پرسش:
تفاوت نماز صحیح با نماز قبول در چیست؟
پاسخ:
دوست گرامی. میان صحیح بودن اعمال و قبول شدن اعمال فرق است؛ آنچه از نظر شرایط نمازگزار مانند لباس پاک، بدن پاک، مکان پاک، قرائت صحیح و … در فقه آمده و ناظر به ظاهر نماز است، سبب صحیح بودن نماز خواهد شد؛ نه قبولی آن؛ چراکه شراط قبولی، مربوط به باطن عبادت و اثرگذاری معنوی و عرفانی آن است.
صحیح بودن نماز به این معناست که قضا، اعاده و مجازات نداشته و شخص، تکلیف خود را انجام داده است؛ اما قبولی نماز شرایط دیگری دارد که حضور قلب، خوردن مال حلال و نبود لقمه حرام در بدن و … از جمله آن شرایط است.
یکی از شرایط قبولی که خداوند در قرآن بیان می کند، تقواست؛ در آیه 27 سوره مانده آمده است: «وَ اتْلُ عَلَیْهِمْ نَبَأَ ابْنَیْ آدَمَ بِالْحَقِّ إِذْ قَرَّبا قُرْباناً فَتُقُبِّلَ مِنْ أَحَدِهِما وَ لَمْ یُتَقَبَّلْ مِنَ الْآخَرِ قالَ لَأَقْتُلَنَّکَ قالَ إِنَّما یَتَقَبَّلُ اللَّهُ مِنَ الْمُتَّقینَ/ و داستان دو فرزند آدم را بحقّ بر آنها بخوان: هنگامی که هر کدام ، کاری برای تقرّب (به پروردگار) انجام دادند امّا از یکی پذیرفته شد، و از دیگری پذیرفته نشد (برادری که عملش مردود شده بود ، به برادر دیگر) گفت: «به خدا سوگند تو را خواهم کشت!» (برادر دیگر) گفت: « (من چه گناهی دارم؟ زیرا) خدا ، تنها از پرهیزگاران می پذیرد!».
همانگونه که فسق مانع قبولی عبادات است؛ در آیه 53 سوره توبه می خوانیم: «قُلْ أَنْفِقُوا طَوْعاً أَوْ کَرْهاً لَنْ یُتَقَبَّلَ مِنْکُمْ إِنَّکُمْ کُنْتُمْ قَوْماً فاسِقینَ/ بگو: (هر گونه که بخواهید) انفاق نمایید به رغبت یا به اکراه، هرگز از شما پذیرفته نخواهد شد، زیرا شما گروهی نافرمانید»