إلزام الناصب في إثبات الحجة الغائب، نوشتۀ على بن زينالعابدين حائرى يزدى (متوفای 1333ق)، تحليلى روايى و حديثى دربارۀ اثبات وجود مقدس امام زمان حضرت مهدى(عج) و نيز پاسخ به شبهات منكران وجود حضرت است.
ساختار
کتاب در دو جلد و شامل ده فصل(غصن) شاخه مىباشد.
گزارش محتوا
نویسنده برپايۀ آيات قرآن كريم و احاديث و نيز اقوال علماى شيعه و اهل سنت، عموم مسائل مربوط به مهدویت را مورد بحث و بررسى قرار داده و وجود حضرت و نيز ظهور ايشان را امرى حتمى و يقينى دانسته است. وى به این منظور نخست آن دسته از آياتى را كه ائمه اهلبيت عليهمالسلام بر وجود امام مهدى(عج)، اوصاف، حالات و چگونگى ظهورش تطبيق دادهاند، آورده است و آنگاه به نقل و شرح احاديث و اخبارى پرداخته كه از طريق شيعه و اهل سنت دربارۀ ویژگىهاى امام مهدى(عج) و علائم و نشانههاى آخر الزمان روايت شده است. از ديدگاه نویسنده زمین هيچگاه از حجت خدا خالى نمىشود و امامت منصبى است خدايى و مشروط به بلوغ و تكليف نيست. او همچنين بر این باور است كه خداوند در قرآن و نيز در کتابهاى آسمانى پيشين از ظهور مهدى(عج) خبر داده و به دنبال آن رسول خدا(ص) و ائمه هم آن را پيشگویى كرده و از آن خبر دادهاند. به باور وى، بنا به دلايل نقلى فراوان، امام مهدى(ع) متولد شده و هم اكنون در حال حيات است و بر اعمال و رفتار مردم و شیعیان ش نظارت دارد. وى مشاهدۀ امام مهدى(عج) در دورۀ غيبت كبرى را دليل این ادعا دانسته و آن را با نقل رواياتى از اهل سنت مورد تأييد قرار داده است. آخرين فصل کتاب به بيان علائم عصر ظهور اختصاص يافته و در آن آيات و احاديث مربوط به این موضوع مورد بررسى قرار گرفته است.
این کتاب در ۱۰ غُصْن (شاخه) تشکیل شده که موضوعات آنها از این قرار است:
- خالی نبودن زمین از حجّت، شناخت امام، حالات و نشانههای امام و…
- اخبار قرآن به قیام قائم(عج)، بشارتهای آسمانی به قیام مهدی
- روایات پیامبر(ص) و ائمه(ع) از طریق شیعه و سنی درباره حضرت مهدی
- امکان غیبت و غیبت انبیا و اولیا و اوصیا
- روایات درباره مادر امام زمان، ولادت، دیدارکنندگان با امام عصر در کودکی، نواب خاص
- مدعیان رؤیت حضرت مهدی در غیبت کبری
- اخبار اهل سنّت به وجود حجّت
- علائم ظهور حضرت مهدی از آیات و روایات
- در آنچه در زمان ظهور او اتفاق میافتد
- در رجعت ائمه با استفاده از آیات و احادیث
