این کتاب دو بخش دارد: بخش نخست مربوط به اصول اعتقادی از قبیل توحید، نبوت، امامت، تقیه، اسلام و ایمان، امر به معروف و نهی از منکر، جهاد، ارکان الاسلام و نیت است. بخش دوم در فروع فقهی است که از ابواب طهارت شروع می شود و به ابواب ارث پایان می پذیرد.
در طول قرنها فقهای شیعه، اهتمام و توجه خاصی به این کتاب داشته اند و از مصادر فقهی و روایی معتبر در نزد آنها بوده است؛ تا جایی که بزرگان شیعه آنچه در این کتاب ذکر شده، به عنوان حدیث تلقی کرده اند. شیخ انصاری می فرماید: «… کما عمل بفتاوی علی بن بابویه لتنزیل فتواه منزله روایته…».
كتاب الهداية، يكى از معروفترين ذخائر فقهى و روايى اماميّه و از مشهورترين آثار علمى باقى مانده از شیخ صدوق ( قده) مىباشد. شهرت گستردۀ اين كتاب در خلال قرنهاى متمادى و جايگاه رفيع آن در كتب فهارس و رجال و مراكز حوزههاى علميّه و دينى و انتساب آن به شيخ صدوق( قده) از بارزترين مشخصۀ آن مىباشد.
فقهاى عظام نسبت به اين كتاب توجه خاصى مبذول داشتهاند و در بسيارى از كتب فقهى نظير« کشف اللثام »، « الحدائق الناظرة »، « ریاض المسالک »،« مستند الشیعة »، « بحار الأنوار»، « جواهر الکلام » و كتابهاى شیخ اعظم انصاری ( قده) به آن استناد و از آن نقل قول شده است.
متن اين كتاب و فتاواى شيخ صدوق در آن در نزد اصحاب و فقهاى عظام به منزلۀ روايات ائمۀ معصومین علیهم السلام است زيرا شيخ صدوق به غير از مضامين اخبار فتوی نمىداده است. اين كتاب حاصل سفرهاى متعدد و استفاده از ۲۰۶ نفر از مشايخ وى است كه در مقدمۀ ناشر به آن اشاره شده است.كتاب« الهداية» و« المقنع » مانند دو درخت از يك ريشۀ واحد هستند و بسيارى از عبارتهاى آن دو نظير هم مىباشد. اگر چه كتاب الهداية از شهرت المقنع برخوردار نيست امّا مباحث فقهى، منضبطتر و منظمتر در آن مطرح شده است و بسيارى از ذكرهاى مستحب و ادعيّه كه در كتاب المقنع آمده است، در آن ديده نمىشود.
