کتاب حاضر شامل شرح زندگانی حضرت زینب (س) از آغاز تا زمان وفات آن حضرت است که در بیست و یک فصل با موضوعات ذیل تدوین شده است:
تاریخ ولادت و اسم و کنیه آن حضرت، حضرت زینت (س) در زمان پیامبر (ص) و فاطمه (س) علی (ع) و حسن (ع) و حسین (ع)، ازدواج حضرت زینب (س) و عدم خروج شوهر ایشان همراه امام حسین (ع) به سوی کربلا، فرزندان حضرت زینب (س)، مختصری از زندگانی ایشان، زینب (س) و فاجعه کربلا، رسیدن امام حسین (ع) به کربلا، شب عاشورا، روز عاشورا و شهادت عده‌ای از فرزندان بنی هاشم، وداع امام حسین (ع) با فرزند بیمارش و….
انگيزه تأليف کتاب
حضرت زینب (س) یکی از زنان نادر عالم و فخر تاریخ است اما تاریخ در حق ایشان ظلم کرده همان گونه که در حق پدر و مادر و برادران ایشان ظلم نموده است. مورخین نیز به شرح حال ایشان و بررسی شخصیت ایشان آن گونه که شایسته است نپرداخته اند. این نکات باعث می شود تا مرحوم سید محمد کاظم قزوینی برخی از معلومات خویش و مستندات تاریخی در مورد شخصیت ایشان را جمع آوری نموده و به برخی از جوانب حیات شریف آن بانوی بزرگ بپردازد.
ساختار کلی کتاب
در این کتاب با توجه به منابع تاریخی به زندگی حضرت زینب (س) از ولادت تا وفات آن حضرت پرداخته شده است. در انتهای کتاب نیز به اقوال در مورد مکان دفن آن حضرت اشاره شده است. مطالب این کتاب در بیست و یک فصل تنظیم شده است.
محتوای کتاب
همان گونه که اشاره شد مطالب این کتاب در ۲۱ فصل تنظیم شده است:
فصل اول_ مطالب مطرح شده در این فصل عبارتند از: تاریخ میلاد حضرت زینب (س)، ولادت، اسم و کنیه آن حضرت.
فصل دوم_ مطالب مطرح شده در این فصل عبارتند از: حضرت زینب (س) در عهد جدّ بزرگوارش پیامبر اسلام (ص)، حضرت زینب (س) در عهد مادرش فاطمه زهرا (س)، حضرت زینب (س) در عهد پدر بزرگوارش حضرت علی (ع)، حضرت زینب (س) همراه با برادرش امام مجتبی (ع)، علاقه شدید بین حضرت زینب (س) و برادرش امام حسین (ع).
فصل سوم_ مطالب مطرح شده در این فصل عبارتند از: ازدواج حضرت زینب (س)، عبدالله بن جعفر، چرا عبدالله بن جعفر امام حسین (ع) را در واقعه کربلا همراهی نکرد؟
فصل چهارم_ مطالب مطرح شده در این فصل عبارتند از: اولاد حضرت زینب (س)، مروان دختر حضرت زینب (س) را برای یزید خواستگاری می کند.
فصل پنجم_ در این فصل خلاصه ای از زندگی حضرت زینب کبری (س) اشاره شده است.
فصل ششم_ مطالب مطرح شده در این فصل عبارتند از: حضرت زینب (س) و فاجعه کربلا، آمدن ابن زیاد به کوفه، یوم الترویه، امام حسین (ع) زن و فرزندان خود را به همراه می برد، امام حسین (ع) در راه کوفه.
فصل هفتم_ مطالب مطرح شده در این فصل عبارتند از: رسیدن ا مام حسین (ع) به سرزمین کربلا، سپاه اموی خیام امام حسین (ع) را محاصره می کند.
فصل هشتم_ مطالب مطرح شده در این فصل عبارتند از: شب عاشورا، قحطی آب.
فصل نهم_ مطالب مطرح شده در این فصل عبارتند از: روز عاشورا، مقتل حضرت علی اکبر (ع)، مقتل اولاد حضرت زینب (س)، مقتل حضرت ابا الفضل العباس (ع)، مقتل طفل شیرخواره.
