زندگی امام رضا (ع) همزمان با حکومت عباسی و سه نفر از خلفای عباسی، یعنی هارون الرشید، امین و مأمون. او در این دوران با مشکلاتی از جمله جنگ‌های داخلی و شورش‌های پی در پی روبه‌رو بود. زمانی که مامون به خلافت رسید تصمیم گرفت تا امام رضا (ع) را هم در امور حکومتی دخیل کند. هرچند امام این مقام را نپذیرفت اما به سوی دربار او به راه افتاد. درباره نحوه شهادت ایشان، در منابع اهل سنت و شیعه اختلاف وجود دارد: شیعیان مامون را مسئول مستقیم شهادت امام رضا (ع) می‌دانند و اهل سنت معتقدند که امام بر اثر مسمویت با زهر از دنیا رفته است. بهرحال در محل مدفن وی، بعدها حرمی ساخته شد که همیشه برای دیدار عاشقان روی آن حضرت باز است.