منطق تفسیر قرآن (5) قرآن و علوم طبیعی و انسانی، نوشتۀ دکتر محمدعلی رضایی اصفهانی، به نیازهای بوجود آمدۀ ناشی از تحولات اجتماعی و مقتضیات نوپدید دانش‌ها (پدید آمدن دانش‌های) نو اشاره دارد که پاسخ‌گویی به آنها، ایجاد رشته‌های تحصیلی جدید و تربیت نیروهای متخصص را ضروری می‌نماید.
معنویت، همواره گمشده انسان در طول تاریخ بوده و این پیام ماندگار انبیای الهی است که در گوش اعصار پیچیده و انسان را به زندگی جاودان دعوت می‌کند. پیامی که در آن به تمامی نیازهای مادی و معنوی انسان و رشد کامل ابعاد وجودی او اندیشیده شده است و معرفتی الهی که می‌تواند همه جنبه‌های زندگی انسان را دگرگون ساخته و زندگی جدیدی را پایه‌ریزی کند.
در این مجموعه کوشیده شده تا با بهره‌گیری از روش‌های نوین فن‌آوری اطلاعات و ارتباطات، پیام الهی خاتم پیام‌آوران، حضرت محمد مصطفی (ص) و پیروان راستین ایشان را در اختیار علاقه‌مندان در هر نقطه خاکی قرار دهد تا سرآغازی باشد برای زندگی الهی و پاک انسان معاصر.
جهانی‌شدن و گسترش سلطه فرهنگی غرب در سایه رسانه‌های فرهنگی و ارتباطی، اقتضا دارد که تمام دانش‌پژوهان و علاقه‌مندان به این مباحث، با اندیشه‌های بلند و ارزش‌های متعالی آشنا شوند و این مهم با ایجاد رشته‌های تخصصی و تولید متون جدید و غنی، گسترش دامنه آموزش و تربیت سازمان‌یافته دانشجویان به سرانجام خواهد رسید.
دانش تفسیر دربردارنده عناصر زیر است:
1. مبانی تفسیر؛ 2. قواعد تفسیر؛ 3. روش‌های تفسیری؛ 4. گرایش‌های تفسیری؛ 5. شیوه‌های تحقیق؛ 6. علوم قرآن؛ 7. توضیح آیات (تفسیر اصطلاحی).
مباحث قرآن و علوم، از سویی در روش‌های تفسیری جای می‌گیرد؛ چرا که یکی از شش روش تفسیر (قرآن به قرآن، روایی، عقلی، اشاری، علمی و اجتهادی جامع)، روش تفسیر علمی قرآن است؛ زیرا از علوم اطمینان‌آور به‌عنوان منبع، قرینه و مستند تفسیر استفاده می‌کند.
از سوی دیگر، مباحث قرآن و علم، جزئی از گرایش‌های تفسیری است؛ چرا که تفسیرهای علمی با توجه به تخصص مفسر رنگ خاصی می‌گیرد. ازاین‌رو، مباحث میان‌رشته‌ای قرآن و علم مانند تفسیرهای تربیتی، اقتصادی، سیاسی، مدیریتی، حقوقی و… شکل می‌گیرد که هر کدام شاخه‌ای از گرایش‌های تفسیری را تشکیل می‌دهد.
البته اگر بتوانیم علوم قرآن را به دو شاخه علوم قرآن سنتی و علوم قرآن جدید (مثل مباحث زبان قرآن و…) تقسیم کنیم، می‌توانیم مباحث میان‌رشته‌ای قرآن و علوم و به‌ویژه مبحث اعجاز علمی آن را جزئی از مباحث علوم قرآن جدید به شمار آوریم.
