مسجد از مهمترین نهادهای جامعه اسلامی با کارکردی جامع و چند منظوره به شمار میآید و همواره در طول تاریخ اسلام نقش بنیادین و محوری در شکلگیری تمدن اسلامی و پیشرفت جامعه ایفا نموده است. در صدر اسلام اولین اقدام پیامبر برای پایه گذاری بنای حکومت اسلامی در مدینه، احداث مسجد بود و ادامه راه تا دوران معصومین (ع)، مکانی برای عبادت، تجمعات سیاسی، فرهنگی و بهترین جایگاه علم آموزی و فراگیری قرآن، معارف، احکام اسلام و گره گشایی از مشکلات مردم بوده است.
این کتاب تاکید میکند جایگاه مسجد در گذر زمان فراز و فرودهای زیادی را تجربه کرده و کارکردهای مختلفی را از خود نشان داده است و در این میان، کارکردهای دینی و سیاسی بالاترین میزان اثربخشی مسجد در جامعه را دارد تا آن جا که نمونه موفق آن را میتوان در نهضتهای دینی و سیاسی تاریخ اسلام مشاهده کرد. سند پیروزی انقلاب اسلامی هم مدرکی است که نشان میدهد، اهمیت و تاثیر مسجد در جامعه اسلامی به اوج خود رسیده است.
کارکرد سیاسی اجتماعی در مساجد بسیار حایز اهمیت است و مسجد باید مرکز اجتماع سیاسی و تبلیغ احکام سیاسی اسلام باشد. همچنین در بخشی دیگر بیان میشود مسجد در صدر اسلام مرکز سیاست بوده و در آنجا مسایل سیاسی طرح ریزی میشده است. در واقع مسجد باید بهترین سنگر برای بیان مصالح مسلمین باشد.
