به گزارش افق اندیشه همایش مبلغان و ائمه جماعات بامیان در آستانه ماه مبارک رمضان و با سخنرانی رئیس شورای علمای شیعه مرکز بامیان برگزار شد. در ادامه مشروح صحبتهای حجت الاسلام والمسلمین سید نصرالله واعظی رئیس شورای شیعه علمای مرکز بامیان را در همایش میخوانید:
ارزش ذاتی هدایتگری و تبلیغ در اسلام
در اسلام، جایگاه مُبلغ و یا فردی که پیام دین را منتقل میکند، بسیار والاست و از منظر آیات و روایات، میتوان ارزش و جایگاه آنرا شناخت:
۱_ قرآنکریم، کتاب هدایت است و مسئولیت یک مُبلغ هم، هدایت و رهنمایی مردم است.
واژه های هدایت و مشتقات آن، در قرآنکریم به بیش از ۶۰ بار، آمده است؛ مانند: آیه ۲ سوره البقره، ذَٰلِكَ الْكِتَابُ لَا رَيْبَ فِيهِ هُدًى لِّلْمُتَّقِينَ و آیه ۸۹ سوره النحل، وَنَزَّلْنَا عَلَيْكَ الْكِتَابَ تِبْيَانًا لِّكُلِّ شَيْءٍ وَهُدًى وَرَحْمَةً وَبُشْرَىٰ لِلْمُسْلِمِينَ.
همچنین در قرآنکریم، حیات هم به هدایت تعبیر شده است، مانند آیه ۲۴ سوره الأنفال، يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اسْتَجِيبُوا لِلَّهِ وَلِلرَّسُولِ إِذَا دَعَاكُمْ لِمَا يُحْيِيكُمْ و آیه ۳۲ سوره المائده، مَنْ أَحْيَاهَا فَكَأَنَّمَا أَحْيَا النَّاسَ جَمِيعًا، در تفسیر آیه ذیل امام صادق(ع) چنین بیان نمودند: مَن أخرَجَها مِن ضَلالٍ إلى هُدى فكأنّما أحياها ، ومَن أخرَجَها مِن هُدىً إلى ضَلالٍ فَقد قَتَلَها.
۲_ سیره رسول اکرم(ص) در تبلیغ، جذب افراد بود چنانچه در حدیثی از آنحضرت آمده است، لِيُبَشِّرِ اللَّهُ مَنْ سَمِعَ عَنِّي شَيْئًا فَحَفِظَهُ حَتَّى يُبَلِّغَهُ غَيْرَهُ، همچنین حضرت رسول اکرم(ص) به اميرالمُؤمِنِين(ع) چنین سفارش نمودند: لَأن یَهدِی الله بِكَ رَجُلاً واحِدًا خَیرٌ لَكَ مِمَّا طَلَعَت عَلَیهِ الشَّمس، چونکه سیره پیامبر اسلام(ص) الهام شده و برگرفته از آیات الهی است، مانند آیه ۱۰۴ سوره آلعمران، وَلْتَكُن مِّنكُمْ أُمَّةٌ يَدْعُونَ إِلَى الْخَيْرِ وَيَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَيَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنكَرِ وَأُولَٰئِكَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ، آیه ۱۲۲ سوره التوبة، وَمَا كَانَ الْمُؤْمِنُونَ لِيَنفِرُوا كَافَّةً فَلَوْلَا نَفَرَ مِن كُلِّ فِرْقَةٍ مِّنْهُمْ طَائِفَةٌ لِّيَتَفَقَّهُوا فِي الدِّينِ وَلِيُنذِرُوا قَوْمَهُمْ إِذَا رَجَعُوا إِلَيْهِمْ لَعَلَّهُمْ يَحْذَرُونَ و آیه ۱۲۵ سوره النحل، ادْعُ إِلَىٰ سَبِيلِ رَبِّكَ بِالْحِكْمَةِ وَالْمَوْعِظَةِ الْحَسَنَةِ.
۳_ اعزام مُبلغ در سیره پیامبر اکرم(ص) قبل از هجرت، یکی از موارد عمده و اساسي بود که باعث گسترش اسلام و زمینهساز هجرت رسول خدا(ص) از مکهمعظمه به مدینهمنوره گردید؛ مانند داستان مُصعب بن عُمیر، که از جمله نخستین مسلمانان بود که به حبشه هجرت نمود. وی اولین نماینده رسمی پیامبر برای تبلیغ اسلام و اولین کسی است که نماز جمعه را در مدینه به پا داشت. او از جانب پیامبر به “مصعبالخیر” ملقب گردید و سرانجام در جنگ احد به شهادت رسید، همچنین، خواندن دو خطبه در نماز جمعه، به دلیل اهمیت آن، مطابق فتوای تمام مراجع، عوض دو رکعت نماز است.
