کتاب «نگاهی به نظریه انتظار در اندیشه حضرت آیت الله العظمی خامنهای»، دستهبندی و تبویبی است از مطالب مربوط به انتظار فرج حضرت بقیةالله الاعظم عج الله تعالی فرجه الشریف که در طول سالیان عمر شریف رهبر معظم انقلاب، در بیانات ایشان نمود یافته است. در این کتاب سعی شده اهم مطالب مد نظر ایشان در رابطه با مقوله انتظار فرج، در قالب هشت فصل و یک درآمد به خواننده عرضه شود. بخش درآمد کتاب به نوعی خلاصه مباحث مطرح در کل کتاب است که به بررسی نظریه انتظار فرج و ارتباط آن با فلسفه سیاسی شیعه امامیه و حکومت اسلامی، و تبیین عدالت به عنوان شاخص اصلی مباحث مهدویت و انتظار فرج پرداخته و نهایتاً لوازم ورود عالمانه به مباحث مهدویت و انتظار فرج را متذکر میشود و در آن بخصوص از آراء امام خمینی قدس سره الشریف نیز استفاده شده است.
فصل اول کتاب اختصاص به مفهومشناسی انتظار فرج دارد که در آن با تفکیک دو بخش مفهومی «فرج» و «انتظار»، هریک به طور جداگانه از بیانات آیت الله العظمی خامنهای استخراج شده و مصادیق و لوازم آن ذکر شده و جایگاه انتظار فرج در سلسله معارف شیعه تبیین شده است.
فصل دوم کتاب نیز به احصاء مبانی و ادله انتظار فرج در اندیشۀ آیت الله العظمی خامنهای میپردازد. ازجمله: فطرت انسان، وعده الهی، نبوت، سنن الهی و تواتر به عنوان مبانی و ادله انتظار فرج در این فصل مطرح میشود.
در فصل سوم کتاب شرایط تحقق فرج نهایی تبیین شده که عبارت است از کثرت ظلم در جهان و آمادگی نیروی انسانی مؤمن و صالح. فصل چهارم نیز به کارکردهای انتظار فرج به عنوان کلیدواژه فهم دین و عاملی امیدبخشی و سرنوشت ساز در اندیشه آیت الله العظمی خامنهای پرداخته است.
فصل پنجم به وظایف منتظران فرج از دیدگاه ایشان اختصاص دارد که به طور عمده مبتنی است بر تلاش و مبارزه برای حاکمیت اسلام و برقراری عدالت و کسب آمادگیهای روحی و معنوی.
فصل ششم اختصاص دارد به مسئله مهم آسیبهای انتظار فرج که عمدتاً ناشی از درک نادرست مفهوم انتظار فرج و روایات وارده در این زمینه است.
فصل هفتم به ارتباط مسئله انتظار فرج و امر مهم تشکیل حکومت اسلامی از دیدگاه آیت الله العظمی خامنهای است. در این فصل لزوم برقراری حکومت اسلامی به عنوان مقدمه ظهور و نیز اتصال آن به حکومت جهانی امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف که با اتکاء به ایمان و اراده و بازوان مردم تشکیل خواهد شد، مورد تأکید قرار گرفته است.
فصل هشتم که فصل پایانی است، به رفتار دشمن در مواجهه با تفکر مهدویت و انتظار فرج میپردازد و برخی نمونههای تاریخی این مواجهه از دیدگاه آیت الله العظمی خامنهای در دو حوزه استعمارخارجی و استبداد داخلی ذکر میشود.
نهایت آنکه عمده مسئلهای که در بیانات رهبر معظم انقلاب اسلامی در رابطه با مسئله انتظار فرج مورد تأکید قرار گرفته است، مسئله امیدبخشی به عنوان مهمترین کارکرد، و عدالت به عنوان مهمترین شاخص انتظار فرج است که امید، عامل حرکت و مبارزه مردم برای دستیابی به عدالت به عنوان نیاز فطری تمام بشر است.