پرسش:
حکم شرکت در مراسمی که در آن موسیقی و رقص است چیست؟ اگر شرکت نکنیم مسخره میشویم و میگویند چشم دیدنش را نداشت و …؟!
پاسخ:
ترس از مسخره شدن توسط بیخردانِ نادان و اهل معصیت، مهمتر از احکام شرکت در مراسمها میباشد، چرا که مواضع و عملکردهای دیگر را نیز شامل میگردد. ممکن است شما در جمعی قرار گیرید که نمازگزاردن شما، یا شراب ننوشیدن شما، یا رعایت عفّت و حیا از جانب شما، یا تلاشتان برای کسب حلال را مسخره کنند! حال میخواهید چه کنید؟!
●- کسی که مترصد بندگی خداوند سبحان و میخواهد در دنیا به رشد، کمال و سعادت خودش برسد و در آخرت نیز سپید روی و خوشحال در محضر معبودِ محبوبش بایستد و در جایگاه و مقام قُرب به او قرار گیرد و البته با اولیاء الله محشور گردد و همجوار باشد؛ هرگز از مسخره کردن دیگران نمیهراسد، چنان که در توصیف آنان فرمود: «… يُجَاهِدُونَ فِي سَبِيلِ اللَّهِ وَلَا يَخَافُونَ لَوْمَةَ لَائِمٍ … – آنها در راه خدا جهاد میكنند و از سرزنشِ ملامت كنندگان هراسی ندارند …» (المائدة، 54)
●- چرا کفار، مشرکان، مجرمان، فاسدان و فاسقان، و افراد جاهل (بیخرد) و نادان، از این که خودشان را مسخره کردهاند و البته در نگاه هر عاقلی، مسخره میباشند و مسخرهبازی درمی آورند، ناراحت و نگران نیستند؛ اما عاقلان، مؤمنان و اهل اخلاق و تقوا، از مسخره کردن آنان نگران باشند، یا بترسند یا حتی برایشان مهم باشد؟!
*- همیشه به ما القا کردهاند که اهل کفر و معصیت الهی را رعایت کنیم، خودمان را در مقابلشان خوار و کوچک ببینیم و ضمن تأیید باورها و رفتارهای غلطشان، خود را همسو نشان دهیم تا مورد تمسخر یا طعنه و دشمنی آنها قرار نگیریم! این یک القای استکباری و استعماری است. چرا آنان رعایت نکنند. وقتی آنان خدا و احکام خدا را رعایت نمیکنند، در محضر خدا به صورت علنی مطیع شیطان شده و معصیت میکنند و به این حال و روز زار خود نیز مغرور میشوند – وقتی آنان حضور یک مؤمن را که نمیخواهد معصیت کند، رعایت نمیکنند، مؤمن خدا چرا باید آنان و خوشایندشان را رعایت کند؟! این قانون بیمنطق و استکباری از کجا آمده است؟!
●- افراد غافل و فاسد، بسیار متکبر نیز میباشند! لذا خودشان را بسیار متمدن، متجدد، به روز و فرهیخته میدانند و مؤمنان را احمق فرض میکنند، در حالی که خودشان در اوج سفاهت و حماقت به سر میبرند:
«وَإِذَا قِيلَ لَهُمْ آمِنُوا كَمَا آمَنَ النَّاسُ قَالُوا أَنُؤْمِنُ كَمَا آمَنَ السُّفَهَاءُ أَلَا إِنَّهُمْ هُمُ السُّفَهَاءُ وَلَكِنْ لَا يَعْلَمُونَ» (البقره، 13)
– و هنگامی كه به آنها گفته شود همانند سايری مردم ايمان بياوريد، میگويند: آيا همچون سفيهان ايمان بياوريم؟! آگاه باشید که اينها همان سفيهانند ولی نمیدانند.
●- کسانی که اهل ایمان و تقوا را مسخره میکنند، از یک سو میدانند که حق با آنان میباشد، اما دستشان برای هر رد و تکذیب عاقلانه، عالمانه و حکیمانهای خالیست، لذا حربۀ دیگری جز تمسخر ندارند! از سویی دیگر حسادت میورزند و حقارت خود را با تمسخر پوشش میدهد! ابلیس لعین و سایر شیاطین جنّ و انس نیز به آدم علیه السلام و نسل بشر حسودی کرده میکنند که در انحرافشان میکوشند.
