پرسش:
آیا حضرت فاطمه معصومه (س) به شهادت رسیدهاند؟
پاسخ:
در منابع کهن و معتبر درباره شهادت ایشان مطلبی یافت نشد، اما برخی نوشتهاند:
در سال ۲۰۰ هـ.ق، یک سال پس از سفر تبعیدگونه حضرت رضا (ع) به شهر «مرو»، حضرت معصومه همراه گروهی از برادران و محارم خود برای دیدار برادرشان امام رضا(ع) راهی دیار غربت شد. در طول مسیر به شهر ساوه رسیدند، اما از آنجا که مردم ساوه در آن زمان از مخالفان اهل بیت بودند، با همراهی ماموران حکومتی، با همراهان حضرت وارد درگیری شدند. در این حادثه غمانگیز، عدهای از همراهان حضرت کشته شدند(۱). سپس حضرت به سوی قم حرکت کرد.
بزرگان شهر قم به استقبال حضرت شتافتند. موسى بن خزرج، بزرگ خاندان اشعری، زمام شتر حضرت معصومه را در دست گرفت و ایشان در میان شور و احساسات مردم وارد شهر شد و به منزل شخصی موسى بن خزرج رفت(۲).
حضرت فاطمه معصومه هفده روز در قم به سر برد. در این مدت، مشغول عبادت و راز و نیاز با پروردگار متعال بود و آخرین روزهای عمر پر برکت خود را با خضوع و خشوع در برابر ذات پاک الهی به پایان رساند. سرانجام پس از هفده روز، دار فانی را وداع گفت و به دیار حق شتافت.
در مورد علت بیماری ناگهانی و مرگ زودرس ایشان گفته شده است که زنی در شهر ساوه ایشان را مسموم کرده است. این موضوع با توجه به درگیری دشمنان اهل بیت با همراهان حضرت و شهادت عدهای از آنها در ساوه و شرایط نامساعد آن شهر و حرکت حضرت معصومه در حال بیماری به سوی قم، مطلبی قابل قبول به نظر میرسد(۳) هرچند اظهار نظر قطعی در این باره نمیتوان داشت.
پینوشتها:
۱. زندگی حضرت معصومه، مهدی منصوری، قم، کتابفروشی صحفی، ۱۳۸۰ ق، ص ۱۴.
۲. تاریخ قم، حسن بن محمد بن حسن قمی، ترجمه حسن بن علی بن حسن عبد الملک قمی، تحقیق سید جلالالدین تهرانی، تهران، توس، ۱۳۶۱ ش، ص ۲۱۳.
۳. وسیله المعصومیه، میرزا ابوطالب بیوک، ص ۶۸؛ الحیات السیاسیة للامام الرضا (ع)، جعفر مرتضی العاملی، ناشر جامعه مدرسین قم، سال ۱۳۶۲، ص ۴۲۸.
