مُثُل الهی مسأله ای است که از دیرباز تفکر فلسفی را مشغول خود کرده و جایگاه خود را از قدیم الایام در نگرش فلسفی حفظ کرده بود. درست است که به حکیم الهی افلاطون نسبت داده شده است، ولی این مسأله، قبل از ایشان نیز مشهور و متداول بوده، لاکن به دلیل زیاده روی بیش از حد افلاطون در تحلیل، بناء نهادن بر آن، بیان محتواهای آن، ساخت اصول ریشه ای آن، این مسأله را به ایشان نسبت دادند.
این کتاب مشتمل بر یک مقدمه و هشت باب است و برای هر بابی فصل های مختلفی وجود دارد:
باب اول: مُثُل الهیه و وجود آن
باب دوم: تأویلات
باب سوم: سهروردی و مُثُل الهی
باب چهارم: ملا صدرا و مُثُل الهی
باب پنجم: سخنان ارسطو در مسأله
باب ششم: اختصار و تفصیل
باب هفتم: دو شبهه و جواب
باب هشتم: سخنان پایانی
