پرسش:
چرا برخی با خواندن قرآن به ایمانشان افزوده میشود، اما عدهای دیگر بهرهای نمیبرند و یا حتی منحرفتر میشوند؟!
پاسخ:
این آثار و نتایج متفاوت و گاه ضد و نقیض، اختصاصی به قرآن مجید ندارد، بلکه به هر نعمتی صدق میکند؛ چرا که آثار و نتایج، به اهداف، نیّات و چگونگی رویکرد هر کسی بستگی دارد.
خداوند متعال، انسان را از نعمت عقل و فکر برخوردار نموده است و فکر یعنی کار ذهن روی دادهها و معلومات، برای رسیدن به پاسخها و معلوم ساختن مجهولها، مانند حلّ مسائل ریاضی که از روی دادهها، مجهول را معلوم میسازند.
اما، برخی آنقدر از این نعمت عظیم و امتیاز بزرگ انسان، بد استفاده میکنند که خداوند سبحان در حق آنان فرمود:
«إِنَّهُ فَكَّرَ وَقَدَّرَ * فَقُتِلَ كَيْفَ قَدَّرَ * ثُمَّ قُتِلَ كَيْفَ قَدَّرَ» (المدثر، 18 تا 20)
– او (برای مبارزه با قرآن) انديشه كرد و مطلب را آماده ساخت (محاسبه نمود و نقشه کشید) * مرگ بر او که چگونه (برای مبارزه با حق) مطلب را آماده كرد * باز هم مرگ بر او چگونه مطلب (و نقشه شيطانی خود را) آماده نمود.
مواهب و نعمات دیگری چون: علم، قدرت، ثروت و شهرت نیز همینگونه است، یکی از آنها برای رشد، تعالی و خدمت به خودش و جامعه بهره میبرد، و دیگری از این امکانات، برای خیانت و جنایت، سوء استفاده مینماید! آیا ظلمها و جنایات امریکا، انگلیس، متحدان اروپایی و صهیونیسم بین الملل، علیه بشریت و به ویژه مسلمانان، همه مبتنی بر علم، ثروت و قدرت نمیباشد؟!
جاذبه و دافعه
هر حقی، هر کسی، هر چیزی، هر سخنی و هر رویکرد و رفتاری، «جاذبه و دافعه» دارد، یک عده را جذب و یک عده را دفع مینماید و این جذب و دفع، متناسب با مواضع، احوال و خواستههای هر کسی میباشد.
خداوند سبحان در مورد خودش میفرماید که یاد من، سبب اطمینان قلوب میگردد، اما یک عده با شنیدن نام من، حالشان به هم میخورد:
«وَإِذَا ذُكِرَ اللَّهُ وَحْدَهُ اشْمَأَزَّتْ قُلُوبُ الَّذِينَ لَا يُؤْمِنُونَ بِالْآخِرَةِ وَإِذَا ذُكِرَ الَّذِينَ مِنْ دُونِهِ إِذَا هُمْ يَسْتَبْشِرُونَ» (الزّمر، 45)
– و چون خدا به تنهايى ياد شود، دلهاى كسانى كه به آخرت ايمان ندارند منزجر (متنفر) مىگردد و چون كسانى غير از او ياد شوند بناگاه آنان شادمانى مىكنند.
به همین ترتیب، پیامبر اکرم و اهل عصمت علیهم السلام، اسلام و قرآن مجید، اولیاء الله، مؤمنین و اهل تقوا و جهاد در راه خدا، هر موضع و عملی منطبق با صراط مستقیم، برای یک عده جاذبه دارند و برای یک عده دافعه!
قرآن مجید
بیان شد که هر کلامی، به ویژه اگر کلام حق باشد، هم جاذبه دارد و هم دافعه – و مانند هر نعمت دیگری، میتواند مورد بهرهبرداری درست و مفید واقع شود، یا مورد سوء استفاده قرار گیرد. در بارۀ قرآن مجید فرمود:
«وَنُنَزِّلُ مِنَ الْقُرْآنِ مَا هُوَ شِفَاءٌ وَرَحْمَةٌ لِلْمُؤْمِنِينَ وَلَا يَزِيدُ الظَّالِمِينَ إِلَّا خَسَارًا» (الإسراء، 82)
– و ما از قرآن آنچه را برای مؤمنان مایه درمان ورحمت است، نازل میکنیم وستمکاران را جز خسارت نمیافزاید.
