کتاب نهم ربیع‌الاول (چرایی، چیستی، چگونگی) شامل بخش‌های «چرایی و مبنای عقلایی و دینی عید نهم ربیع‌الاول، چیستی و واقعیت تاریخی نهم ربیع‌الاول و آداب و فرهنگ عید نهم ربیع‌الاول» است.
بخش چرایی و مبنای عقلایی و دینی عید نهم ربیع‌الاول از فصل‌های «آغازبینی از نگاه فطری ـ دینی، عید آغازهای ملکوتی چهارده معصوم علیهم‌السلام، سطوح معنایی آغازهای زندگی معصومین علیهم‌السلام، آغاز امامت امامان معصوم علیهم‌السلام در تاریخ، معنای فلسفه تاریخی نهم ربیع‌الاول» جمع‌آوری شده است.
در فصل آغازبینی از نگاه فطری ـ دینی می‌خوانیم: «لحظه آغازین رویدادهای خاص در زندگی آدمی همواره جایگاهی معنایی و معنوی برای او داشته است؛ همانند لحظه تولد، هنگام بلوغ، سال‌روز ازدواج و… این لحظه‌ها اگرچه از جهت زمانی، گاه از ثانیه‌ای محدود تا یک روز بیش‌تر طول نمی‌کشند، ولی ناظر به تغییر و تحولی ماندگار بر زندگی آدمی هستند.»
مباحث بخش چیستی و واقعیت تاریخی نهم ربیع‌الاول را فصل‌های «گاه‌شمار آغاز آخرین امامت، شخصیت‌شناسی امام مهدی عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف در آستانه امامت، همه یاوران امام غائب عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف در آغازین روزهای امامت، جغرافیای شیعه در آغاز امامت امام موعود عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف و شیعه ایرانی از اولین تا آخرین غدیر با چشم‌انداز آخرین آغاز (ظهور)» تشکیل می‌دهند.
در بخش آداب و فرهنگ عید نهم ربیع‌الاول، فصل‌های «روز عید ولایت روز شادی و سرور، عید نهم ربیع‌الاول و شکر نعمت آن، فرهنگ جشن و شادی، جشن بیعت، جشن استواری بر انتظار و بیعت در گذر تاریخ» به چشم می‌خورد.
نویسنده در فصل فرهنگ جشن و شادی نوشته است: «وقتی وجود امام (اگرچه غائب) اثبات گشت و بر مبنای نگرش اسلامی و شیعی، روزی به عنوان روز فرح و سرور امام شناخته شد، بدیهی است که مؤمنان باید در امتداد سرور و شادی امام، آن را با شادی و نشاط‌آفرینی احیا نمایند، خصوصا اگر از معصومین علیهم‌السلام گفتار یا رفتاری در پاس داشت آن روز ثبت شده باشد.»
