آیت‌الله حاج شیخ مصطفی اعتمادی در سال ۱۳۰۴ هجری شمسی در خانواده‌ای اهل علم و تقوا در روستای «خواجه سلطان محمد» تبریز به دنیا آمد. پدرش، حاج میرزا علی خواجه‌ای از روحانیان بزرگ منطقه بود. وی دانش اندوزی را با آموختن قرآن در شش سالگی آغاز کرد. سپس کتاب‌های فارسی، گلستان سعدی، ادبیات عرب، حاشیه و شرایع را نزد پدر فرا گرفت. پانزده ساله بود که برای ادامه تحصیلات به تبریز رفت و در مدت کوتاهی، معالم و مطول و هر دو جلد شرح لمعه را به پایان رساند.آیت‌الله اعتمادی در سال ۱۳۲۵ شمسی رهسپار قم شد و رسایل، مکاسب و کفایه الاصول را به ترتیب نزد حضرات آیات حاج میرزا محمود دوزدوزانی، میرزا فتاح شهیدی و سید شهاب الدین مرعشی نجفی فرا گرفت. وی همچنین، در درس خارج فقه و اصول آیت‌الله سیدحسین بروجردی آیت‌الله سیدمحمد حجت کوه‌کمره‌ای، حضرت امام خمینی (ره)، آیت‌‌الله سیدمحمد محقق داماد و آیت‌الله سیدکاظم شریعتمداری شرکت کرده است.آیت‌الله اعتمادی هم زمان با تحصیل، به تدریس کتاب‌های حاشیه، مطول، قوانین، رسایل و کفایه الاصول در حوزه علمیه تبریز و قم پرداخت و در زمان خود از اساتید بزرگ در دروس سطوح عالی به شمار می‌آمد و بسیاری از فضلا و اساتید مطرح حوزه قم از محضر ایشان بهره‌مند گشتند و خود را مدیون ایشان می‌دانند.آیت‌الله اعتمادی علاوه بر تدریس و تبلیغ به پژوهش و نگارش اشتغال داشته و آثاری چون: شرح معالم الاصول، شتات الفوائد، موضع القوانین، شرح رسائل، شرح مکاسب شیخ انصاری، شرح کفایه آخوند خراسانی و… ، برجای گذاشته است.قابل ذکر است، بسیاری از فضلای کنونی حوزه علمیه قم از محضر ایشان بهره‌ وافر برده‌ و خود را مدیون استاد می‌دانند.

دانلود متن کتاب این درس

فَرائِدُ الاُصول یا رسائل کتابی در اصول فقه، اثر شیخ مرتضی انصاری (۱۲۱۴–۱۲۸۱ق)، فقیه و اصولی مشهور شیعه. رسائل کتابی بسیار مهم در اصول فقه شیعه است که این دانش را متحول کرده و اصولیان بعدیِ شیعه بسیار متأثر از آن بوده‌اند.این کتاب از همان دوره نویسنده، موردتوجه عالمان شیعه قرار گرفته و تدریس و شرح شده است. شیخ انصاری در آن، هم ساختار جدیدی برای علم اصول مطرح کرده و هم دیدگاه‌هایی ابتکاری ارائه داده است که به‌جهت درستی و اهمیت‌شان موردقبول عالمان شیعه واقع شده است.نظام‌بخشی به مباحث قطع و ظن، نظام‌بخشی به اصول عَمَلیه، ذاتی خواندن حجیت قطع، تأثیر علم اجمالی در احتیاط، مصلحت سلوکیه و حجیت ظن از نوآوری‌های موجود در این کتاب است.فرائدالاصول جزو متون درسی سطوح عالی حوزه‌های علمیه است. شرح‌ها و حاشیه‌های بسیاری نیز بر آن نوشته شده است که شمارشان را حدود دویست کتاب بیان کرده‌اند. برخی از این شروح عبارت‌اند از: دُرَرُالفوائد، نوشته آخوند خراسانی، بحرالفوائد، نوشته محمدحسن آشتیانی و اَوثق‌الوسائل، نوشته میرزا موسی تبریزی. فرائدالاصول مجموعه پنج رساله را در اصول فقه دربر گرفته است که عبارت‌اند از: قطع، ظن، برائت، استصحاب و تعادل. این مباحث در قالب سه بخش یا به تعبیر نویسنده، سه «مقصد»، با نام‌های قطع، ظن و شک و همچنین یک خاتمه سامان یافته است:مقصد اول: قطع: حجیت قطع یا یقین، تَجَرّی و علم اجمالی از مسائل این بخش‌اند.مقصد دوم: مباحث ظن: دو مبحث عمده این بخش عبارت‌اند از: امکان تعبد به ظنّ و وقوع تعبد به ظن در بخش تحقق ظن، از حجیت ظاهر الفاظ قرآن کریم و روایات، قول حجیت واژه‌شناسان، اجماع منقول، شهرت فتوایی و خبر واحد بحث شده است.مقصد سوم: مباحث شک: در این بخش، از اصول عملیه، یعنی برائت، اشتغال یا احتیاط، تخییر و استصحاب گفت‌وگو شده است.خاتمه: تعادل و تراجیح: در این بخش، مسئله این است که هنگام تعارض دو دلیل با هم، تکلیف چیست و چه معیارهایی برای ترجیح یک دلیل بر دیگری وجود دارد.

دانلود متن شروح این درس

صوت درس