار، و بهشت‌هايی است كه از زير (درختان) آنها نهرها جاری است، جاودانه در آن میمانند؛ چه نيكو است پاداش اهل عمل!
ب – در معنای خاص، به «زنا» نیز فحشا گفته می‌شود، چرا که عملی بسیار زشت و گناهی بسیار بزرگ می‌باشد و در زنا، دو طرف مرتکب فحشا می‌شوند؛ لذا لفظ «فاحشه» اختصاصی به زنان ندارد.
«وَلَا تَقْرَبُوا الزِّنَا إِنَّهُ كَانَ فَاحِشَةً وَسَاءَ سَبِيلًا» (الإسراء، 32)
– و به زنا نزديك مشويد؛ چرا كه آن همواره زشت و بد راهى است.
بنابراین، چون حرف آخر فاحشه (ه) می‌باشد، نباید گمان نمود که فقط به زنان بدکار اختصاص دارد.
تهمت
بدحجابی، از جانب زنان یا مردان، کاری بسیار زشت و نکوهیده است که مقدمات و زمینه را برای وقوع و شیوع سایر مفاسد هموار می‌سازد و به فرد و جامعه، ضررهای بسیاری وارد می‌سازد؛ لذا به معنای عام، «فحشا – کار زشت» می‌باشد؛ چنان که ناسزا گفتن و هر کار زشت دیگری نیز «فحشا» می‌باشد و علنی کردن آن نیز اشاعۀ فحشایی بدتر و مخرب‌تر می‌باشد.
اما نه تنها نمی‌توان به هر بدحجاب یا کسی که مرتکب رفتارهای زشت و گناهان می‌شوند، تهمت «زناکاری» زد و او را به معنای خاص، «فاحشه – زناکار» نامید، بلکه تهمت زناکاری، چهار شاهد می‌خواهد و اگر مدعی نتواند چهار شاهد بیاورد، خودش فاسق شمرده می‌شود و مجازات دارد؛ و از حکمت‌های این سخت‌گیری، این است که خداوند سبحان، نه تنها از ظنّ و گمان بد و تهمت به دیگران پرهیز می‌دهد، بلکه دوست ندارد هیچ منکر و فحشایی، به ویژه «زنا»، علنی شود و قبحش بریزد.
«وَالَّذِينَ يَرْمُونَ الْمُحْصَنَاتِ ثُمَّ لَمْ يَأْتُوا بِأَرْبَعَةِ شُهَدَاءَ فَاجْلِدُوهُمْ ثَمَانِينَ جَلْدَةً وَلَا تَقْبَلُوا لَهُمْ شَهَادَةً أَبَدًا وَأُولَئِكَ هُمُ الْفَاسِقُونَ» (النّور، 3)
– و كسانى كه نسبت زنا به زنان شوهردار مى‌دهند سپس چهار گواه نمىآورند هشتاد تازيانه به آنان بزنيد و هيچگاه شهادتى از آنها نپذيريد و اينانند كه خود فاسقند.
«إِنَّ الَّذِينَ يُحِبُّونَ أَنْ تَشِيعَ الْفَاحِشَةُ فِي الَّذِينَ آمَنُوا لَهُمْ عَذَابٌ أَلِيمٌ فِي الدُّنْيَا وَالْآخِرَةِ وَاللَّهُ يَعْلَمُ وَأَنْتُمْ لَا تَعْلَمُونَ» (النّور، 19)
– كسانى كه دوست دارند كه زشتكارى در ميان آنان كه ايمان آورده‌اند شيوع پيدا كند براى آنان در دنيا و آخرت عذابى پر درد خواهد بود و خدا[ست كه] مىداند و شما نمی‌دانید.
نکته
شاید دختر مجرد یا خانم متأهلی، از روی غفلت و کم تقیدی، بدحجاب نیز باشد، آیا می‌توان به او تهمت «زناکاری» زد؟!
دست کم در ایران و سایر کشورهای اسلامی، بیشتر بدحجاب‌ها از مرد و زن، به توحید، معاد، اسلام، قرآن مجید، ولایت و امامت، باور دارند، منتهی در عمل به احکام، مرتکب غفلت، سستی، تنبلی‌اند و فریب هوای نفس خود و دیگران را می‌خورند و این دلیل نمیشود که «زناکار» نیز باشند، یا کسی اجازه داشته باشد چنین بهتان سنگینی را متوجه آنان نماید! مضافاً بر این که باید حُسن ظنّ داشته باشیم و رفتارهای زشت را حمل بر نادانی و غفلت نماییم؛ و البته مسئولان موظفند که مانع از رواج و اشاعۀ این رفتارهای زشت و مخرب گردند.
«لَوْلَا إِذْ سَمِعْتُمُوهُ ظَنَّ الْمُؤْمِنُونَ وَالْمُؤْمِنَاتُ بِأَنْفُسِهِمْ خَيْرًا وَقَالُوا هَذَا إِفْكٌ مُبِينٌ * لَوْلَا جَاءُوا عَلَيْهِ بِأَرْبَعَةِ شُهَدَاءَ فَإِذْ لَمْ يَأْتُوا بِالشُّهَدَاءِ فَأُولَئِكَ عِنْدَ اللَّهِ هُمُ الْكَاذِبُونَ» (النّور، 13)
– چرا چهار گواه بر [صحت] آن [بهتان] نياوردند، پس چون گواهان [لازم] را نياورده‌اند؛ اينانند كه نزد خدا دروغگويانند.
