تدریس علوم قرآنى، چه در مراكز آموزش عالى و چه در مجامع حوزوى، همواره با خلأ متن آموزشى مناسب به زبان فارسى مواجه بوده است. یكى ازبایسته هاى علوم قرآنى، تغییر ساختار متون قدیمى به متون آموزشى است. تدوین«درسنامه علوم قرآنى» با همین هدف صورت پذیرفت و در فاصله یك سال چاپ سوم آن در تابستان ۷۸ منتشر و در بهمن ماه همان سال توسط معاونت پژوهشى حوزه علمیه قم جزو كتب برگزیده سال ۷۷ معرفى گردید. استقبال گسترده از كتاب، انتخاب آن به عنوان متن درسى از سوى برخى مراكز حوزوى و گزینش آن توسط معاونت پژوهشى حوزه علمیه قم، نگارنده را بر آن داشت تا بنا به توصیه بعضى از عزیزان، كتاب را در حدّ دو واحد نیز (سطح ۱) تنظیم نماید. متن حاضر مناسب براى تدریس دو واحد درسى (سطح ۱) مى باشد.
این كوچك ترین اقدام كه به فضل الهى مورد عنایت و توجه قرار گرفته است، همّتى بلند مى طلبد تا به مدد و یارى قرآن پژوهان و از رهگذر تذكّرات و راهنمایى هاى صاحب نظران، چه از نظر شكلى و چه از جهت محتوایى، گام به گام به هدف خویش نزدیك تر شود.
یادآورى چند نكته
۱. تنظیم مطالب كتاب در ده بخش كلى صورت گرفته كه هر بخش حاوى چند فصل است.
۲. بخش ها عبارتند از: كلیات، وحى، نزول قرآن، تدوین قرآن، قراءات قرآن، تحریف ناپذیرى قرآن، اعجاز قرآن، ناسخ و منسوخ، محكم و متشابه وهفتاد نكته قرآنى.
۳. چینش منطقى موضوعات و ترتّب هریك بر دیگرى با دقت زیاد انجام گرفته است.
۴. در ابتداى هر بخش، به اهداف مورد نظر اشاره شده است كه ضمن ایجاد انگیزه براى محصّلان، نمایى از مباحث را به آنان ارائه مى دهد.
۵. در آغاز هر بخش، بعضى از منابع مهم و سودمند به سه منظور كتاب شناسى، مطالعه آزاد و پاسخ یابى قسمت «پژوهش» معرفى شده است.
۶. خلاصه و چكیده مطالب هر فصل، در پایان آن فصل، ذكر شده است.
۷. در پایان هر بخش، پرسش هایى در دو قسمت، پرسش (مربوط به متن) و پژوهش (خارج از متن) طرح شده است. لازم است كه پرسش ها به تدریج و هماهنگ با فصل هاى مربوط به آن در كلاس عنوان شود.
۸. براى پرهیز از هرگونه اشتباه، در ترجمه آیات، از ترجمه ممتاز استاد محمد مهدى فولادوند استفاده شده است.
۹. مطالب سودمندى كه فراگیرى آن ها فراتر از مقدار معمول بوده است، تحت عنوان «مطالعه آزاد» مشخص شده اند.
۱۰. تدوین «درسنامه علوم قرآنى» براى مقطع سطح ۱ حوزه و در حدّ تدریس ۳۵ ساعت، یعنى ۲ واحد درسى است.
