الشعائر الحسینیة فی المیزان الفقهي، تألیف عالم شیعی عبدالحسین حلی (متوفی 1375ق)، در بررسی فقهی برخی مظاهر شعائر حسینی به رشته تحریر درآمده است. این اثر با مقدمه و تحقیق نزار حائری منتشر شده است.
نویسنده کتاب نام «النقد النزیه لرسالة التنزیه» را برای کتابش برگزیده است؛ اما با توجه به اینکه این عنوان توجه خوانندگان و علاقهمندان به کسب شناخت بیشتر از شعائر را جلب نمیکند، محقق اثر نام «الشعائر الحسینیة فی المیزان الفقهیة» را برای آن انتخاب کرده است
محقق یکی از مهمترین دلایل تحقیق و طبع مجدد کتاب را اینگونه مطرح کرده است: با وجود آنکه استدلال بر استحباب شعائر حسینی و نفی تشکیکات از آنها بخش قابل توجهی از کتب فقهی را تشکیل داده است، لکن قفسههای کتابخانههای فقهی و مراکز اطلاعات حوزههای علمیه در تعدادی از شهرهای دنیا تقریباً از این کتب خالی هستند. با نایاب شدن طبعهای گذشته و کمبود اماکنی که نسخ خطی در آن یافت شود، بیشتر طلاب امکان دستیابی به آنچه میخواهند را ندارند. بنابراین طبع این اثر در حال حاضر حائز اهمیت ویژهای گردید
کتاب به دو بخش اصلی تقسیم شده است. بخش اول با عنوان «منکر و نهی از آن» به اختصار فاقد تبویب و فصلبندی است؛ اما بخش دوم مشتمل بر ابوابی است و بعضی ابواب نیز به مقتضای نیاز به فصولی تقسیم شده است.
بررسی کذب، غناء، عسر و حرج، ایذاء و اضرار، استفاده از آلات لهو، تشبّه زنان به مردان و بانگ زدن زنان در مراثی امام حسین(ع) از جمله مباحث مطرح شده در کتاب است. از دیدگاه نویسنده اولین از منکرات، ذکر مطالب دروغی است که دروغ بودن آنها معلوم است و در هیچ خبری نیامده و در کتابی نقل نشده است و تنها در منابر و محافل صبح و شام نقل میشود و کسی از آن منع نکرده است.
غناء در مراثی از جمله مباحثی است که برخی از فقها همچون فاضل نراقی در مستند الشیعه جواز آن را به قصد ابکاء و تحزین در رثاء اولاد ائمه(ع) استثناء دانستهاند. همین سبب شده که نویسنده به تفصیل به نقد و بررسی و طرح دیدگاه علمای شیعه در این رابطه بپردازد