- -دقت شود که قرآن مجید، صرفاً برای خواندن و ثواب بردن نیست، بلکه نقشۀ راه و دستورهایی است که باید مورد توجه قرار گیرد و در گفتار و رفتار فردی و اجتماعی به کار بسته شود. دیگران نیز نباید با نگاه هرزه، به آنان امتیاز دهند و نباید به هیچ گناهی، از جمله بدحجابی، روی خوش نشان دهند.
امام خامنه‌ای، در فرمایشات نوروزی خود در سال جدید، مسئله رواج بدحجابی را به صورتی کامل و جامع، تشریح نمودند که همگان باید به آن توجه نمایند:
امام خامنه‌ای:
«مسئله‌ی حجاب تبدیل شده به یک چالش و بر کشور ما تحمیل شده؛ این را تحمیل کردند. کسانی نشستند نقشه کشیدند، برنامه‌ریزی کردند که حجاب بشود یک مسئله در کشور ما؛ در حالی که چنین مسئله‌ای در کشور وجود نداشت؛ مردم با شکل‌های مختلف داشتند زندگی می‌کردند.
بنده نظر قاطع خودم را در این مورد عرض می‌کنم: هم از دیدگاه فقهی و شرعی باید به مسئله نگاه کرد، هم از دیدگاه قانونی، هم از لحاظ بعضی از مسائل جانبی و ملاحظات جانبی‌ای که وجود دارد. خب از لحاظ شرعی، حجاب یک حکم مسلّم شرعی است؛ یعنی برای بانوان، پوشاندنِ غیر از صورت و دو دست ــ وجه و کفّین ــ واجب است؛ این چیزی است که از آن صرف‌نظر نمیشود کرد. مردم ما مسلمانند، مقیّدند، متعبّدند، بانوان ما متعبّدند، باید رعایت کنند این را؛ حکم شرع است. یک نگاه، نگاه قانونی است؛ قانون واجب‌الاطاعه است و در این زمینه، حکم قانونی وجود دارد؛ رعایت حکم قانون برای همه واجب است. چه آن کسانی که به شرع معتقدند، چه حتّی آن کسانی که به شرع هم معتقد نیستند، قانون را بایستی رعایت کنند.
*- در مسائل جانبی و ملاحظات جانبی، یک مسئله، مسئله‌سازی بیگانگان است. در این قضیّه‌ای که امروز در کشور مطرح است ــ مسئله‌ی حجاب ــ دخالت بیگانگان واضح بود، آشکار بود. از بیرون، در این دستگاه‌های ارتباط جمعی و انواع و اقسام رسانه‌ها، در این قضیّه دمیده شد. حالا یک عدّه هم در داخل البتّه کمک کردند، امّا عمده، از بیرون این کار هدایت شد و فکر شد و دنبال شد؛ به این توجّه بشود.
خود بانوان ما، خود زنان عاقل و فهمیده‌ی ما به این نکته توجّه کنند که این قضیّه را دشمن دارد از بیرون دنبال می‌کند. طبق آنچه در گزارشهای قابل اعتماد به ما رسید، بعضی‌ها را استخدام کردند که بیایند در جامعه هنجارشکنی کنند، حرمت حجاب را بشکنند. خب باید بانوان ما و کسانی که در این قضیّه فکر می‌کنند، حرف می‌زنند، به این نکات توجّه کنند. وقتی ما می‌بینیم دست بیگانه در قضیّه‌ای دارد عمل می‌کند، خب باید مواضع‌مان را متناسب با همین قرار بدهیم که به آن بیگانه کمک نکنیم.
*- یک مسئله از این ملاحظات جانبی این است که امروز روی مسئله‌ی برداشتن حجابِ بانوان تلاش می‌کنند، امّا این اوّل کار است، این آخر کار نیست؛ هدف این نیست. هدف دشمنان این است که وضع کشور را به وضعیّت قبل از انقلاب، به وضعیّت دوران طاغوت برگردانند؛ آن وضع فضاحت‌باری که آن روز وجود داشت. حالا بعضی از شماها شاید دیده بودید، یادتان هست، خیلی از شماها ندیدید آن وضعیّت را. به معنای واقعی کلمه، وضع زن، رفتار زن، برخورد زن، حضور زن در جامعه وضع فضاحت‌باری بود.
امروز از لحاظ علمی، از لحاظ قوّت مدیریّتی، از لحاظ حضور در مناطق حسّاسِ اداره‌ی کشور، در سطح کشور، در سطح جهان، زنان ما به مراتب بالایی رسیده‌اند، از خیلی از زنهای کشورهای دیگر جلوترند؛ با حجاب، با رعایت حجاب. آن روز این نبود؛ سطح سواد زنان، سطح علمی زنان، سطح مدیریّت زنان این‌جور نبود؛ از آن جهت ضعیف بودند، امّا از لحاظ وضع پوشش و مسئله‌ی هنجارهای [اجتماعی]، وضع خیلی بدی داشتند؛ واقعاً مفتضح بود. قصد اینها این است که آن حالت را بتدریج تکرار کنند. این اوّل کار است؛ به این باید توجّه کرد.» (15/01/1403)
