پرسش:
سلام وقت بخیر نظر اسلام درباره حفظ قرآن چیست؟ و آیا تمرکز بر تفسیر و فهم قرآن بر حفظ قرآن اولویت دارد؟ با تشکر از شما.
پاسخ:
سلام علیکم خیلی ممنون وقت شما هم به خیر . اولاً الفاظ قرآن از جانب خود حضرت حق می باشد و کلام الهی است و همین الفاظ قرآن قابل مقایسه با هیچ حرف و سخنی نیست. خود این الفاظ و آیات قرآن هم، متبرک و نورانی هستند، هر چند نورانیت آن را ما درک نکنیم. ثانیاً: نکته ای که باید این جا مطرح کرد این است که در شبهه ی بالا یک خلطی صورت گرفته است. توضیح مطلب از این قرار است : این نکته که ایا تمرکزبرتفسیروفهم قران برحفظ قران اولویت دارد؟واصل را نباید فدای فرع کرد، کاملاً صحیح است. ولی این حرف در مورد حفظ قرآن اشتباه است. به عبارت دیگر ما با حفظ قرآن زمینه ی بسیار خوبی برای رسیدن به فهم و تفسیر قرآن را مهیا می کنیم و نه تنها اصل (تفسیر و فهم قرآن) فدای فرع (حفظ آیات قرآن) نمی شود، بلکه با توجه این فرع، بستر بسیار مناسبی برای رسیدن به اصل مهیا می شود. ثالثاً: ما هم قبول داریم که فهم قرآن و هم چنین تفسیر قرآن اصل می باشد. اما سئوال این جاست چطور می شود به این اصل رسید و چه راهی بهترین راه برای رسیدن به این اصل است؟ با دقت در مقوله حفظ قرآن می توان با قاطعیت این پاسخ را داد که بهترین راه و کوتاه ترین مسیر به سمت فهم قرآن و تفسیر آن،حفظ آیات قرآن است و برای این مطلب دلائل زیادی هست که به چند مورد اشاره میکنیم. دلیل اول: حافظ قرآن در شروع حفظ آیات، ترجمه آیات را حداقل یک بار نگاه می اندازد و روش حفظ درست آیات قرآن هم همین است که ابتدا معنی آیات دانسته شود. ترجمه و معنی کمک بسیار بزرگی به حافظ در جهت حفظ دارد و دانستن معنی و ترجمه آیات، مقدمه لازم برای حفظ می باشد. بنابراین حافظ کل قرآن، هم با ترجمه آیات آشنا هست و هم این که حداقل یک بار (اگر بیشتر از این نباشد) ترجمه کل قرآن را خوانده است. این نکته هم کاملاً روشن است که ترجمه، کمک کننده بسیار خوبی برای فهم و تفسیر قرآن می باشد. دلیل دوم: ما در فهم و تفسیر قرآن، هم باید به الفاظ و عبارات و جمله بندی آیات توجه کنیم و هم باید توجه به ترجمه تحت اللفظی تک تک کلمات و معنای کل جمله داشته باشیم.این مطلب، حداقل های لازم برای فهم و تفسیر قرآن می باشد. طبیعتاً کسی که حافظ کل قرآن باشد هم تسلط بسیار خوبی نسبت به الفاظ قرآن خواهد داشت و هم این که نسبت به موضوعات قرآنی (مثل نماز،حج،سیاست،نبوت، ولایت و …) اشراف خوبی خواهد داشت و این شخص مشخص است که زمینه بسیار خوبی برای تفسیر و فهم قرآن خواهد داشت و این فرد موفقیتش در مقوله تفسیر بسیار بیشتر از شخص غیر حافظ است. حاصل مطلب این که حافظ قرآن در بحث فهم و تفسیر قرآن، از شخص غیر حافظ موفق تر است و در واقع می توان گفت حفظ قرآن مقدمه ای است بسیار عالی برای رسیدن به فهم بهتر قرآن. بنابراین حفظ قرآن،خودش عمل صالح است و زمینه ساز بسیار خوبی برای عمل کردن به مفهوم قرآن می باشد.ضمنا روایات زیادی درباره فضیلت حفظ قران داریم وفوایدزیادی هم برای حفظ قران وجوودداردمانند:آرامش روح و روان وبخشش گناهان ودائم الذکر بودن حافظ قران ونورانیت فکر و بینش صحیح نسبت به مسائل ولذت انس با کلام الهی و…
