پرسش:
آیا راست که امام مهدی (عج) در آخر الزمان میآید؟
پاسخ:
دانستن و توجه به دو نکتۀ مهم، برای مسلمان شیعه و سنّی لازم است:
الف – آخر الزّمان
برخی گمان دارند که با ظهور حضرت امام مهدی علیه السلام، دنیا به پایان میرسد؛ و هیچ از خود نمیپرسند که «پس برای چه ظهور مینمایند؟ – اگر فقط برای برچیدن ظلم میباشد که با پایان دنیا، برچیده خواهند شد!»
اما، واژۀ “آخر الزّمان” به دو معنا به کار میرود که یکی از آنها همان پایان حیات دنیوی انسان و سپس کلّ دنیاست، و معنای دیگر آن، پایان دوران سلطۀ ظلم، و استقرار و دوام حکومت عدل الهی به حاکمیت امام معصوم علیه السلام تا آخرین روز حیات بشر در زمین میباشد.
چه بسا حضرت امام مهدی علیه السلام، خود صدها سال حکومت کنند، چنان که در انتهای دعای «اللَّهُمَّ كُنْ لِوَلِیِّكَ …»، از خداوند متعال میخواهیم «وَ تُمَتعَهُ فِیهَا طَوِیلاَ – و [مردم] مدّت زمان طولانى در آن بهرهمند سازى»؛ و البته شیعه بر اساس احادیث معتبر میداند که پس از ایشان نیز برای برخی از امامان، از جمله امام حسین علیه السلام، رجعتی هست و هر کدام مدتی طولانی حکومت خواهند نمود… و آخرین کسی که از دنیا میرود، معصوم است، چرا که تا انسانی روی زمین هست، حجت خدا برای او هست.
ب – نجات بشر
از آنجا که به حکم “عقل”، حیات بشر به همین نحو سرگردان ادامه نخواهد نداشت و همه چیز به نتیجه خواهد رسید، که از جمله رسیدن انسان و جامعه به کمال مطلوب، و نجات بشر از جهل، کفر، ظلم و نظامات سلطه، و رسیدن به جامعه ایدهآل میباشد؛ ؛ و فطرت نیز همین را میطلبد و نوید میدهد، و وعدۀ خداوند متعال نیز همین است؛ لذا همگان [اعم از مؤمن یا کفر]، رسیدن به دوران نجات و کمال را باور دارند و در انتظارش هستند و برایش تلاش میکنند.
در این راستا؛ مسلمانان میدانند که منجی الهی، حضرت امام مهدی علیه السلام، ظهور و قیام خواهند نمود و حکومت عدل الهی را در سرتاسر جهان، مستولی خواهند نمود – یهودیان میگویند: «آخر الزمان میرسد، یهود بر جهان حاکم میشود، غیر یهود کشته میشوند و سپس دنیا به پایان میرسد» – مسیحیان در عقاید گوناگون خود، معتقدند که حضرت الیاس، پیش از حضرت مسیح علیهما السلام ظهور میکند، رجعت حضرت مسیح (ع) حتمی است و البته هیچ علامتی ندارد و … .
مکاتب مادی قدیم یا جدید و حتی “ایسم”های نوین، میگویند: «رنج بشر به پایان میرسد، جامعه بشری رشد پیدا میکند، ظلم برچیده میشود، عدالت، صلح و رفاه عمومی حاکم میگردد …، و البته اما این مائیم که این آمال را محقق میگردانیم!»
فراماسون میگوید: «خدا هست و شیطان را در سیارهای حبس کرده است! تنها حربۀ او علیه ما که شیطانپرست هستیم، “مرگ” است، پس ما میکوشیم که با سلطه برجهان، رشد علمی به ویژه در علوم “هوا-فضا” و نیز پزشکی و داروسازی و …؛ ابلیس لعین را یافته و آزاد نماییم، مرگ را از خود دور کنیم، خدا را شکست دهیم، معاد را منتفی کنیم و در زمین جاودانه بمانیم و …!»
وعدههای خداوند متعال در قرآن مجید
مسلمانان میدانند که خداوند متعال “صادق الوعد” است، و تمامی وعدههایش در دنیا و آخرت محقق میگردد؛ و او به خلافت خلیفۀ خود، نجات بشر و استیلای مؤمنان، وعده داده است:
«وَنُرِيدُ أَنْ نَمُنَّ عَلَى الَّذِينَ اسْتُضْعِفُوا فِي الْأَرْضِ وَنَجْعَلَهُمْ أَئِمَّةً وَنَجْعَلَهُمُ الْوَارِثِينَ» (القصص، 5)
– ما مىخواهيم بر مستضعفان زمين منّت نهيم و آنان را پيشوايان و وارثان روى زمين قرار دهيم!
«وَعَدَ اللَّهُ الَّذِينَ آمَنُوا مِنْكُمْ وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ لَيَسْتَخْلِفَنَّهُمْ فِي الْأَرْضِ كَمَا اسْتَخْلَفَ الَّذِينَ مِنْ قَبْلِهِمْ وَلَيُمَكِّنَنَّ لَهُمْ دِينَهُمُ الَّذِي ارْتَضَى لَهُمْ وَلَيُبَدِّلَنَّهُمْ مِنْ بَعْدِ خَوْفِهِمْ أَمْنًا يَعْبُدُونَنِي لَا يُشْرِكُونَ بِي شَيْئًا وَمَنْ كَفَرَ بَعْدَ ذَلِكَ فَأُولَئِكَ هُمُ الْفَاسِقُونَ» (النّور، 55)
– خداوند به كسانى از شما كه ايمان آورده و كارهاى شايسته انجام دادهاند وعده مىدهد كه قطعاً آنان را حكمران روى زمين خواهد كرد، همان گونه كه به پيشينيان آنها خلافت روى زمين را بخشيد؛ و دين و آيينى را كه براى آنان پسنديده، پابرجا و ريشه دار خواهد ساخت؛ و ترسشان را به امنيّت و آرامش مبدّل مىكند، آن چنان كه تنها مرا مىپرستند و چيزى را شريك من نخواهند ساخت و كسانى كه پس از آن كافر شوند، آنها فاسقانند.
