شیطان چگونه وارد بهشت شد و آدم را فریب داد؟

پاسخ:

شیطان در هیچ زمانی وارد بهشت نشده بود تا بخواهد بعد از نافرمانی کردن از آن بیرون شود. شیطان از جنّیان بود و به دلیل مقام بالایی که داشت، در مقام فرشتگان خدا را عبادت می‌کرد و این به معنای سکونت او در بهشت نیست. نکته دیگر این که بهشتی که حضرت آدم و حوا (علیهما السلام) در آن ساکن شدند، بهشت موعود نبود؛ به چند دلیل: – هیچ کس از بهشت خلد اخراج نمی‌شود. – بهشت موعود پاداش اعمالی است که به وسیله تکالیف کسب شده است، اما حضرت آدم و حوا (علیهما السلام) تکلیفی انجام نداده بودند که شایسته بهشت خلد شوند. – در بهشت جاودان، ممنوعیتی وجود ندارد؛ در حالی که حضرت آدم و حوا (علیهما السلام) از خوردن آن میوه، منع شده بودند. بهشت حضرت آدم و حوا (علیهما السلام) یا در باغ‌های زمینی بوده و یا بهشت برزخی (بین عالم دنیا و آخرت). امام صادق (علیه‌السلام) در پاسخ به سؤال از بهشتی که حضرت آدم (علیه‌السلام) از آن هبوط کرد، فرمود: «باغی از باغ‌های دنیا بود که خورشید و ماه بر آن می‌تابید و اگر بهشت جاودان بود، هرگز آدم از آن بیرون رانده نمی‌شد.»(۱) پی‌نوشت: ۱. عروسی حویزی، تفسیر نور الثقلین، انتشارات اسماعیلیان، قم،۱۴۱۵ ق، ج۱، ص۶۲؛ مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۳‌۱، ص۳۵۰.