●- کفار، مشرکین، مجرمان و فاسدان و اهل گناه، همیشه افراد مؤمن، با تقوا و گزیزان از معصیت را مسخره کردهاند، چرا که چارهای ندارند و با این مسخره کردنها، خودشان را توجیه و مجاب میکنند. ولی تردیدی نیست که خودشان مسخره هستند؛ چرا که باورهای خرافاتی مسخرهای دارند و دست به رفتارهای بیمنطبق و بیمعنا و مسخرهای میزنند، اما بصیرت و شعور فهم حال خود را ندارند:
«وَإِذَا لَقُواْ الَّذِينَ آمَنُواْ قَالُواْ آمَنَّا وَإِذَا خَلَوْاْ إِلَى شَيَاطِينِهِمْ قَالُواْ إِنَّا مَعَكْمْ إِنَّمَا نَحْنُ مُسْتَهْزِؤُونَ * اللّهُ يَسْتَهْزِىءُ بِهِمْ وَيَمُدُّهُمْ فِي طُغْيَانِهِمْ يَعْمَهُونَ» (البقره، 14 و 15)
– و چون با كسانى كه ايمان آوردهاند برخورد كنند، مىگويند: «ايمان آورديم»، و چون با شيطانهاى خود خلوت كنند، مىگويند: در حقيقت ما با شماييم، ما فقط [آنان را] ريشخند مىكنيم * خدا [است كه] ريشخندشان مىكند، و آنان را در طغيانشان فرو مىگذارد تا سرگردان شوند.
*- آیا ما بندهی خدا هستیم، یا بندهی بندگان خدا؟! وظیفه و تکلیف ما، جلب رضایت معبود است، یا جلب رضایت اهل معصیت؟! پس باید از خدا بترسیم، از قهر و غضب او بترسیم، از معصیت خود بترسیم و شرمنده باشیم، نه از اهل معصیت و تمسخرهایشان.
پس، نباید از مسخره کردن توسط گناهکاران ترسید، نباید در مجالسشان حاضر شد و باید مجلس گناه را به عنوان اعتراض ترک نمود. اما انسان میتواند بهترین روشها را جهت حُسن خُلق انتخاب و اتخاذ کند. میتواند تلفنی یا حضوری در فرصتی بعد تبریک بگوید – میتواند وقتی حضور یابد که این بخش از مراسم به اتمام رسیده است و … .
شرکت در مجالس
بدیهی است که شرکت در مجلس گناه، به نوعی مشارکت در آن گناه بوده و حرام است و هر حرامی، حاکی از ضررها و خساراتش میباشد.
اما دقت داشته باشید که احکام ظرایف خود را دارد. به عنوان مثال موسیقی و رقص به طور مطلق حرام نیستند، بلکه در برخی موارد حرام میشوند و در برخی موارد حرام نیستند.
قطعاً توجه به استفتائات ذیل میتواند راهنما باشد:
س1167: آيا رقص محلى در عروسىها جايز است؟ شرکت در اين مجالس چه حکمى دارد؟
پاسخ: رقص مرد بنا بر احتياط واجب حرام است و رقص زن براى زنان اگر عنوان لهو بر آن صدق كند مثل اين كه جلسه زنانه تبديل به مجلس رقص شود، محل اشكال است و احتياط واجب در ترك آن است؛ در غير اينصورت هم اگر بهگونهاى باشد كه باعث تحريك شهوت شده و يا مفسدهاى بر آن مترتب شود و يا همراه با فعل حرام (مانند موسيقى و آواز حرام) باشد يا مرد نامحرمى حضور داشته باشد، حرام است؛ و در حكم فوق تفاوتى بين مجلس عروسى و غير آن نيست و شرکت در مجالس رقص هم اگر به عنوان تأييد کار حرام ديگران محسوب شود و يا مستلزم کار حرامىباشد جايز نيست و در غير اين صورت اشکال ندارد.
س 1168. رقص در مجالس زنانه بدون آهنگ موسيقى حرام است يا حلال؟ و در صورتى که حرام باشد، آيا ترک مجلس بر شرکت کنندگان واجب است؟
پاسخ: رقص زن براى زنان اگر عنوان لهو بر آن صدق كند مثل اينكه جلسه زنانه تبديل به مجلس رقص شود، محل اشكال است و احتياط واجب در ترك آن است؛ در غير اينصورت هم اگر بهگونهاى باشد که شهوت را تحريک کند و يا مستلزم کار حرام و يا ترتّب مفسدهاى باشد، حرام است و تَرک آن مجلس به عنوان اعتراض بر کار حرام، چنانچه مصداق نهى از منکر محسوب شود، واجب است.
س 1171: اگر رفتن به عروسى بهخاطر احترام به عادتهاى اجتماعى باشد، آيا به علت احتمال وجود رقص اشکال شرعى دارد؟
پاسخ: اصل شرکت در عروسىهايى که احتمال رقص در آنها وجود دارد تا زمانى که به عنوان تأييدِ مرتکب کار حرام محسوب نشود و موجب ابتلا به حرام هم نشود، اشکال ندارد.
