پرسش:
با توجه به تساوى حقوق زن و مرد، اعدام نشدن مرد به خاطر کشتن زن را چگونه توجیه مىکنید؟ و چگونه با کرامت و ارزش زن سازگار است؟!
پاسخ:
آیا اگر مرد قاتلِ زن اعدام شود، کرامت زن مقتول حفظ میشود یا حتی افزون میگردد؟! آیا هنگامی که قاتل مرد به خاطر قتل مردی دیگر قصاص میشود، کرامت مرد مقتول حفظ شده یا به آن اضافه میشود؟!
یک – «حقوق»، چه در اسلام و یا سایر ممالک، یک علم کاملاً تخصصی میباشد که تحصیل آن در دانشگاه دست کم 4 سال و تا اخذ دکتری، بیش از 8 سال به طول میانجامد و تحصیل آن در حوزه، حتی تا هفت سال نیز زمان میبرد و البته تا رسیدن به درجۀ اجتهاد، گاه دو دهه به طول میانجامد؛ لذا نمیتوان و نباید احکام حقوقی (فقهی) را در یک ایمیل کوتاه مطرح کرد و منتظر پاسخ مفصل و تخصصی بود. اما نوبت به اسلام عزیز که میرسد، در فضای مجازی جنجال و چون و چرا راه میاندازند؛ چرا میدانند از یک سو شبهه را در یک جملۀ کوتاه و آن هم با ضمیمۀ احساسی القا میکنند و از سویی دیگر کسی نمیتواند حتی در یک جلد کتاب نیز پاسخ تخصصی دهد!
دو – «فلسفۀ حقوق»، یک رشتۀ مستقل، تخصصی و بالاتر میباشد؛ یعنی دانشپژوه، پس از آن که تحصیلات دانشگاهی یا حوزوی در حقوق (یا فقه) را به پایان رساند، میتواند در زمینۀ «فلسفۀ حقوق» به تحصیل ادامه دهد و در مورد علل و چراییهای احکام تحصیل و مطالعه نماید.
سه – احکام (قوانینِ) مربوط به قصاص، دیه، ارث و …، در هیچ کجا، مبتنی بر «کرامت انسانی زن یا مرد» وضع نشدهاند؛ چنان که قصاص نشدن قاتلان ائمۀ اطهار علیهم السلام [یا سایر انسانهای ارزشمند] سبب کمتر شدن کرامت آنان نگردیده است.
تساوی حقوق زن و مرد
دقت شود که «تساوی حقوق» که متأسفانه در تمام جهان، به صورت شعاری مطرح میگردد، با «تشابه حقوق»، تفاوتهای بسیاری دارد.
به ویژه غربیها، با شعار «تساوی حقوق»، قوانینی را مصوب و اجرا مینمایند که مصداق بارز «تشابه حقوق» میباشد و البته بیشتر در راستای به استثمار کشیدن بانوان – به کارگیری نیروی کار ارزانتر – عام المنفعه نمودن جنسیت زن … و سایر اهداف فرهنگی، اقتصادی و سیاسی میباشد!
«تساوی حقوق»، یعنی زنان نیز همچون مردان، حق دارند به حقوق خودشان برسند، نه این که تمامی حقوق مردان، بر آنان نیز مترتب گردد!
- -مرد و زن [به ویژه در اسلام عزیز و فقه (حقوق) اسلامی]، حقوقی مشابه دارند و حقوقی متفاوت، چنان که در خلقت نیز تشابهاتی دارند [مانند انسان بودن] و تفاوتهایی دارند که به جنسیّت هر کدام برمی گردد، لذا حقوق متفاوتی نیز بر هر کدام مترتب میگردد. به عنوان مثال: در فقه اسلامی، نفقه بر مرد واجب است، هر چند زن ثروتمند باشد یا کار کند و درآمد بیشتری داشته باشد – هم چنین مهریه نیز بر مرد واجب است – قضاوت و شرکت در جنگ، بر زنان واجب نیست (نه این که اجازه ندارند) و … .
