شرح و بررسی مباحث مربوط به نفس و ویژگی‌ها و قوای آن در فلسفه اسلامی است. در ابتدای این اثر تعریفی لغوی و اصطلاحی از نفس ارایه شده و روش بحث در مورد آن در فلسفه اسلامی و نیز اقامه برهان بر اثبات وجود آن بیان شده است. آنگاه دیدگاه ابن‌سینا در مورد اثبات وجود نفس و جوهری بودن آن مورد نقد و ارزیابی قرار گرفته و ادله اثبات تجرد نفس، مبدأ وجود آن و کیفیت وجودی نفس در فلسفه اسلامی تبیین شده است. در ادامه نویسنده به بررسی قوای نفس و تعدد این قوا و ادله مربوط به آن پرداخته و وحدت نفس را در عین تعدد قوای آن اثبات نموده است. در بخش‌های بعدی کتاب وی به ادله حرکت نفس و دلایل ملاصدرا مبنی بر حرکت جوهری آن و نیز دیدگاه‌های مختلف فلاسفه مسلمان اعم از فلاسفه مشاء، اشراق وحکمت متعالیه در مورد حدوث و قدم آن اشاره نموده و دلالت داشتن برخی از آیات قرآن مانند آیه مربوط به عالم ذر و اشکالات وارد شده بر آن را در مورد اثبات حدوث نفس از سوی موافقان و مخالفان آن منعکس نموده است. نسبت بین نفس با بدن، ابطال تناسخ، معنای سعادت و شقاوت برای نفس و اثبات عدم زوال آن از دیگر مندرجات این نوشتار است.
