علامه مجلسی( ره) علاوه بر محدث بودن، از متکلمان عقلگرای شیعه در دورۀ صفویه نیز به حساب میآید. او برای استنباط آموزه های کلامی از هر دو روش «عقلی» و «نقلی» استفاده میکند. مقالۀ حاضر میکوشد جایگاه عقل و روش عقلیِ علامه مجلسی را مورد تحلیل و بررسی قرار دهد. به بیان دیگر، بررسی روش عقلیِ علامه در مواجهه با مباحث کلامی، هدفِ اصلی این نوشتار است. او علاوه بر نقش ابزاری عقل، آن را به عنوان یکی از منابع معتبر در تحصیل معارف دینی نیز می پذیرد. علامه بسیاری از قواعد کلامی مانند: حُسن و قبح عقلی، قاعدۀ وجوب اصلح و قاعدۀ لطف را قبول دارد و بدان ها استدلال می کند؛ اما در عین حال، در مواضعی از آثارش، محدودیت هایی را برای عقل قائل شده است. بر اساس یافتۀ این پژوهش، مجلسی را باید متکلمی عقلگرا دانست.