فصل دهم_ مطالب مطرح شده در این فصل عبارتند از: امام حسین (ع) فرزندش بیمارش را نزد حضرت زینب (س) به امانت می گذارد، امام حسین (ع) امانات را به حضرت زینب (س) می سپارد، امام برای مبارزه به میدان می رود، بازگشت اسب امام به خیام، حضرت زینب (س) به معرکه می رود.
فصل یازدهم_ مطالب مطرح شده در این فصل عبارتند از: هجوم به خیام برای غارت زنان، سوزاندن خیام امام، حضرت زینب (س) زنان و اطفال را جمع آوری می کند، شب ترس و وحشت، کوچ زنان و اطفال از کربلا، نوحه و گریه حضرت زینب (س) بر حضرت سید الشهداء (ع).
فصل دوازدهم_ مطالب مطرح شده در این فصل عبارتند از: شهر کوفه، قافله اسرای اهل بیت (ع) به شهر کوفه می رسد.
فصل سیزدهم_ مطالب مطرح شده در این فصل عبارتند از: خطبه حضرت زینب (س) در کوفه، نص خطبه حضرت زینب (س) در کوفه، شرح خطبه حضرت زینب (س) در کوفه، چرا و چگونه خطبه حضرت زینب (س) را قطع کردند؟ نص خطبه حضرت زینب (س) به روایتی دیگر.
فصل چهاردهم_ مطالب مطرح شده در این فصل عبارتند از: دار الاماره کوفه، حضرت زینب (س) در مجلس ابن زیاد، بعد از مجلس ابن زیاد چه اتفاقی افتاد؟
فصل پانزدهم_ مطالب مطرح شده در این فصل عبارتند از: کوچ اسرای اهل بیت (ع) به شام، حضرت زینب (س) در راه شام، حضرت زینب (س) در شام، دخول به مجلس یزید، چه حوادثی در مجلس یزید اتفاق افتاد، سر مقدس امام حسین (ع) در مجلس یزید.
فصل شانزدهم_ مطالب مطرح شده در این فصل عبارتند از: چرا حضرت زینب (س) در مجلس یزید خطبه خواند؟، خطبه حضرت زینب (س) در مجلس یزید، شرح خطبه حضرت زینب (س) در مجلس یزید، نص حضرت زینب (س) به روایتی دیگر.
فصل هفدهم_ مطالب مطرح شده در این فصل عبارتند از: اسرای اهل بیت (ع) در خرابه شام، گفتگوی منهال با امام سجاد (ع)، آمدن همسر یزید به خرابه شام، اسرای اهل بیت (ع) در خرابه شام به اقامه عزا برای امام حسین (ع) می پردازند، گفتگوی اما سجاد (ع) و یزید، کوچ اسرای اهل بیت (ع) از شام به مدینه منوره.
فصل هجدهم_ مطالب مطرح شده در این فصل عبارتند از: روز اربعین، رجوع به مدینه الرسول.
فصل نوزدهم_ مطالب مطرح شده در این فصل عبارتند از: بعضی از روایاتی که حضرت زینب (س) نقل کرده است: ۱) خطبه حضرت زهرا (س)، ۲)حدیث ام ایمن، ۳)متفرقات.
فصل بیستم_ مطالب مطرح شده در این فصل عبارتند از: تاریخ وفات حضرت زینب (س)، اقوال در مرقد حضرت زینب (س):
قول اول: مدینه منوره. ادله این قول.
قول دوم: شام. ادله این قول.
قول سوم: مصر. ادله این قول.
فصل بیست و یک_ مطالب مطرح شده در این فصل عبارتند از: بعضی از اشعاری که در موردحضرت زینب (س) سروده شده است.
نسخه چاپی کتاب
این کتاب توسط انتشارات دارالمرتضی بیروت در ۶۹۷ صفحه چاپ و در اختیار علاقه مندان قرار داده است.
ترجمه کتاب
از این کتاب دو ترجمه یافت شده است:
۱) ترجمه اول با عنوان “زینب کبری از ولادت تا شهادت” که توسط آقای کاظم حاتمی طبری به زبان فارسی ترجمه شده است. انتشارات پیام مقدس قم این کتاب را در ۵۳۲ صفحه چاپ و در اختیار علاقه مندان قرار داده است.
۲) ترجمه دوم توسط آقای محمد اسكندری انجام شده و انتشارات آرام دل (مهر یاس شمیم) تهران این کتاب را در ۴۲۶ صفحه در سال ۱۳۸۸ شمسی چاپ و در اختیار علاقه مندان قرار داده است.
