پرسش:
فرازهای از دعای مزرداران صحیفه سجادیه را با شرح مختصری بیان نمایید؟
پاسخ:
بِسْمِ ٱللَّٰهِ ٱلرَّحْمَٰنِ ٱلرَّحِیمِ
الّلهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّد وَآلِ مُحَمَّد وَعَجِّل فَرَجَهُم
صحیفۀ سجادیه، فرازهایی از دعای 27/ با استفاده از برگردان (ترجمه) حجت الاسلام انصاریان.
حضرت امام سجاد، علی بن الحسین علیه السلام :
اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ حَصِّنْ ثُغُورَ الْمُسْلِمِينَ بِعِزَّتِكَ، وَ أَيِّدْ حُمَاتَهَا بِقُوَّتِكَ، وَ أَسْبِغْ عَطَايَاهُمْ مِنْ جِدَتِكَ.
– خداوندا! بر محمّد و آلش درود فرست و به عزّتت مرزهای مسلمانان را محکم و استوار ساز و به نیرویت نگهبانان مرزها را توانایی بخش و عطایای آنان را به توانگریات کامل و سرشار کن.
اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ كَثِّرْ عِدَّتَهُمْ، وَ اشْحَذْ أَسْلِحَتَهُمْ، وَ احْرُسْ حَوْزَتَهُمْ، وَ امْنَعْ حَوْمَتَهُمْ، وَ أَلِّفْ جَمْعَهُمْ، وَ دَبِّرْ أَمْرَهُمْ، وَ وَاتِرْ بَيْنَ مِيَرِهِمْ، وَ تَوَحَّدْ بِكِفَايَةِ مُؤَنِهِمْ، وَ اعْضُدْهُمْ بِالنَّصْرِ، وَ أَعِنْهُمْ بِالصَّبْر، وَ الْطُفْ لَهُمْ فِي الْمَكْرِ.
– بار إلها! بر محمّد و آلش درود فرست و تعدادشان را بیافزا و سلاحشان را تیز و برّا کن و اطراف و جوانبشان را محکم و نفوذناپذیر ساز و جمعشان را به هم پیوند ده و کارشان را رو به راه کن و آذوقه آنان را پیدرپی برسان و سختیهایشان را به تنهایی کارساز باش و به یاری خود نیرومندشان ساز و به شکیبایی مددشان ده و آنان را در چارهجویی، دقّت نظر عنایت کن.
…
اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ أَنْسِهِمْ عِنْدَ لِقَائِهِمُ الْعَدُوَّ ذِكْرَ دُنْيَاهُمُ الْخَدَّاعَةِ الْغَرُور، وَ امْحُ عَنْ قُلُوبِهِمْ خَطَرَاتِ الْمَالِ الْفَتُونِ، وَ اجْعَلِ الْجَنَّةَ نَصْبَ أَعْيُنِهِمْ … .
بار إلها! بر محمّد و آلش درود فرست و هنگام برخورد با دشمن، یاد دنیای خدعهگر فریبکار را از خاطرشان ببر و اندیشۀ مال فتنهانگیز را از صفحه دلشان محو کن و بهشت را برابر چشمشان قرار ده … .
شرحی مختصر:
عادت ما در دعا برای رزمندگان (مجاهدان راه خدا) و مرزداران، این است که در دو جملۀ بسیار کوتاه میگوییم: «خدایا! دشمنان اسلام را شکست بده و نابود کن – خدایا! رزمندگان را پیروز بگردان!»
این دعا نیز خوب است و در برخی از دعاهای معصومان علیهم السلام نیز چنین آمده است؛ اما به این مقدار خلاصه نشده است.
کسانی که هر چند با اخلاص، اما فقط به همین مقدار بسنده مینمایند، به نوعی اذعان میدارند که از مرزداری و نیز رویارویی با دشمن و جنگ، چیز زیادی نمیدانند و به ملزومات شکست دشمن و پیروزی سپاه اسلام، آگاهی ندارند؛ لذا دغدغهها را نیز خوب درک نمینمایند!