چرا فرمود: این قرآن هدایت کنندۀ متقیان میباشد:
«ذَلِكَ الْكِتَابُ لَا رَيْبَ فِيهِ هُدًى لِلْمُتَّقِينَ» (البقره، 2)
– اين است كتابى كه در [حقانيت] آن هيچ ترديدى نيست [و] مايه هدايت تقواپيشگان است.
برای این که رویکرد ظالمانه به قرآن مجید و البته هر حق دیگری، سبب انحراف بیشتر میشود. چنان که در صدر اسلام، خوارج قاری و حافظ قرآن کریم بودند و با استناد به آیات قرآن کریم و البته با برخوردی ظالمانه و تفسیر به رأی، امام کُشی کردند! معاویه لعنة الله علیه و جنایتکاران کربلا و عاشورا نیز رفتار خود را با آیات قرآن مجید توجیه میکردند و امروزه وهابیت انگلیسی و گروهکهای تروریستی چون داعش و بوکوحرام و … نیز مدعی پیروی از قرآن مجید میباشند!
●- بنابراین، اگر کسی متقیانه، یعنی بدون پیشداوری، اهداف و مواضع خصمانه، آیات الهی در قرآن مجید را تلاوت نماید و در آنها تأمل، تفکر و تعقل نماید، راه رشد از گمراهی برایش روشن میشود و البته مجبور به پذیرش آفریده نشده و با اختیار و ارادۀ خویش، به هر راهی که بخواهد میرود:
«لَا إِكْرَاهَ فِي الدِّينِ قَدْ تَبَيَّنَ الرُّشْدُ مِنَ الْغَيِّ فَمَنْ يَكْفُرْ بِالطَّاغُوتِ وَيُؤْمِنْ بِاللَّهِ فَقَدِ اسْتَمْسَكَ بِالْعُرْوَةِ الْوُثْقَى لَا انْفِصَامَ لَهَا وَاللَّهُ سَمِيعٌ عَلِيمٌ» (البقره، 256)
– در قبول دين، هیچ اكراهی (اجبار بد آمدنی) نيست. (زيرا) راه رشد از گمراهی، روشن شده است. بنابراين، كسی كه به طاغوت(های درونی و بیرونی) كافر شود و به خدا ايمان آورد، به دستگيره محكمی چنگ زده است، كه گسستنی برای آن نيست؛ و خداوند، شنوا و داناست.
●- شهید ادواردو آنیلی، فرزند فرزند جیانی آنیلی، سرمایهدار و میلیاردر معروف ایتالیایی، با تلاوت آیات قرآن مجید در امریکا و حین تحصیل در رشتۀ ادبیات مدرن، به حقانیت اسلام و قرآن مجید پیبرد؛ او مسلمان و شیعه شد و این راه را با مجاهدت، تا ترور و شهادتش طی نمود. پرفسور لگنهاوزن و خانم زهرا گیوم تبعه فرانسه و هزاران نمونۀ دیگر نیز وجود دارند و البته در همین ایران نیز بسیاری مسلمان نبودند و یا از اسلام فقط نامی را شنیده بودند و حمل میکردند، اما با تلاوت آیات قرآن مجید، آگاه شدند، راه یافتند و در صراط مستقیم قرار گرفتند، مجاهدت نموده و مینمایند و حتی برخی به شهادت رسیدند؛ و برخی دیگر، دانسته و ندانسته، خواسته یا ناخواسته، به مخالفت با کلام الله برخاسته و حتی به جنگ قرآن مجید میروند و جالب آن که گاه برای توجیه انحرافات خود، به آیات قرآن کریم استناد مینمایند! حتی در همین عُمر کوتاهی که استقرار نظام جمهوری اسلامی ایران میگذرد، بسیار از شخصیتها مذهبی، سیاسی، مسئولان و مدیران را تجربه کردهاید که برای اغوای اذهان عمومی و نیز تطهیر و توجیه مواضع و عملکردهای نادرست خود، به آیات قرآن مجید، احادیث بزرگان یا فرمایشات امام خمینی رحمة الله علیه و رهنمودهای امام خامنهای و حتی اشعار بزرگانی چون حافظ و سعدی، استناد مینمایند!
