د نبي کريم محمد مصطفى صلى الله عليه و آله وسلم ټول ياران ان که د يوې شېبې لپاره يې هم کتلى وي، عزتمن، د درناوي وړ او زموږ د سترګو تور دي.
دوى د ايمان او کړو وړو له اړخه په بېلابېلو درجو کې پراته دي، چې ځينې يې په قرآن کې ستايل شوي او ځينې پکې دوه مخي وو، چې په دې اړه په قرآن او
سنتو کې يادونه شوې ده، دغسې ځينو يې د رسول مکرم ارواحنا فداه تر وفات وروسته په ديني احکامو کې ادلون بدلون او بدعت رامنځ ته کړ او ځينې يې
مرتدان شول.
او د رسول الله (ص) د وينا له مخې: ((زه به تر تاسې ړومبى د (کوثر) ډنډ پر غاړه يم؛ نو چې څوک راغى او له ډنډ يې وڅښل، بېخي به تږى نشي او په حقيقت کې ځينې اقوام به راته راشي، چې زه يې پېژنم او هغوى مې هم پېژني بيا نو زما او د هغوى ترمنځ بېلتون غورځي.))
نو ځکه موږ بايد د قرآن او سنتو په رڼا کې تېر تاريخ ته له سره کتنه وکړو، چې کوم يې د پورته حديث مصداق5 واقع دي، چې تردې وروسته په “توحيدي ليد” خپلې عقيدې وارزوو. دا راټولونه د اسلامي نړۍ د سترو عالمانو شننې دي، چې دې موخې ته د رسېدو لپاره راسره لاسنيوى کوي.
صَحابَه به مسلمانانی گفته میشود که پیامبر اکرم(ص) را ملاقات کرده و تا پایان عمر به او ایمان داشتهاند. برای زنان نیز تعبیر صحابیات به کار رفته است.
شمار صحابه پیامبر(ص) را بیش از ۱۰۰ هزار نفر دانستهاند. بنابر اعتقاد اهل سنت، همه صحابه عادل بودهاند و چنانچه عملی خلاف عدالت از آنان سر زده باشد، به سبب خطای در اجتهاد بوده است؛ ولی از نظرگاه شیعه، صحابه از این لحاظ با دیگر مسلمانان فرقی ندارند و عدالت هر یک از آنها باید به طریق معتبر ثابت شود. برای زنان نیز تعبیر صحابیات به کار رفته است.
مفهومشناسی
صحابی به کسی گفته میشود که با پیامبر اسلام(ص) ملاقات کرده و هنگامی که از دنیا رفته، همچنان به او ایمان داشته و مسلمان بوده است. منظور از ملاقات، اعم از دیدار، همنشینی، همراهی و رسیدن یکی به دیگری است، هرچند با هم سخن نگفته باشند و مثلا به واسطه نابینایی، پیامبر(ص) را ندیده باشد. برخی، قیدها و شروطی مانند: «طولانی بودن همنشینی با پیامبر(ص)»، «حفظ روایت از او» و «جنگیدن و شهادت در رکاب او» را به تعریف مذکور افزودهاند؛ ولی آنچه نزد علما پذیرفته شده، همان تعریف نخست است.
بنابر گزارش برخی منابع، هنگام وفات پیامبر(ص)، شمار صحابه وی ۱۱۴ هزار نفر بوده است. تشخیص صحابی بودن شخص، از طریق تواتر، استفاضه، شهرت و خبر ثقه است.
کسانی را که در سن کودکی توفیق درک پیامبر(ص) را داشتهاند، صحابه صغار(کوچک و کم سن) و به زنان نیز صحابیات میگویند. «الصحابه» کلمهای عربی و جمع «الصاحب» است و این ماده در معنای همنشینی، رفاقت، دوستی و یاری به کار میرود.