احادیث نبوی
از دیگر منابع مسلمانان [اعم از شیعه و سنّی]، احادیث نبوی میباشد. این پیامبر اکرم صلوات الله علیه و آله است که به علم الهی و حکم خداوند سبحان، نه تنها تا آخر الزمان، بلکه تا معاد، قیامت، محشر، بهشت، جهنم و … را با تمامی جزئیات، تبیین و تشریح مینماید تا بشر به آینده علم داشته باشد، نقشه راه داشته باشد و در صراط حرکت نماید. اوست که باید بفرماید: این وعدههای خداوند متعال، راجع به نجات بشر، استیلای عدالت و … در این دنیا، چگونه محقق خواهد شد، چنان که بارها به ظهور حضرت امام مهدی علیه السلام تصریح نمودهاند، از جمله در خطبۀ غدیر خم که فرمودند این پیام را حاضران به غایبان نیز برسانند. در آن خطبه فرمودند: «أَلا إِنَّ خاتَمَ الْأَئِمَةِ مِنَّا الْقائِمَ الْمَهْدِی – آگاه باشید! همانا آخرین امام، قائم مهدی از ماست» – «أَلا إِنَّهُ الظّاهِرُ عَلَی الدِّین – آگاه باشید! او بر تمامی ادیان چیره خواهد بود» و … .
مهدویت در تسنن:
متأسفانه مسلمانان سنّی، دچار بیخبریهای تحمیلی بسیاری شدهاند که از جمله آنها دربارۀ “مهدویت، امام مهدی علیه السلام و ظهور ایشان” میباشد، و همین محرومیت از علم و آگاهی، سبب بروز انحرافات بسیاری نیز گردیده و میگردد.
مسلمانی که از امر ظهور منجی الهی بیاطلاع باشد، هیچ امیدی به زندگی و گشایش (فرج) ندارد و تنها نقطۀ امیدش، آخرت و بهشت است! لذا اگر بخواهد حرکت جهادی بنماید نیز چه بسا مثل داعشیها شود و حتی قاشقی در جیبش بگذارد که اگر کشته شد، بتواند در بهشت با آن از خوراکهای بهشتی بخورد!
اما این غفلت، ناشی از منابع مورد وثوق اهل سنّت نیست، بلکه نه تنها آنان را از مطالعه، تفکر و تعقل دور داشتهاند و هر باور و گرایشی در بیشتر آنان، تقلیدی و عادتی و القایی میباشد، بلکه کتب مرجع خودشان را نیز در اختیارشان قرار ندادهاند. در خانۀ اکثر شیعیان، نهج البلاغه، اصول کافی و کتب دانشمندانی چون شهید مطهری و … وجود دارد، اما آیا مردم عادی سنّی، صحاح ستّه (صحیحهای ششگانه) که معتبرترین کتب حدیثیشان میباشد را دارند و گاه گاه مطالعه مینمایند؟!
ابو داود سجستانی، در صحیح خود، فصلی را تحت عنوان “کتاب المهدی”، به بیان احادیث مهدویت اختصاص داده است و با این حدیث از پیامبر اکرم صلوات الله علیه و آله، آغاز نموده است: «مَن اَنکَر خُروجَ المَهدی فَقَد کَفَر – هر کسی خروج مهدی را انکار نماید، به درستی که کافر شده است»؛ و این حدیث و مشابه آن را سایر محدثین و علمای اهل سنّت نیز نوشتهاند؛ چنان که یوسف بن یحیی المقدس شافعی، دانشمند معروف اهل تسنّن، حدیث آورده است که «مَن کَذّبَ بِالمَهدی فَقَد کَفَر – قطعاً کسی که مهدی را تکذیب کند، کافر شده است/ عقد الدّرر، ص 157».
احادیثی چون: «المَهدی مِنّا أهل البیت – مهدی از ما اهل بیت است» و «المَهدی حَقّ مِن وَلد فاطِمة – حقیقتاً مهدی از فرزندان فاطمه (ع) است» و …، در کتب منبع و معتبر اهل سنت بسیار نقل شده است. علامه شهید، محمد باقر صدر (ره) مینویسد: «تنها از طرق برادران اهل سنت، حدود چهار صد روایت از پیامبر (ص) در باره حضرت مهدی (ع) احصا و شماره شده است؛ همان گونه که مجموعه روایات مهدویت که از طرق شیعه و سنی رسیده و احصا شده، بیش از شش هزار روایت برآورد شده است» (بحث حول المهدی، ص 63- 64)
●- بنابراین، اگر مسلمانان اهل سنّت، فقط کتب منبع و معتبر خود را مطالعه نمایند، حضرت امام مهدی علیه السلام، اصل و نسَب ایشان و نیز ظهور و قیام ایشان را خواهند شناخت؛ از منتظران خواهند بود و برای تعجیل در ظهور و قیام ایشان، دعا و اقدام عملی خواهند نمود.
