جلد سیزدهم کتاب تفسیر المیزان، شامل ترجمه و بیان کامل سوره‌های اسراء و کهف است.
در جلد سیزدهم تفسیر المیزان، علامه طباطبایی، در ابتدای بیان سوره اسراء بیان میکند که اين سوره پيرامون مساله توحيد و تنزيه خداى تعالى از هر شريكى است. پس از بیان آیات این سوره، ایشان وارد تفسیر و بیان سوره کهف میشود. سوره ای که با انذار و تبشير، انسان را به اعتقاد به حق و عمل صالح دعوت مى‌كند. همچنین در این سوره مساله نفى فرزند داشتن خدا مورد عنايت و توجه زيادى واقع شده است. علاوه بر این، دور از منطق نیست که بگوییم غرض از نزول اين سوره بيان سه داستان عجيب است كه در قرآن كريم جز در اين سوره ذكر نشده، يكى قصه اصحاب كهف و ديگرى داستان حضرت موسى و حضرت خضر، و سوم حكايت ذى القرنين، و آن گاه از اين سه داستان در غرض سوره كه اثبات نفى شريك و تشويق بر تقوى و ترس از خدا است استفاده كند.
برخی از مهم ترین بحث های مطرح شده در این جلد به شرح زیر است:
• دو بار هلاک شدن و سرکوب بنی اسرائیل در اثر دو بار فساد بر روی زمین
• نیکی به والدین، از جمله مهمترین واجبات پس از توحید
• نهی از افراط و تفریط، تکبر، فرزند کشی در اثر فقر و نهی شدید از زنا کاری
• روایاتی در مورد تسبیح موجودات و سفارش به مدارا با حیوانات
• روایاتی از شرکت شیطان در اموال و اولاد مردم
• برتری انسان از ملائکه
• ترتیب سوره‌های قرآن کریم
• مضامین داستان اصحاب کهف
• از یاد بردن قیامت سبب فساد اعمال
• داستان ملاقا ت و گفتگوی حضرت موسی با حضرت خضر
• ادب و تواضع فراوان حضرت موسی در برابر حضرت خضر
• ساختن سد بوسیله ذوالقرنین
• بحث قرآنی و تاریخی پیرامون داستان ذوالقرنین در چند فصل
• معرفی زیانکارترین زیانکاران
