پرسش:
پیامبر(ص) در سفارشی فرمود: «مبادا شما بعد از من با انصار بدی کنید. خوبان آنها که جای خود دارند، حتی از بدی بدان انصار نیز در گذرید، به خاطر خدمتها و زحمتهای بسیاری که انصار در راه اعتلای اسلام کشیده بودند». آیا این حدیث معتبر است؟
پاسخ :
انصار به گروهی از ساکنان اصلی شهر مدینه(یثرب) گفته میشود که از پیامبر اسلام(ص) و مسلمانانی که از مکه به آن شهر مهاجرت کرده بودند (مهاجران) میزبانی کرده و آنها را در شهر و خانه خود پناه دادند. از پیامبر(ص) روایات متعددی در مدح و فضیلت انصار نقل شده است.
حضرتشان در روزهای آخر عمر خود پس از خواندن نماز در مسجد، برای شهداء احد استغفار و برایشان دعا کرد. سپس سفارش انصار را به مردم کرد و فرمود: ای مهاجران! انصار پناهگاه من هستند که من به آنها پناه بردم. از اینرو افراد کریم و درستکارشان را تکریم کنید و از بدی افراد بدکار آنها چشمپوشی کنید!
در روایتی مشابه ابوسعید خُدری میگوید: پیامبر بر فراز منبر فرمود: انصار پناهگاهم بودند که مرا پوشاندند و به من غذا دادند. پس حق مرا درباره آنها حفظ کنید، به خوبانشان خوبی کنید و از خطای خطاکارانشان چشمپوشی کنید.
در انتهای روایت مشابهی دیگری از زهری آمده است: افراد کریم انصار را تکریم کنید و به افراد نیکوکار آنها خوبی کنید.[۱]
در برخی روایات دیگر که در مورد انصار سفارش شده است، آنان به عنوان پناهگاه پیامبر(ص) و خانواده گرامیشان معرفی شدهاند.[۲]
فراوانی روایاتی که در مدح انصار از پیامبر(ص) وارد شده است، نشانگر درستی این روایات است؛ به ویژه آنکه انصار نسبت به مهاجرین، گرایش بیشتری به شیعه داشته و نسبت به اهلبیت(ع) محبت و اعتنای بیشتری داشتند.[۳]
[۱]. ابن سعد، الطبقات الکبری، ج ۲، ص ۲۵۱، بیروت، دار صادر، چاپ اول، ۱۹۶۸م؛ احمد بن حنبل، فضائل الصحابه، تحقیق، وصی الله، محمد عباس، ج ۲، ص ۷۹۰، بیروت، مؤسسه الرساله، چاپ اول، ۱۴۰۳ق.
[۲]. الطبقات الکبری، ج ۲، ص ۲۵۳؛ ابن ابیشیبه، عبدالله بن محمد، المصنف، تحقیق، سعد بن ناصر، ج ۱۸، ص ۱۵۳، ریاض، دار کنوز اشبیلیا للنشر و التوزیع، چاپ اول، ۱۴۳۶ق.
[۳]. محرم، غلامحسن، «انصار و گرایش آنها به شیعه».