پرسش:
آیا عایشه از به راه انداختن جنگ جمل پشیمان شد؟
پاسخ:
موارد متعددی در تاریخ وجود دارد که عایشه از ایجاد جنگ جمل، سخت پشیمان شده بود.
در جایی گفته بود، دوست داشتم، بیست سال قبل از جمل، مرده بودم.(1)
دوست داشتم، ده پسر داشتم در مرگ آنها، گریه میکردم؛ اما با عبدالله بن زبیر، جنگ جمل را راه نمیانداختم.(2)
وقتی عایشه، آیه «و قرن فی بیوتکن» را که خطاب به همسران پیامبر است به این معنی که «در خانههایتان بنشینید» را میخواند، آنقدر گریه میکرد که روسری او خیس میشد.(3)
عایشه به عبدالله بن عمر میگفت: چرا تو آن روز، جلوی مرانگرفتی که من به جمل نروم؟ عبدالله گفت: چنان پسر خواهرت، عبدالله بن زبیر بر تو مسلط بود که حرف مرا نمیپذیرفتی(4)
نکته قابل توجه در این ابراز پشیمانی های عایشه این است که او جایی از اینکه با اهل بیت پیامبر(صلی الله علیه و آله) مخالفت کرد و از اینکه با امام علی(علیه السلام) که خلیفه مشروع و قانونی مسلمین بوده است جنگیده ابراز پشیمانی نکرده است و همچنان به دشمنی و مخالفت خود با اهل بیت پیامبر ادامه می داد و ممانعت از دفن امام حسن(علیه السلام) در کنار قبر جدش رسول خدا(صلی الله علیه و آله) یکی از بارزترین مصادیق ادامه این دشمنی و مخالفت ها است.
پی نوشت ها:
1. ابن اثیر، الکامل، ج 2 ص 345
2. حاکم حسکامی، المستدرک علی ال صحیحین ، ج 3، ص 129
3. ابن سعد، طبقات کبری، ج 8 ص 81
4. المناقب، ص 182