مجموعه هشت جلدی «فلسفه علم اصول فقه» اثر استاد مهدی هادوی تهرانی که حاصل چند دهه تدریس و تحقیق در بالاترین سطوح علمی حوزه علمیه می‌باشد، به‌تازگی از سوی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلام به زیور طبع آراسته شد.
به گزارش خبرنگار اجتهاد، دانش اصول فقه ریشه در تاریخ اسلام دارد و هر چه جوانه‌های تدوین رسمی آن در سده دوم هجری زده شده است، اساسی‌ترین اصول آن در کلمات پیام‌آور اسلام حضرت ختمی مرتبت (ص) و جانشینان به حق آن بزرگوار حضرت امامان معصوم (علیهم السلام) دیده می‌شود.
علم اصول فقه به جستجوی آنچه که فقیه بتواند به آن احتجاج کند، می‌پردازد و فلسفه اصول فقه از مطالعه بیرونی این علم به دست می‌آید و چهار بخش دارد: یک، تاریخ علم اصول فقه که به شکل گیری و مراحل تطور این دانش تا به امروز و وضعیت فعلی آن می‌پردازد. دو، مبانی علم اصول فقه که به تصورات و تصدیقاتی می‌پردازد که این دانش بر آن تکیه دارد. سه، روش‌شناسی علم اصول فقه که روش‌های موجود در این دانش را ارزیابی می‌کند. چهار، تعامل علم اصول فقه با دانش‌های دیگر که گرفته‌ها و داده‌های این دانش را با علوم دیگر می‌نمایاند.
این دانش با وجود اینکه مسائلی از آن در کتب متقدمان و متأخران وجود دارد و اخیرا نیز مقالات و کتابهایی در خصوص برخی مسائل آن و حتی ساختار مطالب آن نوشته شده است اما در طول تاریخ پیدایش علم اصول کمتر مورد توجه بوده است به همین دلیل تا کنون هیچ کتابی وجود نداشت که به همه مطالب فلسفه علم اصول پرداخته باشد.
به‌تازگی مجموعه هشت جلدی «فلسفه علم اصول فقه» اثر استاد مهدی هادوی تهرانی، مدرس خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم، در پژوهشکده فقه و حقوق پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی تهیه و به همت نشر این پژوهشگاه چاپ و در دسترس علاقه‌مندان قرار گرفته است.
این اثر در هشت جلد تألیف شده است که عناوین مجلدات آن عبارت است از: «علم اصول از آغاز تا امروز»، «مبادی تصوری»، «مبادی تصدیقی مشترک»، «مبادی صدوری قرآن کریم»، «مبادی صدوری سنت»، «مبادی دلالی»، «مبادی تصدیقی مختص به حجت غیرلفظی»، «روش‌شناسی علم اصول فقه و تعامل علم اصول فقه با سایر علوم».
استاد هادوی تهرانی در مقدمه این اثر آورده است: هنگامی که در تابستان سال ۱۳۸۰ هجری شمسی پس از پایان تدریس دوره اول خارج اصول فقه به دنبال تهیه فهرستی جامع و جدید از این دانش برای آغاز تدریس دوره دوم خارج آن بودم علی‌رغم صرف تمام فرصت تابستان و مراجعه به تمام آثار اصولی در دسترس به فهرستی برخورد نکردم که بتواند هدف مرا تأمین کند؛ از این رو با محور قرار دادن حجت به عنوان موضوع اصلی علم اصول به فهرستی تازه و جامع از این دانش دست یافتم که در عین شمول بر تمام بحث‌های سنتی این علم، بخش‌های جدیدی از این دانش را در بر می‌گرفت که در فهرست‌های متعارف جایی نداشتند این فهرست جدید چینش منطقی مباحث اصول فقه را نیز تامین می‌کرد و به همین دلیل با چیدمان سنتی مباحث اصولی که بیشتر جنبه تاریخی دارد تا منطقی متفاوت می‌نماید.
اکنون پس از پایان تدریس دوره دوم خارج اصول فقه و بازخوانی و تکمیل مطالب ارائه شده در آن دوره، در دوره سوم تدریس خارج اصول به عرضه مکتوب آن در قالب مجموعه تأملات در علم اصول فقه پرداخته شده است.
این مجموعه به دو بخش «فلسفه علم اصول فقه» و «علم اصول فقه» تقسیم می‌شود که شرح کامل آن در همین کتاب آمده است. امید است این مجموعه که حاصل سه دهه تدریس در بالاترین سطوح آموزشی حوزه علمیه قم است مورد توجه محققان علوم اسلامی به ویژه متخصصان دانش اصول فقه قرار گیرد و ضمن توسعه و تعمیق این دانش، ابزاری مناسب برای نوآوری‌های شایسته و ضابطه‌مند فقهی و حتی فراتر از فقه فراهم آورد و توشه‌ای هر چند ناچیز برای آخرتمان باشد.