دعای امام سجاد علیه السلام، هم به جنبۀ ایجابی و نیازهای مادی و معنوی اشاره دارد، و هم به جنبۀ سلبی و آن چه سبب تزلزل و شکست میشود، اشاره دارد.
1- هر فراز دعا، با صلوات شروع میشود که اولاً بالاترین دعاست – ثانیاً دعای مستجاب است – ثالثاً به برکت آن، دعاهای دیگر مستجاب میگردد – و رابعاً که مهمتر است، اتصال به محمد و آل محمد صلوات الله علیهم اجمعین میباشد که سبب اتصال به رحمت واسعۀ الهی میگردد … و بالاخره آن که حضرات معصوم علیهم السلام، به کسی بدهکار نمیمانند و دعاگوی خود را با بهترین درخواستها، دعا مینمایند.
2- دقت در اسماء جلاله و قسمها، درس خداشناسی نیز هست. برای محکم ساختن مرزهای مسلمانان [اعم از جغرافیایی یا معنوی]، خداوند سبحان را به «عزّتش» قسم میدهند، چرا که «عزیز»، یعنی: نفوذ و شکست ناپذیر؛ و برای زیادتی توانانی نیروها، خداوند را به قوه [نیرویش] «بِقُوَّتِكَ» قسم میدهند.
3- در فراز بعدی، پس از تکرار صلوات، ابتدا زیادتی نیرو [وَ كَثِّرْ عِدَّتَهُمْ] را مسئلت مینمایند؛ چرا که تداوم مبارزه و مقاومت، مستلزم برخورداری از نیروی کافی و حتی زیاد میباشد؛ برای جبههای خالی از رزمندگان، پیروزی و موفقیتی نیست.
4- درخواست بعدی، برخورداری از سلاح و مهمّات کافی میباشد – سپس محافظت از حوزۀ مأموریت – و پس از آن دسترسی به آذوقه [از آب، نان خوراک گرفته تا دارو و …] – و در آخر، نیرومندی به نصرت إلهی، تقویت صبر (استقامت)، انسجام و همدلی نیروها و نیز دقیق بودن به تمامی تحرکات و تحولات، برای اتخاذ بهترین راهکارها.
جنبۀ سلبی
اما، رزمنده نیز انسان است، با تمامی نیازها، خواستهها، دوست داشتنیها، تعلقات و آرزوهای یک انسان که توجه و در نظر گرفتن هر کدام از این کششها در میدان جنگ، میتواند سبب تزلزل در استقامت، ناامیدی، وحشت از مرگ، عدم حضور فعال در میدان، فرار و بالاخره شکست نیروهای مقاومت گردد.
از اینرو، از خداوند سبحان مسئلت مینمایند که هنگام رویارویی با دشمن، یاد دنیای فریبکار را از خاطرشان ببرد و میل به اموال فتنهانگیز (که همه برای امتحان است) را از دلشان محو نماید.
*- چنین نیرو و اخلاصی محقق نمیشود، مگر آن که مؤمن و مجاهد، با بصیرت تمام، با عقل و قلبش، عاقبت مجاهدتش را ببیند – مرضی و محبوب خدا شدن را درک نمایند و قرب به خدا و اولیایش را در بهشت، هدف و نصب العین خود قرار دهد. «وَ اجْعَلِ الْجَنَّةَ نَصْبَ أَعْيُنِهِمْ»
ملاحظه:
اگر نمیتوانیم به این دعای عظیم الشأن مداومت داشته باشیم، دست کم یکبار رزمندگان و مرزداران اسلام، در ایران، فلسطین، لبنان، سوریه، یمن، عراق و سرتاسر جهان اسلام را با این دعا و دقت، تأمل، تفکر و تعقل در فرازهایش دعا نماییم؛ البته با اخلاص.
●- هم اکنون میتوانیم همین چند فراز کوتاه را مجدد و به قصد دعایی برای مدافعان حریم اسلام در تمامی جبههها و سنگرها، بخوانیم.
