ارواښاد ګل پاچا الفت په خپل اثر (د ټولنې په جوړښت کې د اسلام نقش) کې ليکي: ((د رسول الله په اصحابو کې “حضت ابوذرغفاري (رض) ” د قارونيت پر
ضد پر تبليغي مبارزه لس پورې کړ او په دغه جهاد کې يې ډېر تکليفونه وليدل، چې بالخره د “ربذې” بېدیا ته نفې بلد (تبعيد) شو او هلته د ډېړ غربت په حال کې ومړ او لرويو يې خاورو ته وسواره.
د حضت ابوذر(رض) او يو شمېر اصحابو د تبليغ دغه معارضه، د حضت عثمان(رض) په خلافت کې ډېره توده شوه، د حضت ابوذر(رض) تبليغ، چې څومره پر شتمنو او بډايانو بد لګېده، هومره يې خواران او فقيران ځان ته راجلبول او پلویان يې ډېرېدل.
حضت علي او ابوذر (رضى الله عنهما) په دې ګروهه ول، چې د يوه کال د نفقې لپاره څلور زره درهمه ساتل جايز چار دى او تر دې ډېر مال زېرمه
کول ممنوع کنز شمېرل کېږي. په ډېرو نبوي احاديثو کې دا مطلب ښـه روښانوي، چې اسلام فاحشه غنا بده ګڼي او دا نه خوښوي، چې ځينې په مزوچړچو کې ډوب وي او نور په لوږه او تنګسه کې ژوند وکړي. )) ( ٨٤مخ)
موږ دلته د “حضت ابوذر” رضى الله عنه پر شخصيت ښه تر ښه پوهېدنې لپاره د مصر د وتلي ليكوال “عبدالحميد جودة السحارة” “ابوذر” نومې كتاب ژباړلى، چې ارواښاد ډاكټر “علي شريعتي” پر 1334 ل له عربي فارسي کړى او موږ د خپلې ټولنې د شرايطو په پامنيوي، په پښتو وژباړه، چې تر پايه لوستل به يې د ارواښاد “الفت” د پورته ليکنې په پوهېدنه كې لسنيوى وكړي.
په ټولنه كې د فرهنګي ويښتيا لپاره د خپلو سترو شحصيتونو د افکارو راسپړل، د روښانسوچې مبارزې ځانګړنه ده، داچې استاد د هېواد ستر “اديب اسلامپوه” دى؛ نو ځکه موږ يې پر افکارو د پوهېدو لپاره دا ګام پورته کړ.
د ځوان نسل د ويښتيا لپاره دا ډول فرهنګي زيار ایستل ((ملي – ديني)) دنده ده او له نوي کهوله هيلمن يو، چې زموږ دا هيله به د خپل علمي تړاو په بېديا کې انګازنه کړي.
او همداراز مو له دې ژباړې موخه داده چې: ( )١حضت ابوذر غفازي (رض) ځوان کهول ته ((د اقتصادي تقوا)) او ((طبقاتي تضاد)) له منځه وړو په لر کې بېلګه وي: او د هغه (( وسواس الخناس)) پر وړاندې يو ډال وي، چې زموږ د نوي کهول په سينو کې په بېلابېلو بڼو اچول کېږي. ( )٢دا يوه ګټوره تاريخي کره کتنه ده، چې د پوهنتوني ځوانانو لپاره، چې د خپلې بېلارې او پردي پالې ټولنې د سمون ارمان يې د ژمن او ويښ ضمير سترګې همېشه برېښوي ( )3او بالخره د عرفاني ادبياتو زدکړیالنو ته کره ماخذ دى.
ابوذر عنوان کتابیاست به ترجمه و نگارش علی شریعتی، نویسنده معاصر ایرانی دربارهٔ ابوذر غفاری، از نخستین صحابی پیامبر اسلام که به نقل زندگی وی و فداکاریهای وی در جنگهای اسلام میپردازد. عنوان اصلی کتاب، ”ابوذر غفاری، سوسیالیست خداپرست”، نوشته عبدالحمید جودةالسحار نویسنده مصری است که توسط علی شریعتی ترجمه و نگارش یافتهاست.
قسمت هایی از کتاب ابوذر:
زندگی ابوذر در تاریخ اسلام تاریک است، به خصوص از آغاز زندگی او جز پاره ای از داستان های افسانه آمیز در دست نیست. پس از آن که وی در نهضت اسلامی عظمتی می یابد، گرچه تاریخ به وی توجه فراوان می کند ولی بیش از آن چه به حفظ جزئیات زندگی وی بپردازد به تعظیمش می کوشد و از این رو در روایاتی که امروز دربارۀ حوادث حیات ابوذر در دست داریم اختلاف فراوانی وجود دارد که تعیین صحت و سقم هر یک بر موّرخ دشوار و گاه محال می نماید. قهرمان این داستان فرزند غیور صحراست. فرزند صحرای مغروری است که با همۀ تنگدستی و عسرت همواره عار داشته است که حتّی آسمان بر او اشک ترحم فرو بارد، فرزند صحرایی است که بر کرانۀ دریاها نشسته است و قرن ها از سر غرور در زیر آتش خورشید تشنه مانده، برای آشامیدن آب سر به دریا نیز فرود نیاورده است. چهرۀ گندمگون و آفتاب زده ای است که خشونت صحرا در آن نقش بسته، پوست چروکیده ای است همچون پارۀ چرمی در زیر آفتاب جزیره خشکیده و سیاه گشته است، قامت باریک و بلندی است که بار رنج ها و سختی های بیابان اندکی آن را خمیده است، سینۀ لاغر و استخوانی ای است که مردی و پایداری از آن می تراود و دو چشم دلیر شیری است که از لهیب آتش صحرا برای خویش دو نگاه ساخته است.