شهید مرتضی مطهری، در اهمیت و مقام تبلیغ اینگونه بیان نموده اند که مقام یک مُبلغ، کمتر از مقام مرجعیت نیست، چون مُبلغ است که، اسلام را به دنیا معرفی مینماید.
۴_ شرایط و اوصاف یک مُبلغ را میتوان بصورت فهرستوار، چنین بیان نمود:
[ ۱ ] اخلاص در تبیلغ و رساندن پیام، مطابق آیه ١٠٩ سوره الشعراء، وَمَا أَسْأَلُكُمْ عَلَيْهِ مِنْ أَجْرٍ إِنْ أَجْرِيَ إِلَّا عَلَىٰ رَبِّ الْعَالَمِينَ.
[ ۲] حق مداری و حق جویی یک مُبلغ، طبق دستور قرآن آیه ۱۸ الزُمر، الَّذِينَ يَسْتَمِعُونَ الْقَوْلَ فَيَتَّبِعُونَ أَحْسَنَهُ.
[ ۳ ] اهتمام به خودشناسی و خودسازی مُبلغ، مطابق حدیث امام صادق(ع) که فرمودند: كُونُوا دُعَاةً لِلنَّاسِ بِغَیْرِ أَلْسِنَتِكُمْ لِیَرَوْا مِنْكُمُ اَلْوَرَعَ وَ اَلاِجْتِهَادَ.
[ ۴ ] شناخت مقتضای زمان توسط مُبلغ، طبق حدیث امام صادق(ع) که بیان نمودند: العالِمُ بِزَمانِهِ لا تَهجُمُ عَلَیهِ اللَّوابِس.
[ ۵ ] شهامت و قاطعیت بر اظهار حق توسط یک مُبلغ، طبق آیه ۳۹ سوره الأحزاب، الَّذِينَ يُبَلِّغُونَ رِسَالَاتِ اللَّهِ وَيَخْشَوْنَهُ وَلَا يَخْشَوْنَ أَحَدًا إِلَّا اللَّهَ.
[ ۶ ] دعوت بر وحدت و اخوت و دوری از تفرقه و نفرت پراکنی توسط مُبلغ، طبق دستور قرآنکریم که در آیه ۱۰۳ سوره آل عمران چنین بیان کرده است، وَاعْتَصِمُوا بِحَبْلِ اللَّهِ جَمِيعًا وَلَا تَفَرَّقُوا.
[ ۷ ] نرمی و مهربانی با مُستمعین توسط مُبلغ، مطابق آیه ۱۵۹ سوره آل عمران، فَبِمَا رَحْمَةٍ مِّنَ اللَّهِ لِنتَ لَهُمْ وَلَوْ كُنتَ فَظًّا غَلِيظَ الْقَلْبِ لَانفَضُّوا مِنْ حَوْلِكَ فَاعْفُ عَنْهُمْ وَاسْتَغْفِرْ لَهُمْ.
[ ۸ ] پرهیز از رفتارهای حاشیه ساز توسط مُبلغ، طبق دستور پیامبر اکرم(ص) که فرمودند: اتَّقُوا مَوَاضِعَ التُّهَمِ.
با توجه به تحولات سیاسی وفرهنگی پیش آمده در افغانستان که تحولات ذهنیتی نیز برای مردم بههمراه داشت.
قبلا گفتمان اغلب، دموکراسی وحقوق زن وحقوقبشر از نگاه غرب و جوامع غربی بود؛ ولی حالا این گفتمان به سمت دین است وامتیاز هم به کسانیکه بیشتر آگاه به دین وشریعت هستند در نظر گرفته میشود.
فرصت وشرایط خوبی برای تبلیغ شریعت مقدس که زیر مجموعهی آن همان حقوقبشر و حقوق زن از نگاه متفاوت آن است و همچنین ارشاد وهدایتگری مساعد شده است.
ماه مبارک رمضان وماه محرم هم فرصت خوبی برای وعظ وتبلیغ است
امید است که از فرصتهای پیشآمده استفاده خوبی صورت بگیرد توسط علمای بزرگوار والا در پیشگاه خداوند و پیشگاه امام عصر (عج) مسول هستیم.وتاکید ریاست محترم شورای علمای شیعه افغانستان حضرت آیت الله صالحی مدرس (حفظه الله) هم همیشه همین موضوعات بوده است.