پرسش :
جایی خوانده بودم که حضرت امام علی (علیه السلام) به سعد بن ابی وقاص فکر میکنم در بخشی از حرفشان گفت: در منزل تو بزغاله ای هست که فرزندم حسین را به قتل می رساند. این مطلب صحت دارد؟
پاسخ :
اصل این پیشگویی در منابع متعددی آمده است منتهی در برخی منابع آن شخص سعد بن ابی وقاص پدر عمر بن سعد ذکر شده است و در برخی منابع نام آن شخص تصریح نشده است.
علامه مجلسی از «أمالی» صَدُوق با سند خود از أصْبَغ بن نُبَاتَه روایت می کند که:
بَینَا أمیرُ الْمُؤْمِنینَ (علیه السّلام) یخُطُب النّاسَ وَ هُوَ یقُوُل: سَلُونی قَبْل أنْ تَفْقِدُونی! فَوَ اللهِ لا تَسْألُونی عَنْ شَی ءٍ مَضَی وَ لَا عَنْ شَی ءٍ یکون إلّا نَبَّاتَکمْ بِهِ.
فَقَامَ إلَیهِ سَعْدُ بْنُ أبی وقّاص فَقَال: یا أمِیرَ الْمُؤمِنینَ أخْبِرنی کمْ فِی رَأْسی وَ لِحْیتَی مِنْ شَعْرَه؟!
فَقَال لَهُ: أمَا وَ اللِه لَقد سَألْتَنی عَنْ مَسْئَلَه حَدَّثَنی خَلیلی رَسُولُ الله صلّی الله علیه و آله و سلّم: انّک سَتَسْألُنِی عَنْهَا! وَ مَا فی رَأسِک وَ لِحْیتِک مِنْ شَعْرَه إلّا و فِی أصْلِها شَیطَانُ جَالِسُ! فَإنَّ فِی بَیتِک لَسَخْلًا یقُتَلَ الْحَسَینَ ابْنِی! وَ عُمَرُ بن سَعْد یوْمَئِذٍ یدْرُجُ بَینَ یدَیهِ[1]
«در بین وقتی که أمیر المؤمنین (علیه السّلام) خطبه می خواند و می گفت: بپرسید از من قبل از آنکه دیگر مرا نیابید! سوگند به خدا از هیچیک از وقایع گذشته؛ و از هیچیک از وقایع آینده از من نمی پرسید؛ مگر آنکه من شما را بدان مطّلع و آگاه می کنم!
ناگهان سَعْد بن أبی وَقّاص در برابر او برخاست و گفت: ای أمیر مؤمنان به من خبر بده که چند عدد مو در سر و ریش من است؟!
حضرت به او فرمود: سوگند به خدا بدانکه از مسئله ای از من سؤال کردی که خلیل من رسول خدا (صلی الله علیه و آله) از آن به من خبر داده است که تو از من درباره آن سؤال خواهی نمود:
در سر تو و در ریش تو هیچ موئی نیست مگر آنکه در بن و ریشه آن شیطانی نشسته است! و تحقیقاً در خانه تو یک مرد رذل و پستی است (و یا یک کودکی است) که فرزندم حسین را خواهد کشت! و عُمَر بن سَعْد در آن روز طفلی بود که در مقابل او می دوید و بطور کودکانه راه می رفت.»
پی نوشت:
1. «بحار الأنوار» طبع کمپانی؛ ج 9؛ ص 635. علاوه بر ابن بابویه؛ ابن قولویه هم در «کامل الزیارات» ص 74 این روایت را با تعیین نام سَعْد وقّاص آورده است؛ لیکن شیخ مفید در «ارشاد» که عین این روایت را ذکر کرده است به لفظ قام إلیه رجلٌ آورده است.