جهاد با نفس، مبارزه با خواسته های نفسانی و تمایلات درونی انسان است که در جهت خلاف عقل و ایمان عمل می کنند. این مبارزه درونی، از مهم ترین آموزه های دینی در اسلام است که در احادیث و روایات متعددی به آن تأکید شده است. مبارزه و جهاد با نفس؛ جهاد اکبر می باشد.
هوای نفس به گردابی مهلک مانَد که هر مقدار آدمی در آن پای بفشارد بیشتر به اعماق آن کشیده می شود و امید، نجات را از دست می دهد. هوای نفس تنها به گناه بسنده نمی کند، بلکه آدمی را تا سر حد کفر و انکار آیات خدا به پیش می راند.
