پرسش:
چرا به علی بن موسی، امام هشتم شیعیان، “رضا” میگویند؟
پاسخ:
امام موسی بن جعفر(ع) فرزندش “علی” (علیهالسلام) را “رضا” لقب داده بود و گاهی میفرمود: «پسرم رضا را بگویید پیش من بیاید… به فرزندم رضا گفتم… فرزندم رضا گفت»؛ امّا وقتی حضرت را مورد خطاب قرار میداد، میفرمود: یا أباالحسن.[۱]
از این روایت استفاده میشود كه امام كاظم(ع) عنایت خاصی به لقب “رضا” برای فرزندشان داشتند و به نحوی به دیگران گوشزد میكردند حضرت را “رضا” صدا بزنند.
در وجه نام گذاری حضرت به “رضا” احادیثی وارد شده است، از جمله: احمد بن أبی نَصر بَزَنْطی به امام جواد(ع) عرض كرد: گروهی از مخالفان شما گمان میكنند كه مأمون پدر بزرگوار شما را “رضا” لقب داده، آن هم بدین جهت كه امام(ع) را برای پذیرش ولایتعهدی راضی كرده است. امام جواد فرمود: “به خدا سوگند! اینان دروغ میگویند، بلكه خدا پدرم را “رضا” نامیده، چون كه پسندیده خدا در آسمان بود و رسول خدا و أئمه هدی در زمین از او خوشنود بودند”، بزنطی به امام گفت: آیا همه پدران گذشته تو پسندیده خدا و رسول و ائمه نبودند، فرمود: چرا. بزنطی پرسید: پس چرا تنها آن حضرت “رضا” نامیده شد، فرمود: “زیرا همان گونه كه دوستان و موافقان وی از حضرت راضی بودند، دشمنان و مخالفان نیز از او راضی بودند. چنین ویژگی برای هیچ كدام از پدران حضرت وجود نداشت، و بدین سبب است كه میان آنان، حضرت “رضا” نامیده شده است”.[۲]
برخی از بزرگان در این باره نوشتهاند: خداوند در لوح محفوظ آن حضرت را “رضا” نامیده و با این نام گذاری اعلام فرموده است كه:
۱- دوستان و دشمنان از حضرت راضی هستند.
۲- فرشتگان از شمایل و اخلاق و اعمال امام رضایت دارند.
۳- خدا از او راضی بوده و او را هم راضی كرده است.[۳]
پی نوشت:
[۱]. عیون اخبارالرّضا، صدوق، رضا مشهدی، جزء ۱، ص۱۴ – ۱۳، ح ۲.
[۲]. علل الشرایع، صدوق، مؤسسه الأعلمی، بیروت، جزء ۱، ص۲۷۷، باب ۱۷۲، ح ۱.
[۳]. القاب الرّسول و عترته (مجموعه نفیسه ص۲۶۹)، كتابخانه آیت اللَّه مرعشی نجفی، ص۶۷.
