پرسش:
اخیرا در مورد القاب اهل بیت (سلام الله علیهم اجمعین) تحقیق می‌کردم، به کلمه «ستیا» برخوردم که گفته شده بود از القاب حضرت معصومه است، گفته بود ستیا به معنای روزگار هستش. می‌خواستم بدونم این صفت از کجا اومده و آیا ظهور این صفات ناگهانی از فتنه‌های شیطان هستش؟ همچنین با صفات غیر مشهوری مثل حضرت باران و بانوی آب‌ها و آیینه ها(که احیانا برگرفته شده از لقب آناهیتا بانوی آب هاست) برخورد کردم؟
پاسخ:
در مورد اسم ستیا باید عرض کنم این نام ربطی به ستیه ندارد و نام ستیا از القاب حضرت معصومه (سلام الله علیها) نیست. کلمه ستیا به معنی روزگار است و کلمه ستیه تعابیر مختلفی دارد که به آن اشاره می شود.
در برخی از منابع تاریخی کلمه ستیه در قالب یک اسم آمده است.(1)
در برخی دیگر از کتب جغرافی ستیه نام روستایی در نابلس منطقه عجلون است.(2)
همچنین در بین نوادگان عمر اطرف نام ستی برای فاطمه و نام ستیه دیده می‌شود که برای مؤنث به کار می‌رفته.(3)
پس واژه ستی یا ستیه به عنوان نام دختر در برخی از منابع وجود دارد اما در مورد این که کلمه ستیه از القاب حضرت معصومه (سلام الله علیها) است یا خیر؟ باید عرض کنیم در زیارت نامه‌های ماثوره مشهوره و غیر مشهور برای حضرت معصومه کلمه ستیه دیده نمی‌‌شود.
اما برخی می‌گویند ستیه مخفف همان سیدتی است.(4) اما مرحوم شیخ عباس قمی می‌نویسد: ستیه به معنی ستی است یعنی خانم و بی بی؛ وی معتقد است، محراب حضرت معصومه در بیت النور واقع در محله میدان میر شهر قم که متعلق به «موسی بن خزرج اشعری» بوده است و حضرت معصومه در آن جا به مدت 17 روز زندگی و عبادت می کرد، این محراب، معروف به ستیه بوده است.(5)
برخی هم گویند مدرسه علمیه در کنار محل اقامت حضرت معصومه به نام ستیه است.
بنابراین:
واژه ستیه با ستیا، تناسبی ندارد و کلمه ستیا لغت ایرانی قدیم است، در حالی که ستیه واژه عربی است. هم چنین ستیا از القاب حضرت معصومه (علیها السلام) نیست.
پی نوشت ها:
1. حسن بن محمد بن حسن قمی، تاریخ قم، توس ـ تهران، 1361ش، ص 217.
2. عمر رضا کحاله، معجم قبائل العرب القدیمه و الحدیثه، مؤسسه الرساله بیروت، چ هفتم 1414 ق، ج 3، ص 1199.
3. المجدی ابن صوفی، کتابخانه مرعشی ـ قم 1422ق، ص 485.
4. فقیهی، علی‌اصغر، تاریخ مذهبی قم، حکمت ـ قم، 1350، ص 87.
5. قمی، منتهی الامال، دلیل ما ـ قم، 1379ش، ج 3، ص 1582.