قصاص
خداوند متعال، در احکام اسلامی، هیچ گاه اجازه نداده که حقوق دیگران [زن، مرد، کودک، اقشار گوناگون … و حتی گیاهان و حیوانات]، به بهانۀ تساوی حقوق، تشابه حقوق، برتری نژادی … یا هر بهانه و توجیه دیگری، نادیده گرفته شود و ضایع گردد. خداوند سبحان، به هیچ کس اجازۀ ظلم نداده است و هیچ قانونی که به مثابۀ ظلم به دیگری باشد، وضع ننموده است.
مقصود از «قصاص ننمودن»، چه برای مرد و چه برای زن، «قصاص بدون قید و شرط» میباشد؛ نه این مردان مطلقاً در برابر قتل زنان قصاص نمیشوند.
«قصاص اعدام»، کشتن یک انسان، به خاطر قتلی است که عمداً مرتکب شده است، لذا مسئلۀ سادهای نیست! از این رو، پس از آن که ضرورت قصاص توسط قاضی تشخیص داده شد، شروطی دارد که از جمله آنها پرداخت «دیه قصاص» توسط مرد یا زن میباشد؛ لذا پس از صدور حکم اعدام توسط قاضی، اگر بازماندگان مقتول (زن)، دیۀ مربوطه را بپردازند، قاتل (مرد) قصاص (اعدام) میشود.
قانون مجازات اسلامی . ماده 209
«هرگاه مرد مسلمانی عمدا زن مسلمانی را بکشد محکوم به قصاص است لیکن باید ولی زن قبل از قصاص قاتل نصف دیه مرد را به او بپردازد .»
- -آیا میگویند: «چرا ولیّ زن مقتول، باید نصف دیۀ مرد قاتل را بدهد تا اعدام شود، اما اگر مقتول مرد بود، ولی او باید دیۀ کامل بدهد و آیا این با تساوی حقوق و کرامت مرد مقتول منافات ندارد؟!» هرگز.
آیت الله العظمی، مکارم شیرازی:
پاسخ این سؤال این نیست که مرد نباید در برابر زن قصاص شود، بلکه همان طور که در فقه اسلام مشروحاً بیان شده، اولیاى زن مقتول مىتوانند مرد جنایتکار را به قصاص برسانند به شرط آن که نصف مبلغ دیه را بپردازند.
به عبارت دیگر: منظور از عدم قصاص مرد در برابر قتل زن، قصاص بدون قید و شرط است، ولى با پرداخت نصف دیه، کشتن او (قصاص – اعدام) جایز است. (پایگاه اطلاعرسانی دفتر ایشان)
- -بنابراین، روشن شد که «قصاص نشدن مرد در قتل زن»، فقط یک دروغ ضد تبلیغی میباشد، نه یک حکم فقهی و قضایی! حال پرسش این است که چرا باید هر چه به صورت شعارهای ضد تبلیغی، به ویژه در فضای مجازی، منتشر میشود را پذیرفت و سپس پرسید: «چرا چنین است؟ – چگونه توجیه میشود؟ و …»
کرامت
در خاتمه باید یادآور شد که نه مرد به واسطۀ جنسیّت و مذکر بودنش کرامتی دارد و نه زن به واسطۀ جنسیّت و مؤنث بودنش کرامت ویژهای دارد، بلکه نزد خداوند سبحان، فقط افراد با تقوا کرامت دارند.
«يَا أَيُّهَا النَّاسُ إِنَّا خَلَقْنَاكُمْ مِنْ ذَكَرٍ وَأُنْثَى وَجَعَلْنَاكُمْ شُعُوبًا وَقَبَائِلَ لِتَعَارَفُوا إِنَّ أَكْرَمَكُمْ عِنْدَ اللَّهِ أَتْقَاكُمْ إِنَّ اللَّهَ عَلِيمٌ خَبِيرٌ» (الحجرات، 13)
– ای مردم! ما شما را از يك مرد و زن آفريديم، و تيره ها و قبيله ها قرار داديم، تا يكديگر را بشناسيد؛ به درستی که گرامیترين شما نزد خداوند، باتقواترين شماست؛ خداوند دانا و خبير است.